تعریف محیط زیست به زبان ساده | عوامل تخریب محیط زیست و راه های جلوگیری

برای دانستن تعریف محیط زیست، قبل از هر چیز باید دو کلمه محیط و زیست را به طور کامل معنا کرد تا بتوانیم به وسیله این معانی به معنای دقیق محیط زیست پیدا کنیم. محیط کلمه‌ای است عربی در مقابل محاط و در فرهنگ لغت دارای معنای فراگیرنده، درگیرنده، احاطه کننده ( لغت نامه دهخدا)، پاره خطی که دور سطحی را فرا می‌گیرد، جایی که انسان در آن زندگانی می‌کند اعم از کشور، شهر، جامعه، یا خانواده است(فرهنگ معین). زیست در فرهنگ لغت دارای معنای زندگی و حیات است ( لغت نامه دهخدا و  فرهنگ معین). با توجه به دو معنای که از کلمات محیط و زیست استنباط شد، می‌توان گفت که محیط زیست عبارت است از: محیطی که در آن زندگی و زیست وجود دارد یا به عبارت دیگر زندگی آنجا را احاطه کرده است. تعریف محیط زیست به زبان ساده در این مقاله برای شما شرح داده شده است.

گذری احساسی بر محیط زیست؛ این مظلوم فراموش شده

می‌توانید آن را ببینید، احساس کنید، بشنوید، لمسش کنید، بخورید و با آن تعامل کنید. شما توسط زندگی و طبیعت احاطه شده‌اید! شما بر آن تأثیر می‌گذارید و شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این محیط زیست شماست! درست است که تعریف محیط زیست بسیار گسترده است اما در این بخش به توضیح کلی در رابطه با آن می‌پردازیم. وجود انسان بدون وجود یک اکوسیستم سالم کاملاً غیرممکن است. محیط ما شامل تمام اجزای زنده و غیر زنده و تعاملات آنها در یک زیستگاه طبیعی است. حفاظت از محیط زیست به یکی از موضوعات اصلی تبدیل شده است که باید برای مبارزه با تغییرات آب و هوا و گرمایش جهانی مورد توجه قرار گیرد. توسعه پایدار نیاز لحظه‌ای است که می‌تواند زمین مادر را از پیامدهای صنعتی شدن نجات دهد. در این وبلاگ قصد داریم به تعریف محیط زیست پرداخته و نیازهای آن و راه‌های حفظ محیط زیست را برای شما توضیح دهیم. به این منظور در ادامه با ما همراه باشید.

محیط زیست چیست؟ تعریف محیط زیست به زبان ساده

اصطلاح "محیط" به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای طیف گسترده‌ای از تعاریف، معانی و تفاسیر است. حال اصطلاