انتشار: 1396/11/11
بروزرسانی: 1402/8/3
معروف ترین کویرهای ایران | معرفی 44 کویر زیبا و استثنایی در ایران

معروف ترین کویرهای ایران | معرفی 45 کویر زیبا و استثنایی در ایران

در این مقاله با معروف‌ترین کویرهای ایران از جمله کویر مرنجاب، مصر، ریگ جن، شهداد، ورزنه، ابوزیدآباد، ابرقو، خارتوران، سه قلعه، مسیله، بجستان و ... آشنا می‌شوید. کویرهای ایران مملو از اشکال طبیعی مختلف از جمله دره‌ها، تلماسه‌ها، شوره‌زارها، آتشفشان‌های مخروطی و ... هستند. یکی از نمونه‌های قابل توجه، کلوت‌های شهداد یا همان صخره‌های بلند و نوک تیزی‌اند که بر اثر فرسایش بادی به وجود آمده‌اند. کویرهای ایران دارای اهمیت فرهنگی نیز هستند. بسیاری از آنها در طول تاریخ، مسیرهای تجاری مهمی بوده‌اند که تمدن‌ها را به هم متصل و تبادل کالاها را تسهیل کرده‌اند. برای مثال جاده ابریشم، یک مسیر تجاری باستانی بوده که در گذشته شرق آسیا را به دریای مدیترانه متصل می‌کرد. قسمت اعظم این جاده از بخش‌های از بیابانی ایران می‌گذشت.
مشاهده عنوان‌های مقاله

در این مقاله، اطلاعات ارزشمند و جذابی در مورد معروف ترین کویرهای ایران ارائه شده است. به طور کلی، ایران دارای جغرافیای متنوعی است و طیف وسیعی از جاذبه‌های طبیعی، از کوه‌ها و بیابان‌ها گرفته تا جنگل‌ها و دریاچه‌ها را داراست. بخش مرکزی ایران، از کویرهای وسیعی مانند دشت کویر و دشت لوت تشکیل شده است. این بیابان‌ها از گرم‌ و خشک‌ترین مکان‌های روی زمین هستند.

با وجود شرایط سخت بیابانی، کویرهای ایران میزبان تنوع شگفت‌انگیزی از گونه‌های گیاهی و جانوری‌اند که برای بقا با محیط‌های خشک، سازگار شده‌اند. برخی از گونه‌های کمیاب و در خطر انقراض مانند یوزپلنگ آسیایی و پلنگ ایرانی در این بیابان‌ها یافت می‌شوند.

معرفی 45 کویر زیبا و استثنایی در ایران

کویرهای ایران نه تنها از نظر ظاهری زیبا و خیره کننده هستند، بلکه دارای اهمیت اکولوژیکی، زمین شناسی و تاریخی نیز می باشند. این مکان‌ها نگاهی اجمالی به میراث طبیعی متنوع کشور ارائه می‌دهند. بیابان‌های ایران گرم‌ترین دمای زمین را ثبت کرده‌اند. دشت لوت با دمای 70.7 درجه سانتیگراد (159.3 درجه فارنهایت) رکورد بالاترین دمای ثبت شده را در اختیار دارد. در ادامه معروف ترین کویرهای ایران را معرفی کرده‌ایم.

معرفی 44 کویر زیبا و استثنایی در ایران | کویرهای ایران

کویر مرنجاب

کویر مرنجاب، در نزدیکی یکی از شهرهای تاریخی ایران به نام کاشان قرار گرفته است و جزء کویرهای زیبا و منحصر به فرد به حساب می آید که شن و ماسه‌های طلایی آن زیبایی خاصی به منطقه بخشیده است. کویرهای ایران تنها به دلیل مناظر بکر و فراموش نشدنیشان مطرح نیستند، بلکه پیشینه تاریخی، باستانی و فرهنگی آنها نیز باعث جذابیتشان شده است.

در سفرهای کویری، مدت زمان سفر بسیار مهم است و دلیلش هم آن است که سفر در کویر مانند تورها و سفرهای داخلی مدرن نیست بلکه جاده‌ها، پر از فراز و نشیب هستند و باد گرم همانند سشوار به صورتتان می‌خورد. این در حالی است که بر خلاف سایر کویرها، کویر مرنجاب، خیلی فاصله دوری از شهر ندارد و از آران و بیدگل که شهری در نزدیکی کاشان است، تنها حدود یک ساعت راه فاصله دارد.

در طول مسیر حرکت در کویر، مکان‌های استراحت و کاروان سراهایی وجود دارد که برخی از آنها در قرن شانزدهم ساخته شده‌اند. کویر مرنجاب در یک یا دو ماه از سال دارای بارندگی است که این منطقه را فوق العاده دیدنی می‌کند؛ اما در بقیه روزهای سال به نمک‌زار تبدیل می‌شود .

کویر مرنجاب | کویرهای ایران

این منطقه کویری دارای پوشش گیاهی بسیار غنی است و  شامل درخت‌های گز، ارته، تاغ، بوته‌های قیچ و … است. پوشش جانوری این منطقه نیز به خاطر وجود آب و مواد غذایی به نسبت سایر کویرها بیشتر بوده و حیواناتی مانند گرگ، شغال، کفتار، یوزپلنگ، شاهین، مار، عقرب و … در آن زیست می‌کنند. این کویر، مناطق دیدنی فراوانی هم دارد که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • جزیره سرگردان: این جزیره، در وسط نمک‌زار قرار دارد و به جای آب، سراسر آن را نمک فرا گرفته است. یکی از دلایل نامگذاری این جزیره هم به خاطر آن است که در طول روز زمانی که از فواصل دور به آن نگاه می‌کنید، دو انتهای آن به خاطر پدیده سراب و خطای دید ناشی از آن در افق محو می‌شود و جزیره مانند کشتی‌ای می‌شود که در دریایی بسیار وسیع سرگردان شده است .
  • قلعه و کاروانسرای مرنجاب: این مکان در دوران شاه عباس صفوی و در مسیر جاده ابریشم ساخته شده و راه ارتباطی بین خراسان قدیم و اصفهان بوده است.
  • پارک ملی کویر: یکی از قدیمی‌ترین مناطق حفاظت شده‌ای است که گیاهان و حیوانات بسیار زیادی داشته و جاذبه گردشگری ِاساسی محسوب می‌شود.
  • کاروانسرای سفید آب: یکی از کاروان سراهای بسیار قدیمی در این منطقه کویری است که طبق معماری ایرانی در ساخته شده است. این مکان در نزدیکی کاروان سرای چشمه سفید آب قرار گرفته و نکته جالب توجه آن است که آب کاروانسرا از آن تامین می شود.
  • حوض قیلوقه: دارای زمین مرطوب و شکننده‌ای بوده و همچنین دارای باتلاق‌هایی با چسبندگی بالا است.
  • دریاچه نمک حوض سلطان: در ماه‌هایی که بارندگی زیاد است یا بعد از اینکه برف‌ها ذوب می شوند وسعت آن رو به زیاد شدن می رود و در دیگر ایام سال وسعت آن بر اساس میزان بارش ها کم و یا زیاد می شود و حالت نوسانی به خود می گیرد.

کویر مرنجاب | کویرهای ایران

کویر ریگ جن

منطقه‌ای کویری با وسعتی عظیم و پر از تپه‌های شنی است که در حوالی آن، باتلاق‌های نمکی قرار گرفته است؛ این مکان در میانه دشت کویر و در جوار شهرهای سمنان و اصفهان قرار گرفته است. به دلیل وسعت فراوان و نبود آب زیاد آن چنان مورد بازدید قرار نمی‌گیرد. مسافران قدیمی ِکاروان‌ها اعتقاد داشتند که در آن ارواح شیطانی زندگی می‌کنند و مسافران نمی توانند زنده از آنجا برگردند تا جاییکه حتی بعضی از شهرها و روستاهای همسایه این کویر همچنان این باور را دارند.

این منطقه به دلیل داشتن باتلاق های نمکی، گل و لجن و  همچنین نداشتن آب و مواد غذایی به منطقه ای خطرناک تبدیل شده است. با این حال جاذبه‌های گردشگری همچون مناظر بی بدیل و بکر، نمای آن در شب و ستاره ها گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.

 کویر مصر؛ کویرهای ایران

شاید متعجب می شوید اگر بدانید یک مصر دیگر هم به غیر از خود کشور مصر وجود دارد، آن هم هزاران کیلومتر دورتر، جزیره ای کوچک در میان شن و ماسه و یکی از کویرهای ایران. مصر نام روستایی ایرانی در منطقه خور و بیابانک و در نزدیکی شهر نائین است. برای رسیدن به مصر کافی است حدود 250 کیلومتر در جاده نائین-طبس حرکت کنید؛ سپس جاده ای به نام ” به سوی مصر ” وجود دارد. حدود 43 کیلومتر در جاده بسوی مصر، سه لکه سبز از دور نمایان می شوند که همانند سه زمرد در کنار یکدیگر اند. دقایقی بعد شما در سکوت مطلق کویر غرق خواهید شد و به زمرد اول، یعنی منطقه امیر آباد می رسید.

 کویر مصر | کویرهای ایران

زمینی کاملا مسطح، یکی از شگفتی‌های کویرهای مرکزی ایران به شمار می‌آید و هر توریستی را به تعجب وا می دارد. تپه های ماسه ای در اطراف روستا وجود دارند که بادهای بسیار قوی آنها را به صورت شکل های عجیب و غریب درآورده است. وقتی به امیرآباد می رسید برای لحظه ای فراموش می کنید که در وسط کویر هستید، هوایی بسیار مطبوع و خنک و مزارع گندم و جو که در فصل های بهار با سرسبزی فراوان هستند. در امیر آباد، جاده تقسیم می شود و جاده سمت چپ به سمت تپه های شن و ماسه طلایی و شهر جندق می رود و اگر شما جاده سمت راست را ادامه دهید، به دومین زمرد یعنی مرکز کویر مصر می رسید.

روستای مصر در همان بدو ورود و نگاه اول شما را شگفت زده می کند؛ برخلاف روستاهای دیگر، جاده ها و خیابان های مصر باریک و آنچنان قدیمی نمی باشند بلکه بسیار بزرگ و تمیز هستند و دو طرف خیابان‌ها خانه های سنتی و درختان نخل وجود دارد. از وسط مسیر نیز آب قنات ها جاری است.

نام زمرد سوم و آخر، فرحزاد است و جالب است که بدانید تنها چهار خانواده در آنجا زندگی می کنند. شغل اصلی ساکنین این منطقه بافندگی فرش و پرورش حیوانات است. موقعیت فرحزاد در انتهای جاده است و دیگر جاده ای برای رسیدن به مرکز کویر اصلی با فاصله حدود 15 کیلومتر از آنجا نیست و ادامه مسیر  را باید پیاده یا با شتر باید طی کرد.

 کویر مصر | کویرهای ایران

کویر شهداد

از زیباترین مناطق در میان کویرهای ایران می توان به کویر شهداد اشاره کرد که در نزدیکی شهر کرمان و قلب کویرهای ایران یعنی کویر لوت قرار دارد. این کویر نه تنها گرم ترین نقطه ایران ، بلکه اخیرا یکی از گرمترین نقاط کره زمین نیز محسوب می شود. کویر شهداد در منطقه ای به نام ” گندم بریان ” قرار گرفته است که دمای آن در برخی اوقات تا  70 درجه ی سلسیوس نیز می رسد.

منطقه گندم بریان یا همان ریگ سوخته، یکی از زیبایی ها و شگفتی های شهداد است که سنگ هایی آتشفشانی و گدازه ها تمامی سطوح این منطقه را پوشش داده است. به دلیل  رنگ سیاه و جنس سنگ ها، جذب گرما بیشتر صورت گرفته و دمای منطقه بیشتر می شود.

این منطقه کویری دارای سراب هایی بی نظیر و زیبا، آسمانی پر از ستاره و یکی از  گودترین نقاط کشور که لقب ماه زمین را نیز به خود گرفته است. گندم بریان، در فصل زمستان و اوایل فصل بهار، هوای نسبتا خنکی پیدا می کند و شما می توانید بدون نگرانی از هیچ گونه گرمازدگی از سفر به این ناحیه لذت ببرید. با گذراندن یک یا دو روز مسافرت در این کویر و تماشای آسمان تاریک و ستاره ای شهداد، سکوت و آرامش حاصل از کویر بر شما غالب و باعث می شود لذت سفر شما چند برابر شود.

کویر شهداد | کویرهای ایران

این منطقه کویری دارای مناظر منحصر به فرد و زیبایی از جمله کلوت های بسیار بلند و تپه های شنی، رودخانه های شور و کریستال های نمکی  و چند ضلعی  و ... است. در پایین ترین منطقه کویر لوت به نام ” گود نمک ” معادن نمکی وجود دارد که در منطقه غربی کوهستان قرار گرفته و منظره ی بسیار دیدنی ای را ایجاد کرده است.

کویر اشتهارد (قارپوزآباد)؛ کویرهای ایران

این کویر در جنوب استان البرز واقع شده و یکی از بهترین کویرهای ایران برای گردشگری است. تپه قارپوز یکی از آثار باستانی مربوط به دوره پادشاهی ساسانیان است. تپه های گنبدی نمکی و گلی، به واسطه ذرات فلز و مواد معدنی خاصی که دارد، یک منظره رنگارنگ و زیبا را تشکیل داده که هر گردشگری را مجذوب به خود می کند. جالب است که بدانید در حاشیه این کویر، پوشش گیاهی مختصری دیده می شود ولی در مرکز فاقد هر گونه پوشش گیاهی است.

در ارتفاعات شمالی، باتلاق های نمکی زیادی وجود دارد و در منطقه جنوبی کویر، رودخانه شور ” شورکات یا ابهر رود ” قرار دارد که در آب آن، انواع بسیار کمی از  ماهی ها من جمله ماهی گورخری دیده می شود.  حاشیه رود به شدت باتلاقی است و در صورت رفت و آمد و آن هم زمانیکه با خوردو هستید باید بسیار دقت شود. از جاذبه های دیگر  این منطقه از کویرهای ایران می توان به قلعه پلنگ آباد که مربوط به دوران صفوی و قاجار بوده است و همچنین بنای سه گنبدان اشاره نمود که یکی از بناهای شاخص مذهبی شمرده می شود.

کویر اشتهارد (قارپوزآباد) | کویرهای ایران

کویر کوه سرخ و پرنده همای سعادت

در جنوب غربی سمنان، منطقه ای با کوه های نمکی سرخ قرار دارد و مهم ترین جاذبه و شگفتی این منطقه  یکی از صخره های این ناحیه است که بر اثر وزش باد به شکل عقاب درآمده است. کاشف این صخره، یک جهانگرد سمنانی است که برای اولین بار نام "همای سعادت" را بر این صخره قرار داده است.

آب این ناحیه کاملا اشباع از نمک و گچ است و رنگ سفید گچی دارد. در نقطه آغازین کوه سرخ، رودخانه فصلی شوراب وجود دارد که نباید با ماشین های سواری و سبک وارد این منطقه شوید و می‌بایست ادامه مسیر پنج کیلومتری را پیاده بروید. در ادامه تپه ها و صخره های سرخ رنگ، شیار های منظم را خواهیم دید و صخره ای که به علت بارندگی در آن یک غار حدودا صد متری بوجود آمده است. صخره های مرتفع و دره های عمیق، یکی از مناظر حیرت انگیز را در این ناحیه بوجود آورده است . اگر مسیر را همچنان ادامه بدهید، به یک سد خواهید رسید که قطعا دیدن آن لذت بخش خواهد بود.

دشت کویر (کویر لوت)

دشت کویر یا همان کویر لوت یکی از معروف ترین کویرهای ایران واقع در جنوب شرقی ایران است و از بهترین گزینه ها برای توریست ها است. این کویر به عنوان یکی از بزرگترین کویرهای ایران و  جهان، حدود ده (10) درصد از وسعت کشور ایران را به خود اختصاص داده است

دشت کویر (کویر لوت) | کویرهای ایران

کویر لوت یکی از مکان های بسیار داغ کره زمین است و از سال 2004 میلادی، برای 5 سال متوالی به عنوان داغترین نقطه زمین شناخته شده است. رنگ تیره و سطح خشک این کویر یک عامل برای جذب گرمای بیشتر است و مسافرت به این منطقه در فصل های گرم و تابستان اصلا مناسب نیست. بهترین زمان برای مسافرت به دشت کویر لوت، اواخر پاییز و یا فصل زمستان و همچنین اوایل بهار است.

مناظر غروب و شب در این دشت بسیار نادر است که اکثر گردشگرها برای مشاهده آن قصد سفر به این ناحیه را دارند. بزرگترین شهر کلوخی جهان به نام ”شهر لوت” یا  ”شهر خیالی” در این کویر قرار دارد. صخره های بلند این کویر که به 300 متر هم  می رسند، مخروط های آتشفشانی کوارترنری، مناطق شنی موج دار، دشت های وسیع و شناخته شده هامادا از مهم ترین جاذبه های گردشگری کویر لوت به شمار می آیند.

دشت کویر (کویر لوت) | کویرهای ایران

کویر ورزنه (کویر خارا)

یکی از کویرهای ایران که در 105 کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان و 240 کیلومتری یزد قرار دارد، کویر ورزنه است. هوای این منطقه از کویر بسیار گرم و خشک است و به علت گرد و غبار و ابر بسیار کم، یک ناحیه مناسب برای نظاره ستارگان می باشد. اگر در فصول گرم مانند فصل تابستان به این منطقه از کویر سفر کرده باشید، توصیه می شود که در ساعت های بین 11 صبح تا 4 بعد از ظهر برای تماشای کویر نروید، چون آفتاب بسیار سوزاننده است و تمام شن های بیابان به شدت داغ می شوند که به این منظور بهتر است در این ساعات از مهمان خانه های سنتی و زیبای داخل شهر بازدید کرده و لذت ببرید.

در سی کیلومتری ورزنه تالاب گاوخونی قرار دارد و در این منطقه نشانه هایی از تمدن 5000 ساله کشف شده است که حاکی از آن است که ورزنه حداقل پنج هزار سال قدمت دارد. به جرات می توان گفت آخرین تمدن زنده در این محدوده می باشد. اکثر ساکنین این منطقه با لهجه و گویش پهلوی ساسانی صحبت می کنند. کویر ورزنه در نزدیکی شهر ورزنه قرار گرفته است و به علت تپه های ماسه‌ای بسیار ساکت خود معروف است. فاصله این کویر با شهر بسیار کم است و شما خیلی راحت می‌توانید برای شب در کویر کمپ بزنید و در عین حال به شهر دسترسی داشته باشید و این یک مزیت خوب نسبت به سایر کویرهای ایران است.

کویر ورزنه (کویر خارا) | کویرهای ایران

کویر تنگه ظلمات

کویر تنگه ظلمات در استان اصفهان و غرب کویر مرکزی ایران و در نزدیکی باتلاق های ریگ جن قرار دارد و علت پیدایش آن، فرسایش توسط باد و آب است. داخل این تنگه گونه های مختلفی از سنگ و خاک و همینطور سنگ ها و دیواره ها که به اشکال مختلف و عجیبی فرسایش پیدا کرده اند را می توان مشاهده کرد. طول تنگه به دو کیلومتر می رسد و وقتی به نقاط داخلی تر می روید، می بینید که ارتفاع دیواره های اطراف این تنگه به 30 متر هم می رسد.

کویر ابوزید آباد

ابوزید آباد یا بوزآباد در جنوب شرقی شهر تاریخی کاشان در منطقه ای جلگه ای با ارتفاع کم قرار دارد. بوزآباد یک منطقه کویری، دارای تپه های ماسه ای است و آثار باستانی زیبا و منحصر به فردی از جمله قلعه های کرشاهی، گرماب، سردار، سفید آب و … را داراست که قدمتی حدودا 900 ساله دارند. کویر ابوزید آباد در شمال منطقه ابوزید و بخشی از کویر بند ریگ قرار دارد، بهترین زمان برای مسافرت و بازدید از این کویر، فصل های خنک، از جمله اواخر پاییز، زمستان و نهایتا اوایل فصل بهار است. جاذبه این کویر، مانند دیگر کویرهای ایران، سکوت تپه ها در روز و منظره بسیار دیدنی شب در آن است.

کویر ابرقو

کویر ابرقو که اسم واقعی آن ابرکوه می باشد، در نزدیکی شهرستان ابرقو قرار دارد. در اطراف این کویر چند کوه از جمله: حوض سفید، پوزه سیاه، چاه زرد و … وجود دارد که محدوده ی این کویر را مشخص می کنند. از قسمت جنوبی و غربی، آب چند رودخانه از جمله ” کاسه رود ” به این کویر وارد می شود و آب این منطقه را تامین می کند. وجود آب راه و رودخانه ها در مرکز این کویر، زیبایی منحصر به فردی به این منطقه می دهد.

کویر ابرقو | کویرهای ایران

ماسه زارها، نمک زارهای گسترده و پرفراز و نشیب و تپه های رسی پوشش این منطقه را تشکیل می دهد و در حد فاصل آنها باتلاق های پهنی حاشیه شمال غربی کویر را می پوشاند. به همین علت پیشنهاد می شود به هیچ وجه به تنهایی و بدون حضور راهنما به این منطقه نروید.

کویر دق سرخ

کویر دق سرخ در استان اصفهان و شهر اردستان قرار دارد. این کویر دارای چند جاذبه مهم گردشگری است که  از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • جنگل های تاغ: که توسط این جنگل ها از ناحیه مرکزی کویر جدا شده اند. حیواناتی نظیر شغال، جغد، کفتار و … در این منطقه زندگی می کنند.در فصل های بارندگی، نمک زار  این ناحیه به صورت دریاچه ی بسیار کم عمق نمک در می آید، ولی در فصل های گرم، دریاچه کاملا خشک بوده و یک لایه نمک نسبتا مرطوبی سطح خاک را می پوشاند و تاغ هایی را تشکیل می دهد که زمینه ی عکاسی خوبی را برای هنرمندان ایجاد می کند.
  • تپه های شنی آشیانه عقاب و تپه شیطان: این مکان محل زندگی تعداد زیادی از عقاب ها بوده و علت نامگذاری آن به این دلیل است و در آخر تپه شیطان که تل هایی از شن روان هستند که در دل کویر دق سرخ قرار دارند.

کویر چوپانان (کویر نائین)

یکی از کویر های نسبتا ناشناخته ایران که در استان اصفهان و بعد از نائین شهر قرار دارد، کویر چوپانان یا همان کویر نائین است. اطراف این کویر پر از ماسه زارهای گسترده ای است که سفر به این منطقه از کویر را دشوار می کند. یکی از جاذبه های این منطقه، تپه های مرتفع و بلند اطراف آن است که مشاهده روستا از قله این ارتفاعات بصورت حاله ای مبهم و سراب به نظر می آیند که منظره بسیار شگفت انگیز و زیبایی را ایجاد می کند.

کویر چوپانان (کویر نائین) | کویرهای ایران

کویر ساغند

کویر ساغند در پنجاه کیلومتری جنوب شرقی روستای ساغند، واقع در استان یزد است و به علت داشتن پدیده های منحصر به فرد و زیبا یکی از شگفتی های کویر و جاذبه های گردشگری به حساب می آید. سراسر این کویر، خاک های رسی باد کرده و سطح آن با نمک زارها پوشانده شده است و در ضلع شرقی دارای ماسه های روان است. این منطقه از کویر، حاوی معادن مهمی از جمله چادرملو ( آهن ، طلا ، مس و… )، معادن اورانیوم، معادن خاک کاشی و … است و به خاطر همین بازدید از این منطقه تنها با کسب مجوز میسر است.

در اطراف و حاشیه کویر گیاهان شور پسند همچون گز، آشنان و … وجود دارد ولی در قسمت مرکزی و داخلی کویر، پوشش گیاهی آنچنانی دیده نمی شود. در زمین هایی که نسبتا از کویر فاصله دوتری دارند و همچنین به دلیل شوری خاک کاهش یافته، گیاهان دارویی و غذایی همچون اسفناج وحشی، کاکوتی، شقایق کوهی، انغوزه، بابونه، اسفند  و…. رشد می کند. در زمین های کشاورزی اطراف به دلیل خشکسالی های بسیار زیاد، محصولات کمی می توان پرورش داد و فقط چند محصول مانند  زعفران، انار، زردالو، انگور به میزان بسیار کم ( فقط مصرف اهالی روستا) در آنجا رشد می کند.

حیوانات کویر ساغند

در داخل کویر به دلیل نبود آب و مواد غذایی و شوری خاک، تقریبا می توان گفت حیوانی وجود ندارد، مگر تعداد محدودی مارمولک و … ولی در حاشیه کویر، به دلیل پوشش گیاهی مناسب، انواع زیادی از حیوانات زندگی می کنند مانند گرگ، شغال، گربه شنی، کفتار و پرندگانی مانند بلدرچین، کبک، عقاب، تیهو، کفتر چاهی، یاکریم و … هستند. حیواناتی مانند بزمچه، مار و لاک پشت هم در این منطقه زندگی می کنند. همچنین از حیوانات روستایی نیز می توان به گوسفند و شتر اشاره کرد.

حیوانات کویر ساغند | کویرهای ایران

به خاطر وجود انواع مختلفی از حیوانات وحشی در این کویر، به گردشگران هشدار داده می شود که احتمال آسیب توسط حیوانات یا حشرات هست، مخصوصا کودکان که آنها مورد تهدید جدی هستند، همیشه با یک فرد آشنا به منطقه همراه باشند و در صورت هرگونه رخدادی با 115 تماس برقرار کنند.

کویر اردکان (سیاه کوه)

کویر اردکان یا سیاه کوه، در شمال اردکان و بین کوه هرش و سیاه کوه قرار دارد. این کویر شکلی شبیه به هلال ماه یا نعل اسب دارد که در قوس داخلی آن کوه 2050 متریِ سیاه کوه قرار دارد. کویر اردکان یکی از مهم ترین کویرهای منطقه به حساب می آید و تماشای منظره جریان های سیلابی در دامنه کوه های آن بسیار شیرین و لذت بخش است. از جاذبه های باستانی این منطقه می توان به مسجدهای زیرده، حاج محمد حسین و خانه سروری اشاره کرد که مربوط به زمان قاجار اند.

کویر بشرویه

ریگزار بشرویه، که در خراسان جنوبی قرار گرفته است و از  قسمت شرقی به کویر نمک بشرویه و از سمت جنوب به رود کال می رسد. آب و هوای منطقه خشک و کویری است و نوسان دما بین منفی 27 درجه و 49 درجه تغییر می کند. وجود کویر نمک دلیلی بر آن شده است که قسمت های شرقی ریگزارها بوسیله نمک های پراکنده پوشیده شوند. در این کویر رودخانه دائمی وجود ندارد و معمولا آب به صورت جوی های روان یا سیلاب در منطقه جریان پیدا می کند. از مهم ترین رودهای این منطقه می توان به رودخانه قلعه واقی، ریسو، فتح آباد، کال اصفاک و کالشور فردوش اشاره کرد.

کویر بشرویه | کویرهای ایران

 پوشش های گیاهی این منطقه که بیشتر در حاشیه آن است، شامل گیاهان شورپسند مانند گز، بوته های آشنان و بوته هایی همچون نسی و … است. در مرکز بیابان عملا هیچگونه پوشش گیاهی ای وجود ندارد. در این منطقه از کویر گیاهان دارویی نظیر انقوزه، زیره سیاه، کتیرا و بارهنگ هم رشد می کند. در حاشیه کویر زمین های کشاورزی وجود دارد که تامین آب آنها از چاه های عمیق و یا سطحی صورت می گیرد و پوشش جانوری منطقه شامل شاهین، شغال، گرگ، روباه، انواع مارهای افعی، جعفری، شتری و … می باشد.

کویر درانجیر (بافق)

کویر درانجیر یا همان بافق، سومین کویر از کویرهای ایران از نظر بزرگی و وسعت است و در ارتفاع 942 متری از سطح دریا قرار گرفته است. این کویر در فاصله دو کیلومتری شهر بافق در استان یزد و در 32 کیلومتری روستایی به نام خرانق واقع شده است که یک موقعیت خوب برای عکسبرداری و مشاهده ستاگان را فراهم آورده است. در فصل های بارندگی و سرما، تغییرات دمای این کویر از 8 تا 24 درجه تغییر می کند. سطح کویر دارای شوره زارها و فاقد هرگونه پوشش گیاهی است و در قسمت جنوبی و در حاشیه کویر به علت وجود رودخانه ها، گیاهان شور پسند به طور متراکم رشد کرده اند.

در قسمت شمالی نیز، کویر دارای نمک زاری وسیع با باتلاق های کوچک است، زیر این نمکزار لایه های گل و لجن پر شده قرار دارند و به خاطر همین رانندگی بر روی این کویر بسیار خطرناک و تقریبا ناممکن است. طبق گفته مدیر حفاظت و بهره برداری آب یزد، به علت مدیریت بحران خشکسالی در یزد، تصمیم بر آن است که در آینده ای نه چندان دور کویر درانجیر (بافق)، به عنوان یکی از کویر های ممنوعه از بین کویرهای ایران اعلام شود.

کویر درانجیر (بافق) | کویرهای ایران

کویر ابوغویر

کویر ابوغویر در مرز استان خوزستان از ایران و کشور عراق و همچنین جنوب استان ایلام قرار گرفته است. این کویر از توابع شهرستان دهلران است که در غرب روستای ابوغیر قرار دارد و به همین خاطر ابوغیر نام گرفته است. سطح منطقه سراسر پوشیده از تپه های ماسه ای است که به علت عدم بارندگی و پوشش گیاهی و فرسایش خاک، به این شکل در آمده است.

اغلب گیاهان شورپسند مانند تاغ و نسی و .. را درخود جای داده اما این پوشش بسیار ضعیف و ناچیز است و می توان گفت فاقد هرگونه پوشش گیاهی است. در این کویر از کویرهای ایران حیواناتی چون انواع مارهای بیابانی، عقاب، عقرب، آگاما و جکو (مارمولک و سوسمار بیابانی)، سارگپه (پرنده شکاری از دسته شاهین سانان ) و … زندگی می کنند.

این کویر دارای هوای بسیار داغ و سوزان در روز (خصوصا 11 صبح تا 4 بعد از ظهر) و هوایی خشک و سرد در شب می باشد، می توان گفت بهترین زمان برای مسافرت به این ناحیه در پاییز است تا صبح و ظهر از گرما و شب از سرما اذیت نشوید. این کویر در منطقه صفر مرزی بوده و بخشی از آن در عراق می باشد، به خاطر همین توصیه می شود هنگام سفر به این کویر حتما به همراه راهنمای محلی از این منطقه بازدید کنید.

کویر ابوغویر | کویرهای ایران

کویر یونسی

یکی دیگر از کویرهای ایران، کویر یونسی یا ریگ بلند است که جزء کویرهای نسبتا گمنام بوده و دارای شن زارها و تپه های ماسه ای روان، چشمه و درختان کویری است. این کویر در استان خراسان رضوی و در مجاورت دو روستای “دوچاهی سفلی” و “علی نقی سفلی” قرار گرفته است و از سمت شرق به جنگل های شهرستان رشتخوار می رسد. آب و هوای این منطقه خشک و اختلاف دمای شب و روز آن بسیار زیاد است.

آثار تاریخی این منطقه عبارتند از کاروان سرای شاه عباسی، کاروان سرای قلعه سه فرسخ، قلعه و مسجد جامع روستای مرندیز، آب انبار یونسی، غارهای بلور و آغل سوخته، برج روستای سردق که اکثر این آثار مربوط به دوران صفوی و قاجار اند. صنایع دستی در این ناحیه گلیم بافی و قالی بافی است.

پارک ملی کویر (آفریقای کوچک ایران)

این پارک کویری، منطقه ای حفاظت شده است که بین سه کویر ریگ، گرمسار و مرکزی قرار گرفته است. این پارک دارای آب و هوای خشک و بیابانی است، میانگین بارندگی در این منطقه زیاد نبوده و معمولا از آبان ماه تا اردیبهشت اوج بارندگی و در ماه های خرداد تا آبان هوای منظقه خشک و شدیدا گرم می شود. در شمال این پارک، یکی از بزرگترین شوره زارهای ایران که وسعت آن به  2500 کیلومتر مربع می رسد، قرار دارد که به طور خاص در هنگام غروب آفتاب، زیبایی به خصوصی را به خود می گیرد.

پارک ملی کویر (آفریقای کوچک ایران) | کویرهای ایران

آب این دریاچه به قدری شور است که هیچ نوع جانور آبزی در آن نمی تواند زندگی کند، این در حالیست که در فصل زمستان، این دریاچه میزبان پرندگان مهاجر زیادی می شود. حیوانات این منطقه شامل یوزپلنگ ایرانی، بز، میش، قوچ، گربه شنی و تعداد زیادی از انواع جانداران بیابانی است که به علت تنوع و گوناگونی در انواع جانواران، به آفریقای کوچک لقب گرفته است. گرچه در حال حاضر گونه های بسیاری از آن منقرض شده ولی همچنان اکثر گونه های جانوران بیابانی را در خود دارد و یکی از مهم ترین مناطق برای حفاظت محیط زیست به شمار می آید.

کویر دلازیان

موقعیت کویر دلازیان در شمال دشت کویر و استان سمنان و در مجاورت روستای دلازیان است. دو رودخانه شوراب سمنان و گیناب از این کویر عبور می کنند و به خاطر همین باتلاق‌های فراوانی در این منطقه از کویر وجود دارد که در اطراف این باتلاق ها، تپه ها و گنبد های نمکی زیادی دیده می شود. منطقه از نظر پوشش گیاهی بسیار فقیر بوده و گیاهان شورپسند بصورت پراکنده در آن رشد نموده اند. تپه دلازیان، یکی از آثار باستانی و از جاذبه های گردشگری این کویر از کویرهای ایران به شمار می آید که به صورت هشت تل در کنار هم به چشم می آیند و تاریخچه آن به زمان پارینه سنگی می رسد.

اشیای تاریخی مانند ابزارهای شکار و نیزه و … در میدان میرک واقع در این منطقه از کویر پیدا شده است که حدودا پنجاه هزار سال قدمت دارند. در فاصله ده کیلومتری از روستای دلازیان، معدن متروکه گوگرد قرار داشته و در حاشیه آن تپه های ماسه ای وجود دارند که می توان به عنوان جاذبه های گردشگری از آن نام برد.

کویر دلازیان | کویرهای ایران

چاه میش مست (ریگ میش مست)

ریگ میش مست در منطقه جنوب غربی سمنان است و از جهت شمال به باتلاق های ورگی و از ضلع شمال غربی به ریگ جن می رسد. شرق این ناحیه به باتلاق‌های نمک سیاه کوه محدود می‌شود. تپه های ماسه ای در این منطقه گاهی از 30 متر هم بیشتر می‌شوند. این ناحیه در زمستان ها هوایی معتدل و در تابستان ها هوایی گرم و خشک دارد. نوسان دما بین منفی 5- و 50 درجه است.  گاهی در اواسط زمستان شاهد بارش برف در این منطقه هستیم.

پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شورپسند مانند تاغ، اشنان، گون  و خارشتر، اسپند جارو، بادام وحشی و … است. در این منطقه حیواناتی نظیر خرگوش، زاغ، شاهین، افعی، تیرمار، آگاما و جکو (نوعی مارمولک وحشی)، بزمچه، گربه وحشی، یوزپلنگ آسیایی، گربه شنی و کاراکال زندگی می‌کنند. به علت باتلاق‌های نمکی که اطراف این ناحیه را محاصره کرده‌اند ، دسترسی به این منطقه کمی دشوار بوده و از دو راه می‌توان به ریگ میش مست رسید، یکی از جاده ریگ جن و دیگری از طریق جاده معدن کوه گوگرد و بعد از رودخانه ورگی است.

کویر حاج علی قلی (کویر چاه جم)   

کویر حاج علی قلی یا چاه جم در استان سمنان و جنوب شرقی شهر دامغان قرار دارد. چاه جم مکان زندگی انسان های دوره پارینه سنگی بوده است. جنوب این کویر سه کوه ترکمن گذر، دیار و خرس و در قسمت جنوب غربی کوه های سرخ و کوه پنج قرار دارند. رودخانه هایی که به این کویر وارد می شوند به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم می شوند، رودخانه های فرعی کم آب هستند و در فصل های گرم مانند تابستان کاملا خشک می شوند. ولی دو رود اصلی که سرچشمه آنها البزر کوه است، عبارتند از رودخانه دامغان از ضلع شمال غربی و رودخانه حسن آباد از شمال غربی که زیبایی فوق العاده و منحصر به فردی به این کویر مهم از کویرهای ایران داده اند.

کویر حاج علی قلی (کویر چاه جم)  | کویرهای ایران

پوشش گیاهی این ناحیه شامل گیاهان شور پسند و درختچه های تاغ است. باغات پسته روستای حسن آباد، یکی از جاذبه های گردشگری منطقه حاج علی غلی به شمار می رود. پوشش این منطقه شامل نمک زارها، صفحات کفی و باتلاق‌ها است. بیشترین وسعت کویر با نمکزارها پوشانده شده است و لایه های نمک و چند وجهی های نمکی به وفور به چشم می‌خورد. در مجاورت حاشیه کویر صفحات کفی وجود دارد که غالبا از رسوبات ماسه ای و رسهای سلیتی تشکیل شده اند و در فصولی که بارندگی و رطوبت وجود دارد به شدت لیز می‌شوند .

اطراف نمک زارهای مرکزی را، حوزه خیس و باتلاق ها گرفته اند. حوزه خیس به دفعات شورتر و اشباع تر از دیگر بخش‌ها است. مناسب ترین زمان برای بازدید از این منطقه زیبا، وسط های پاییز تا اواخر زمستان است. بهترین مسیر برای مسافرت به این منطقه از کویر، مسیر دامغان به سمت معلمان، بعد از پلیس راه، روستای خورزان، بعد روستای مسیح آباد و جاده معدن نمک و در ادامه مسیر کویر حاج علی قلی است. دو راه دیگر هم برای رسیدن به این منطقه وجود دارد که عبارتند از شهرستان شاهرود به سمت معلمان، جاده خاکی چاه جم به کوه خرس، که از جنوب کویر می گذرد. مسیر بعدی دامغان به سمت معلمان و بعد جاده خاکی ده فرات به کوه خرس است.

 کویر خارتوران (توران)

کویر خارتوران یکی از کویرهای معروف ایران، در ضلع شرقی استان سمنان و جنوب شرقی شهرستان شاهرود و در کنار استان خراسان قرار دارد و دومین منطقه حفاظت شده وسیع ایران است که پناهگاهی مناسب برای بسیاری از حیوانات است. پوشش گیاهی در این منطقه از کویرهای ایران شامل گیاهان شورپسند همچون قیچ، درمنه، گز، تاغ، خارشتر و … است.

 کویر خارتوران (توران) | کویرهای ایران

در این کویر حیوان هایی مانند گورخر ایرانی، یوزپلنگ، گرگ، شغال، روباه، کاراکال، گربه وحشی، آهو، قوچ وحشی و تعداد زیادی از پرندگان از قبیل کبک، تیهو، بلدرچین، کفتر چاهی، عقاب، بوف، گنجشک و … و گروه بزرگی از خزندگان شامل سوسمار و آگاما، بزمجه، لاکپشت، انواع مار های افعی، جعفری و زنگی زندگی می کنند. از حشرات موجود در این منطقه نیز می توان به پروانه های مهاجر، از دسته پروانه های زیبای دم چلچله ای اشاره نمود. به خاطر فراوانی گونه های جانوری، به این منطقه آفریقای ایران نیز گفته می شود.

جاذبه‌های گردشگری کویر خارتوران

روستای قلعه بالا که همچون ماسوله روی کوه ساخته شده است و از نظر آب و هوایی مطبوع و دلپذیر می باشد. روستای رضا آباد که در فصول کوچ در چادر زندگی می کنند و می توان از تجربه ی چادر نشینی نیز لذت برد،  از صنایع دستی این روستا می توان به گلیم بافی و قالی و … اشاره نمود. قلعه هایی تاریخی از جمله قلعه گوجو در باغستان و آب انبار زمینی در جاده نزدیک رود کال شور وجود دارند که دیدنشان باعث هیجان و خالی از لطف نیست . تقریبا با فاصله یک کیلومتری از روستای رضا آباد، تپه های زیبای شن روان وجود دارد که البته این تپه ها به علت عدم وجود پوشش گیاهی، تهدیدی بسیار بزرگ برای روستا به حساب می آیند.

جاذبه‌های گردشگری کویر خارتوران | کویرهای ایران

کویر سه قلعه

کویر سه قلعه در فاصله حدودا 30 کیلومتری جنوب شهرستان سرایان و 61 کیلومتری فردوس، در ضلع شمال غربی استان خراسان و حاشیه کویر مرکزی بوده و در حوزه آبریز کویر نمک قرار دارد. این کویر از کویرهای ایران دارای آسمانی تاریک، صاف و مناسب برای رصد ستارگان و منطقه ای مطلوب برای علاقه مندان به نجوم است. این مکان یکی از  تاریک ترین و پر ستاره ترین نقاط ایران به حساب می آید اما در برخی اوقات، به دلیل طوفان و گرد و غبار، امکان رصد ستارگان در مناطق مجاور سه قلعه وجود ندارد.

این منطقه بدون پوشش گیاهی بوده و دارای تپه های ماسه ای وسیع است. بهترین زمان بازدید از این منطقه از کویر بهار و پاییز است، زیرا این کویر هوایی گرم و خشک و زمستان هایی سرد دارد.

کویر دهسلم نهبندان

کویر دهسلم نهبندان در 285 کیلومتری شهر بیرجند و 85 کلیومتری شهرستان نهبندان قرار دارد. این منطقه که جزئی از کویر لوت به حساب می آید، از گرمترین نقاط زمین است که در آن لاشه ها اکثرا به علت حرارت بالا خشک شده ولی تجزیه نمی شوند! کویر دهسلم نهبندان دارای تپه های ماسه ای با ارتفاعی حدودا 200 کیلومتر، طول 162 کیلومتر و عرض 52 کیلومتر که مرتفع ترین تپه های ماسه ای کشور به حساب می آیند.

کویر دهسلم نهبندان | کویرهای ایران

کلوت ها یکی از نشانه های بارز در این منطقه اند. گردش در کلوت های این کویر به تنهایی خطرناک است، زیرا احتمال گم شدن بسیار بالاست. یکی از جاذبه های گردشگری منطق، روستای دهسلم است که به خاطر داشتن آب بیشتر نسبت به بقیه روستاها دارای بزرگترین نخلستان ها، رودشور، دریاچه نمک و زمین های پاشتری است.

خانه های این روستا گنبدی شکل و گلی با معماری و ساخت قدیمی است. از مکانهای دیدنی روستا می توان به قلعه های دهسلم، محمد تقی خان و شوره گزک اشاره کرد که هرکدام دارای غنات هستند. در این روستا پرورش شتر و کاشت محصولاتی مانند گندم، جو، خرما و پنبه رواج دارد. صنایع دستی دهسلم اکثرا هنرهای بافندگی همچون کلاه و سبدهای حصیری، عروسک های حصیری و بافت های مختلف از موی شتر است که بسیار زیبا و منحصر به فرد اند. نهبندان یکی از چهار شهرستان مرزی خراسان جنوبی و در مجاورت با کشور افغانستان است.

روایات جالب زیادی در مورد نام این روستا وجود دارد. جالب است بدانید اهالی روستا می گویند سالها پیش دو برادر با نام های سلم و تور، راه خود را در بیابان گم کرده و هر کدام به یک روستا می روند، سلم، قنات های روستای دهسلم را آباد کرده و تور هم روستای “تور” در منطقه شاه کوه را آباد کرده است. فاصله این دو روستا از هم حدودا 220 کیلومتر است. عده ای معتقدند که اسم روستا از سلم بن زیاد، یکی از سرداران ابومسلم خراسانی گرفته شده است و گفته دیگری هم هست که اولین کسی که قنات این منطقه را آباد کرده است اسمش سلم، سلیم یا سلطان بوده و به خاطر همین این روستا دهسلم نام گرفته است.

کویر دهسلم نهبندان | کویرهای ایران

کویر دق گیو (دق اکبر آباد)

یکی دیگر از کویرهای ایران، کویر دق گیو در استان خراسان جنوبی است که در جنوب روستای گیو و در نزدیکی بیرجند قرار دارد. این کویر در شمال غربی کویر لوت قرار گرفته است. کویر دق اکبر آباد از لحاظ پوشش گیاهی بسیار ضعیف بوده و تنها در برخی از نواحی آن، به صورت پراکنده گیاهان شورپسند مانند تاغ و بوته های اسکنبیل دیده می شود. در مرکز این کویر، زمین قلیایی تر و درصد شوری بسیار بالا می رود و عملا هیچگونه پوشش گیاهی ندارد.

به علت خشکی این منطقه و همچنین شوری خاک، از لحاظ پوشش حیوانی نیز آنچنان غنی نیست و شاید بتوان گفت از این بابت نیز فقیر می باشد. تنها حیواناتی نظیر آگاما (نوعی مارمولک بیابانی ) در این کویر زندگی می کنند. البته همواری زمین دق گیو باعث شده است که این منطقه از کویر گاهی میزبان مسابقات رالی و اتوموبیل رانی شود.

از دیگر جاذبه‌های منطقه کویر دق گیو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • مسجد جامع خوسف که مربوط به قرون 2 و 3 اسلامی است.
  • کتیبه های رشته کوه باقران که مربوط به دوران اشکانی است.
  • قلعه خوسف که یکی از زیباترین آثار دوران افشاریه است.
  • آب انبار های خوسف
  • قلعه رستم که در شش کیلومتری جنوب شرق خوسف واقع شده است.
  • امامزاده سلطان ابولقاسم
  • بقعه خواجه نجم الدین در گیو
  • گاهی اوقات در روستای گیو جشنواره بازی های بومی و محلی و شتردوانی برگزار می شود که دیدن آن جالب توجه است.

کویر دق گیو (دق اکبر آباد) | کویرهای ایران

ریگ صادق آباد (شن های روان صادق آباد)

ریگ صادق آباد به عنوان یک جاذبه نسبتا تازه شناخته شده، در حاشیه شمالی روستای صادق آباد در  بافق قرار دارد. ارتفاع تپه ها به 10 تا 15 متر می رسد و هر چه به سمت قسمت های مرکزی تر می رویم این ارتفاع به 35 و 50 متر می رسد. پوشش گیاهی این کویر از کویرهای ایران به حدی ضعیف است که اکثرا گیاهان ماسه پسند مانند بوته های نسی و به ندرت اسکنبیل و در بخش های حاشیه ای که نزدیک نمک زار ها هستند درختچه های گز را به راحتی می توان دید.

زمان مناسب مسافرت به این کویر فصل های بهار، پاییز و زمستان است. در منطقه صادق آباد یک کمپ تفریحی توسط اهالی روستا تاسیس شده است که از خدمات آن می توان به پیست موتور سواری، شتر سواری، کویر نوردی، چتر بازی، والیبال ساحلی، حمام آفتاب، زمین والیبال، ریگ نوردی و … اشاره نمود.

کویر مظفری (کویر پلوند)

کویر مظفری یا کویر پلوند، در حاشیه روستای پلوند، واقع در چهل کیلومتری غرب فردوس در استان خراسان جنوبی است. وجود کفه های نمکی، دق ها، تپه های ماسه ای، رمل ها و تپه های شنی و نواحی کویری، جاذبه زیادی به این کویر بخشیده است. این کویر یکی از زیباترین زیستگاه های حاشیه کویر است. پوشش گیاهی و جانوری منطقه نسبتا غنی بوده و گونه های مختلفی از گیاهان و حیوانات را می توان در آن مشاهده کرد، از جمله گیاهان دارویی و یا شور پسند همچون تاغ، گز، بادام کوهی، زرشک وحشی، گل بومادران، آویشن، لاله قرمز، خارشتر، کاسنی، اسکنبیل و گیاهان علفی.

کویر مظفری (کویر پلوند) | کویرهای ایران

پستاندارانی نظیر قوچ، میش، بز، گرگ، آهو، گربه شنی، کاراکال (نوعی گربه وحشی)، روباه، شغال و … موجود است و همچنین گورخر ایرانی که تحت حفاظت و در تپه های ماسه ای زندگی می کنند. همچنین پرندگانی چون شاهین، عقاب، تیهو، کبک، کفتر چاهی، زاغ، چک چک، هوبره، شاهین طلایی و … در این منطقه زندگی می کنند. خزندگان این کویر شامل انواع مارهای بیابانی و لاک پشت است.

در نزدیکی این کویر تپه دم یوز قرار دارد، این تپه به علت رنگ شن و سنگ هایی که در آن قرار گرفته است، شبیه به دم یوزپلنگ بوده و علت نامگذاری آن به ” دم یوز ” به خاطر همین است. سنگ سوراخ یکی دیگر از جاذبه های این ناحیه است. سنگ های آهکی این کوه بر اثر فرسایش آب سوراخ شده اند قطر این سوراخ حدود بیست متر بوده که منظره شگفت انگیزی ایجاد کرده است. در نزدیکی سنگ سوراخ، غار آبی سنگ سوراخ وجود دارد. علاوه بر وجود مناظر حیرت انگیز، دیدن منظره شب، ستاره ها و قدم زدن در سکوت کویر، از دیگر جاذبه های آن است.

کویر صفائیه گرمسار

کویر صفائیه یکی از کویرهای معروف ایران در جنوب روستای صفائیه و در جنوب شرقی شهرستان گرمسار در استان سمنان قرار دارد. این کویر در بالای ریگ جن و پارک ملی کویر واقع شده است. زمین های این ناحیه معمولا باتلاقی با پوشش نمکی اند. این کویر دارای تپه های ماسه ای و هرمی است که نحوه تشکیل آن به خاطر فرسایش دامنه  البرز و تماما دارای رسوبات نمکی است. در حاشیه این کویر گیاهان شورپسندی مانند گز و اشنان وجود دارند ولی مرکز آن از لحاظ پوشش گیاهی بسیار فقیر است.

کویر صفائیه گرمسار | کویرهای ایران

در اطراف کویر مقداری شوری خاک کاهش پیدا می کند تا گیاهانی مانند اسفند، انغوزه، شقایق کوهی، خارشتر، اسکنبیل، تاغ، گز، بابونه، شب بوی صحرایی و کاکوتی ( گیاه معطر که داخل ماست و دوغ زده می‌شود )، علف شور  و ... بتوانند رشد پیدا کنند. جانورانی که در اطراف این منطقه وجود دارند عبارتند از گرگ، شغال، روباه، کفتار و پرندگانی مانند کبک، بلدرچن، تیهو، کفتر چاهی، یاکریم، بوف، گنجشک و ... در این کویر خزندگانی مانند آگاما (مارمولک بیابانی)، بزمجه و اسکینک (یک نژاد سوسمار کوچک و نادر ) وجود دارند.

کویر دو شاخ (کویر سبزوار)

کویر سبزوار یا کویر دو شاخ که در میان استان‌های خراسان و سمنان قرار گرفته است، در قسمت غربی و شرقی باریک می شود و شکل شاخ پیدا می کند و به خاطر همین است که " دو شاخ " نام گرفته است. دو رود کال شور جاجروم و کال شور سبزوار به این کویر وارد می شوند. همچنین، سیلاب ها و هرز آب های منطقه، در این کویر انباشته می شوند و این کویر در قسمت های جنوبی دارای گنبدهای نمکی و ماسه ای است تا جاییکه عمدتا سطح آن، زمین های پف کرده نمکی وجود دارد و قسمت های شمالی کویر  را گنبد های نمکی فرا گرفته است.

این کویر فاقد پوشش گیاهی بوده و در نواحی حاشیه ای کویر، در بخش های ماسه ای گیاهانی مانند گون، کاکوتی، انغوزه، زنبق، خارشتر، اسفناج وحشی، تاغ، شب بوی صحرایی، گز، اسکنبیل رشد کرده اند و در کنار نمک زارها، گیاهان شورپسند مانند اشنان، گز و ... وجود دارند. پوشش جانوری این منطقه شامل گرگ، شغال، روباه، کفتار، یوزپلنگ، کاراکال، (نوعی گربه وحشی بیابانی )، گورخر، قوچ و خزندگانی مانند لاک پشت، آگاما، سمندر، بزمجه و اسکینک و انواع پرندگان مانند کبک، زاغ، تیهو، بلدرچین، عقاب دشتی، کفتر چاهی، یاکریم، بوف و گنجشک و ... اند.

کویر دو شاخ (کویر سبزوار) | کویرهای ایران

دق اسماعیل مهلو (طرود)

دق اسماعیل مهلو در ضلع شمال کویر مرکزی و جنوب منطقه لات شور طرود در شاهرود استان سمنان واقع شده است و از ضلع سمت غربی به کوه های سه پستان و از شرق به ارتفاعات جنوب طرود می رسد. در مرکز دق اسماعیل، تپه های آتشفشانی پراکنده ای وجود دارد و کاملا پوشیده از زمین های پفکی رسی است که سطح آنها را رسوبات پفکی فراگرفته است. این رسوبات حاصل از تجزیه کف کویری بوده و از کنگلومرا، ماسه سنگ، چینه های سلستن و ... تشکیل شده است.

این کویر در ضلع شرق و غرب حاوی گنبد های نمکی متعددی است و در حاشیه جنوبی کویر، زمین های باتلاقی رسی و نمک زار ها وجود دارند  که دارای منظره بسیار زیبا و منحصر به فردی می باشند. قسمت های داخلی کویر دق اسماعیل فاقد هر گونه پوشش گیاهی است ولی در حاشیه و اطراف آنها گیاهان شورپسند از جمله گز و اشنان رشد کرده اند.

به علت نبود پوشش گیاهی و آب شیرین، داخل دق اسماعیل فاقد پوشش جانوری است ولی در زمین های حاشیه ای و اطراف آن حیواناتی نظیر گرگ، شغال، کفتار، لاکپشت، آگاما، سمندر و اسکینک، روباه، آهو، پازن، بزمجه و پرندگانی مانند هوبره، سبز قبای هندی، یاکریم، کفتر چاهی،  بوف، تیهو و کبک و ... زندگی می کنند. دسترسی به این منطقه از طریق مسیر جاده معلمان-طرود، پنج کیلومتر مانده به طرود، و مسیر گذار رودخانه فصلی ممکن است. پیشنهاد می‌شود با افراد آشنا و راهنما به این منطقه سفر کنید.

دق اسماعیل مهلو (طرود) | کویرهای ایران

کویر حوض مره (تالاب حوض مره)

کویر یا تالاب حوض مره در قسمت شرقی دریاچه نمک حوض سلطان در قم و در جنوب کوه مره واقع شده است. در فصل های بارندگی همچون زمستان و در زمان سیلاب ها پهنه آبی مانند دریاچه ایجاد می شود که میزبان انواع پرندگان مهاجر است، ولی در سایر فصل ها خشک و بصورت دشت رسی است. بخش باتلاقی شمال این کویر دارای پوشش گیاهی شامل درمنه، اسفناج وحشی، تاغ و اشنان و ... است. در گذشته آهوی جبیر و گورخر ایرانی در این منطقه وجود داشته است و از پرندگان این منطقه که در فصل های مهاجرت و زمستان به تالاب می آیند می توان به حواصیل، فلامینگو، انواع مرغابی ها، سلیم، کاکایی، تنجه، آبچیلک، شبه غاز آنقوت، چوپا و ... اشاره نمود.

پهنه های وسیع آب، پوشش گیاهی متراکم در ضلع شمالی تالاب و پرندگان تالاب از جاذبه های زیبایی است که به این تالاب می بخشد. از دیگر شگفتی ها و جاذبه های گردشگری این منطقه دریاچه نمک حوض سلطان است که بزرگترین آینه ایران لقب گرفته است. به علت بالا بودن درصد نمک، حوض سلطان با نام دریاچه نمک هم شناخته می شود ولی دریاچه نمک اصلی در جنوب شرقی قم بسیار وسیع تر است.

این دریاچه به دریاچه شاهی نیز شهرت یافته است و در قسمت جنوب رشته کوه های البرز قرار دارد. آب حوض سلطان به شدت نمکی است و بهتر است بدانید که بلور های نمک پوست را اذیت می کنند و  تا مدت ها در کفش و لباس می مانند. نمک کفش های چرمی را خراب می کند، پس هنگام مسافرت به این ناحیه، به لباس و کفش هایتان دقت لازم را داشته باشید. از دیگر جاذبه های این منطقه کاروانسرای قلعه سنگی را می توان نام برد که قدمت آن به زمان مغول ها باز می گردد. بهترین زمان برای بازدید از این منطقه اوایل بهار و اواسط پاییز است.

کویر حوض مره (تالاب حوض مره) | کویرهای ایران

کویر غدیر اسب

کویر غدیر اسب، یا دریاچه نمک غدیر اسب در استان اصفهان و مرز استان قم قرار دارد. این کویر از نوع تالاب های فصلی و شور بوده که پوسته سطحی آن نمکی است. هیچ گونه رود و آب روانی در این کویر جاری نیست و آب این ناحیه عمدتا از منابع و سفره های زیر زمینی تامین می شود، در حاشیه های این تالاب باتلاق وجود دارد. این کویر در قسمت های مرکزی فاقد پوشش گیاهی است، ولی در نواحی حاشیه ای دارای برخی گیاهان بیابانی و شورپسند مانند اشنان، تاغ، خارشتر، درمنه و ... می باشد. پوشش جانوری این کویر دارای گونه های خاص کویری از جمله هوبره یک پرنده مهاجر در حال انقراض است.

راه رسیدن به این تالاب آنچنان مشخص نیست و برای بازدید از این ناحیه باید از یک راهنما و یا تور  کمک بگیرید. از راه های دسترسی به این کویر می توان به مسیر جاده قدیم قم-کاشان اشاره کرد. بعد از خروج از این جاده، جاده موازی خط آهن را به سمت کاشان ادامه دهید تا به اولین زیر گذر برسید، سپس جاده تاسیسات مخابراتی ورجان را ادامه دهید و قبل از تاسیسات مخابراتی وارد جاده خاکی شرکت نفت شده و بعد از ده کیلومتر رانندگی به سمت شرق از جاده خاکی خارج شده و به سمت شمال حرکت کنید.

کویر مسیله

این کویر از مراکز جنگلی کویری ایران به شمار می آید که بر خلاف سایر کویرها، پوشش گیاهی و جانوری متنوع و بزرگی دارد و در شمال غربی این کویر، ارتفاعات آتشفشانی ساوه قرار دارد. در اکثر نقاط این کویر، درختان گز و تاغ موجود هستند. این منطقه زیستگاه آهو جبیر و گورخر ایرانی بوده که امروزه نادر می باشند. در حال حاضر حیواناتی نظیر روباه، مار، خرگوش، آهو و ... در این کویر زندگی می کنند. همچنین پرندگان مهاجری مانند غاز، فلامینگو، اردک، انواع مرغابی وحشی و پرنده نادر هوبره در این ناحیه دیده می شوند. از دیگر جاذبه های این منطقه می توان به پل دلاک، کاروان سرای دیر، کاروان سرای حوض، کاروان سرای پل دلاک و پل و راه های قدیمی اشاره کرد که اکثرا قدمت تاریخی دارند.

کویر مسیله | کویرهای ایران

کویر بجستان (کویر سعدالدین)

کویر بجستان یا کویر سعدالدین از کویرهای معروف ایران، در شمال غربی شهرستان بجستان در استان خراسان واقع شده است. آب های سطحی این کویر، عمدتا در فصل های بارندگی به این کویر و حوضه آبریز این منطقه که در حد فاصل دشت بشرویه و کوه های شتری قرار دارند، سرازیر می شوند. به دلیل اینکه سطح ناحیه از کویرهای ایران از کفه های نمکی پر می باشد، گیاهان قادر به رشد نبوده و سطح این کویر فاقد هر گونه پوشش گیاهی می باشد اما در نواحی حاشیه ای و اطراف کویر، گیاهان شورپسند خاصی نظیر آتریپلکس، گز، سالیکورنیکم، سالسو و ... رشد می کنند. بلور ها و چند ضلعی های نمک و تراکم این بلور ها روی تپه های شنی، چاله های نمکی و حوضچه های آبی از دیگر جاذبه های منحصر به فرد این منطقه می باشد.

سطح این کویر از کویرهای معروف ایران، در فصل زمستان و بهار قابلیت تردد ندارد، زیرا از آب پوشیده بوده و اکثرا دچار یخبندان می باشد. در ماه های تیر و مرداد که هوا گرم و خشک بوده و آب ها تبخیر می شوند، قشر سطحی این کویر کاملا سفید و درخشنده می شود، تا حدی که اگر عینک برف یا عینک دودی نداشته باشید، نمی توانید به بازدید خود در منطقه ادامه دهید. در زیر سطح نمکی، خاک و گل شط وجود دارد که گلی چسبنده و خاکی نرم دارد. در صورت شکستن قشر نمکی که ضخامت 1 تا 10 سانت دارد، باعث گیر افتادن ماشین می شود. از دیگر جاذبه های این منطقه می توان به مسجد جامع بجستان، پل یونسی، رباط زین آباد، رباط فخر آباد، مسجد مرندیز، مسجد مزار و کاروانسرای قاسم آباد اشاره کرد که قدمت آنها به دوران صفویه و قاجار باز می گردد.

کویر بجستان (کویر سعدالدین) | کویرهای ایران

کویر طبقه ( کویر نمک سیاه)

کویر طبقه یا کویر نمک سیاه در شمال شرقی اصفهان و شمال یزد قرار دارد. سراسر این منطقه پوشیده از نمک های انفجاری با بلورهای تیز و برنده است و  به همین دلیل عبور از این نمک زار بسیار دشوار است. همین امر باعث شده  تا اطلاعات زیادی از این ناحیه در دست نباشد. سطح این منطقه شامل چند وجهی های بزرگی است که آن را شبیه به کندوی عسل می کند. ارتفاع این چند وجهی ها به 30 سانت و قطر آنها به 1.5 متر می رسد. جنس آنها اکثرا از خاک رس و بلور های نمک است. این منطقه فاقد هرگونه پوشش گیاهی و جانوری است و حتی گیاهان شورپسند هم توان رشد در این سطح را ندارند. طبعا در محیطی شور و فاقد آب و پوشش گیاهی، حیوانات هم نمی توانند زندگی کنند، فقط گاهی در حاشیه بیابان، حیوانات وحشی و رهگذر دیده می شود.

در این کویر نور خورشید جذب لجن ها در زیر لایه های نمکی می شود و در اثر انبساط آن ها، لایه های سطحی شکسته شده و لجن ها بروی سطح آمده و باعث سیاه شدن سطح منطقه می شود. لایه های نمکی و تیز سطحی بر اثر برخورد باران و مواد سلیتی بروی لایه های نمکی و لجنی به وجود می آیند. مشابه این نمک زار در دره مرگ کالیفرنیا وجود دارد.

کویر متین آباد (ریگ شق–رق شق)

در شمال شرقی اصفهان و شمال بادرود، کویر ریگ شق وجود دارد که این منطقه از سمت شمال به دشت های مجاور کوه های یخ آب و از سمت غرب به اجتماعات ماسه ای بند ریگ محدود می شود. پوشش این کویر به صورت تپه های ماسه ای پراکنده در محدوده شمال غربی و جنوب شرقی است. پوشش گیاهی این منطقه شامل گیاهان ماسه پسند از جمله نسی، گون، گز، دم گاوی، تاغ و ... می باشد. حیوانات این منطقه عبارتند از گرگ، خرگوش، پامسواکی ( یک نوع موش)، روباه شنی، چکاوک، انواع مارهای بیابانی و عقرب و بزمجه بیابانی، هوبره، تیهو و  ... است.

کویر متین آباد (ریگ شق–رق شق) | کویرهای ایران

آسمان این منطقه صاف و مناسب برای رصد ستارگان در شب است. در نزدیکی این کویر کمپ های گردشگری از جمله کمپ متین آباد مستقر بوده و امکاناتی نظیر طبیعت گردی، بازدید مزارع، رصد ستارگان با تلسکوپ، شتر سواری، کویر نوردی و ... را برای بازدید کنندگان فراهم آورده است. از دیگر جاذبه های اطراف متین آباد می توان به کومه و کلبه های گلی که با معماری کویری بوده و می توان در آنها اقامت داشت، دشت کرشاهی، دریاچه نمک، کوه های یخاب، قلعه کرشاهی، قلعه سردار  و ... اشاره کرد.

کویر ریگان؛ کویرهای ایران

کویر ریگان به عنوان یکی از کویرهای ایران در حاشیه جاده زاهدان-بم و در نزدیکی شهرستان محمدآباد ریگان واقع شده است. این کویر به رمل ها و تپه های مرتفع خود که گاهی اوقات به ارتفاه 75 متری هم می رسند، معروف است. علاوه بر آن این تپه ها خاصیت درمانی هم دارند و یک منطقه مناسب برای گرفتن حمام شن هستند. جنس سنگ های این رمل ها با سایر مناطق کویر ریگ زاری متفاوت بوده و باعث شده که رنگ خاک این ناحیه هم نسبت به دیگر مکان ها کمی روشن تر باشد.

جنگل های انبوه کهور (نوعی درخت که مقاوم به بی آبی است) در این کویر قرار دارد و یکی از مهمترین  عرصه های طبیعی و زیستگاه های جانوی کرمان می باشد.

از پوشش های جانوری منطقه می توان به سوسمار دم تیغی ( یک نوع کمیاب و در معرض انقراض)، گربه شنی، روباه شنی، انواع آگاما (مارمولک بیابانی)، پامسواکی (نوعی موش)  و پرندگانی چون هوبره، زاغ بور، سارگپه بیابانی، شاهین، جرد و مرغ حق اشاره نمود. تپه های ریگان، بزرگترین تپه های شنی جهان محسوب می شود و علاوه بر منظره زیبایی که دارد دارای چشم اندازی حیرت انگیز نیز هست. این منطقه میزبان برگزاری ورزش های شنی از جمله اسکی روی شن، رالی روی شن، فوتبال ساحلی و ... می باشد که مورد استقبال گردشگران زیادی قرار دارد.

کویر ریگان | کویرهای ایران

به دلیل وزش بادهای فصلی هر ساله به ارتفاع این تپه ها افزوده می شود. از دیگر جاذبه های این منطقه می توان به درختان معطر نارنج، گورستان های 350 ساله ریگان، آبشار های سرگری و ته گری ریگان، چشمه های جاری منطقه، درختان بادام کوهی و آثار تاریخی مقبره خورشید شاه اشاره کرد که قدمت آن مربوط به دوره صفویه است.

کویر حلوان؛ معروف ترین کویرهای ایران

کویر حلوان در محدوده شمال شرقی استان خراسان جنوبی واقع شده که از بخش شرقی که بیشترین ارتفاع را دارد به کوه‌های عاشقان و از بخش غربی به دریاچه نمک خور و از بخش شمالی به کویر مرکزی و ارتفاعات پیر حاجات طبس می رسد. این کویر پوشیده از ریگزار است. در قسمت های حاشیه ای شمالی و شرقی آن باتلاق های نمکی و رسی وجود دارد. این منطقه دارای گیاهان نواحی ماسه ای و استپی است و  از نظر پوشش گیاهی آنچنان غنی نیست. گیاهان آن عبارتند از  تاغ، اسکنبیل، قیچ، درمنه، دم گاوی و در مناطق شرقی گیاهان شورپسند مانند گز، آشنان و ... 

پوشش جانوری در این کویر غنی بوده و حیواناتی نظیر گرگ، شغال ، روباه، گربه و روباه شنی، سمور سنگی، موش صحرایی و پامسواکی، انواع آگاما (مارمولک بیابانی) و پرندگانی چون شاهین، هوبره، چکاوک، عقاب طلایی و انواع مار و عقرب و ... در این کویر زندگی می کنند. در حاشیه شرقی حلوان، روستای حلوان قرار دارد و  یکی از جاذبه های گردشگری منحصر به فرد در این منطقه به حساب می آید که قلعه بزرگ و تاریخی حلوان در آن قرار دارد.

کویر حلوان | کویرهای ایران

کویر چاه غیب (چاله چاه غیب)

این کویر با نام های " کویر چاه غیب، چاله چاه غیب، چاه غیب هامون" شناخته می شود و در استان سیستان و بلوچستان و در پنجاه کیلومتری جنوب شرقی شهرستان خاش واقع شده است. در گذشته دریاچه فصلی بوده ولی در اثر کاهش بارندگی و گرمای هوا خشک شده است. رشته کوه های بلندی این کویر را محصور کرده اند و در قسمت غربی کوه حشایز، در قسمت جنوب غربی کوه های هله لان، تنکان، تنگ و مرغک و در قسمت شمال غربی کوه نادر  وجود دارد. این کویر در بخش شمالی دارای جزیره ای است که شباهت بسیاری به جزیره سرگردان (دریاچه آران و بیدگل ) دارد.

سطح کویر هیچ باتلاقی ندارد و فقط در بخش های غرب کویر، باتلاق هایی با چسبندگی کم وجود دارد. پوشش سطح این کویر صفحات بادکرده رسی و نمکی است که در بخش های غربی بصورت باتلاقی هستند. سنگ های ارتفاعات این کویر از جنس آذرین است و برای ورود به این منطقه باید با نیروی انتظامی خاش هماهنگ شوید.

کویر زیرده (قورچه برنجی)

کویر زیرده به عنوان یکی از کویرهای زیبای ایران با نام گورچه برنجی نیز شناخته می شود. این مکان در استان اصفهان و در فاصله پانزده کیلومتری غرب شهرستان جندق قرار دارد. این کویر از سمت غرب به ریگ جن و از جنوب به ارتفاعات پیش کوه می رسد. کویر زیرده در قسمت های شرقی دارای تخت های بیابانی (سنگ هایی که توسط فرسایش به شکل قارچ درآمده اند) است و در قسمت های شرقی و مرکزی این منطقه، گنبدهای نمکی وجود دارد و در حد فاصل تخت ها و گنبد های نمکی، دق های کوچک و پراکنده دیده می شود.

کویر زیرده (قورچه برنجی) | کویرهای ایران

این کویر دارای چندین رودخانه فصلی است که منشاء آنها رودخانه ارتفاعات جندق است. این رود بعد از ورود به منطقه صاف خونی تغییر جهت می دهد و به گود محمد می ریزد و در آن منطقه تنگ عظیمی را درست کرده که منظره ای چشمگیر و حیرت انگیزی به وجود آورده است. پوشش گیاهی این منطقه ضعیف بوده و تنها در مجاورت دق ها و تخت های بیابانی گیاهان شورپسندی چون اسکنبیل، تلخو، خارشتر و .... دیده می شود. این کویر از کویرهای ایران در بقیه نقاط پوشش گیاهی ندارد و به همین علت دچار فرسایش شدید آبی و بادی است.

در جنوب این کویر، منطقه "صاف خونی" قرار دارد که دارای تپه هایی به ارتفاع 40 متر می باشد. این ناحیه دارای پلایای صاف و هموار  و قرمز رنگ می باشد ( پلایا چاله و فرورفتگی های بیابان است که بعد از خشک شدن آب، رسوبات در آنها جمع می شود) و به همین علت این منطقه "صاف خونی" نام گرفته است. کلوت های متنوع و پراکنده، گنبدهای نمکی و رنگارنگ، دودکش های جن ( سنگ هایی که بصورت استوانه ای و عمود با ارتفاع زیاد هستند) از دیگر جاذبه های این منطقه اند.

کویر ریگ شتران (کویر رباط خان)

کویر رباط خان یا ریگ شتران در استان یزد قرار دارد و از شمال به دریاچه نمک خور و از شرق به چشمه رباط خان منتهی می شود. پوشش این کویر از کویرهای ایران به صورت ریگ زار است و ارتفاع اکثر رمل ها و تپه ها کوتاه بوده و گاهی به پنجاه متر نیز می رسد. گیاهان ماسه پسندی چون اسکنبیل، نسی و تاغ در این منطقه از کویر رویش دارند. پوشش جانوری این کویر شامل گرگ، شغال، روباه شنی، انواع مار و عقرب، آگاما و پرندگانی نظیر چکاوک، هوبره، شاهین و حشرات بیابانی است.

کویر ریگ شتران (کویر رباط خان) | کویرهای ایران

کویر بهاباد

کویر بهاباد واقع در شهر یزد بوده و از منحصربه فردترین کویرهای ایران به شمار می رود. به سه بخش مناطق دشتی و پست، مناطق کوه پایه ای و دامنه، مناطق کوهستانی تقسیم می شود. آب و هوای این کویر خشک است که تابستان های آن بسیار گرم و در فصل های خنک مانند زمستان، دارای هوای معتدل با بارندگی کم است. بارندگی در فصل بهار در این ناحیه بسیار ناچیز است. تغییرات دمایی بین فصل های سال و شب و روز در این کویر بسیار نوسان دارد و از 20- درجه تا 45+ درجه دیده می شود. همچنین این کویر از کویرهای ایران به علت دارا بودن شن های روان و رمل های شنی و نبود موانع در دشت و کوه ها، دارای طوفان های شنی بسیار قوی و پرسرعت است.

کوه های بنستان، سرخ، موسی و دوروز جنگ در این منطقه هستند و به دلیل وجود سفره های آب زیر زمینی و چشمه های سطحی و رود شور، از لحاظ آبی نسبتا غنی است. از این رو دارای باغ های میوه در اطراف بوده و در زمستانها از برف پوشیده می شود. در مرز کویر  بهاباد و ساغند، باتلاق های کوچک از نمک وجود دارد، طوریکه پوشش گیاهی این کویر دارای گیاهان دارویی و گیاهان درختچه ای است.

گیاهان دارویی و صنعتی این کویر که اکثرا در مناطق کوهستانی می رویند، شامل بنه، بادام، سرو کوهی، آنغوزه، زیره سیاه، بادرنجبویه (گیاهی که برای عرقیجات دارویی و مفید برای معده و گوارش استفاده می شود)، رازیانه، کاکوتی (نوعی گیاه دارویی و خوش طعم که در خوراکی هایی مانند ماست و دوغ زده می شود)، شیرین بیان (گیاه دارویی معده و سیستم گوارشی)، آویشن، زرشک، گل زوفا، ترنگبین، ریواس، گون، شاتره، بومادران و ... می باشد.

کویر بهاباد | کویرهای ایران

از گیاهان مرتعی، دشتی و کوه پایه ای کویر بهاباد می توان تاغ، اسکنبیل، طارم، اشنان، رندوک، قره داغ، انجیر وحشی، درمنه، قلم و ... را نام برد. جنگل مهاباد در قسمت جنوبی این کویر قرار دارد و دارای درخت های بادام، انجیر، سروکوهی، بنه (نوعی پسته کوهی)، تاغ، ارس، آتریپلکس و درختچه های کویری و شورپسند مانند اشنان، اسکمبیل، اسپند و ... است.

پوشش جانوری منطقه شامل یوزپلنگ ایرانی، آهوی جبیر، پلنگ، زاغ، کاراکال (گربه وحشی)، روباه و پرندگانی مانند جغد، هوبره و ... است. علاوه بر وجود مناظر بسیار زیبا و پوشش حیوانی و گیاهی غنی، این کویر یکی از بهترین مناطق برای رصد ستارگان به شمار می آید. در نزدیکی این کویر شهرستان بهاباد واقع شده است که دارای مناظر منحصر به فرد و فوق العاده زیبایی است. یکی از جاذبه های گردشگری این کویر، رودخانه شور بهاباد است (درصد شوری این رود بالا نیست و برای حیوانات نیز قابل استفاده است.)

بادگیرهای روستای خور

این روستا در استان خراسان جنوبی قرار دارد و دارای جمعیت بسیار و رونق فراوانی در دل کویر است. این روستا به دلیل معماری هوشمندانه و زیبای خود به محبوبیت رسیده است. در این روستا کوچه‌های پرپیچ خم، خانه‌های متراکم و چسبیده به هم و بادگیر‌های زیادی وجود دارد که همگی این‌ها به خاطر شرایط بیابانی منطقه است. اگر به سمت جنوب روستا بروید کویر را بیشتر لمس خواهید کرد. از نکات دیدنی این روستا چشمه‌های آب گرم، قلعه خشتی و آب انبار آن است که همگی متعلق به دوران صفویه هستند.

در پایان لازم به ذکر است که یکی از شاخه‌های گردشگری که بسیار جالب و منحصر به فرد بوده کویرگردی است. امروزه افراد زیادی به بیابان گردی می‌پردازند و از زیبایی‌های کویر لذت می‌برند و از آرامش آن بهره می‌گیرند. حدود 25 درصد خاک کشورمان را کویر و بیابان تشکیل داده که علاقه‌مندان به آن معمولا در فصول پاییز و زمستان برای گردش و دیدن زیبایی‌های آن به کویر مسافرت می‌کنند. 

این مطلب صرفا جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد. بدین معنی که هر گونه مجوز قانونی که در ارتباط با فعالیت‌های مرتبط به سایت مورد نیاز است، می‌بایست از طریق مراجع ذی صلاح پیگیری شود. در این موارد هیچ گونه مسئولیتی بر عهده وبسایت تارگتینو نمی‌باشد.
ثبت نظر
(اولین نفری باشید که نظر خود را ثبت میکنید)
targetino_logo

در نیازمندی‌های تارگتینو کاربران می‌توانند در موضوعات سفر و گردشگری، آفرود، کوهنوردی و کمپینگ، ماهیگیری، ورزش تیر و کمان، اسب و سوارکاری و محیط زیست آگهی محصولات (نو یا دست دوم) و خدمات خود را به صورت رایگان و یا ویژه ارسال نمایند و بدون واسطه به طور مستقیم با خریداران و فروشندگان در ارتباط باشند و به صورت هدفمند به مخاطبان مورد نظر خود در موضوعات ذکر شده دست یابند.

ارتباط با ما
info@targetino.info

کلیه حقوق مادی و معنوی مربوط به تارگتینو است.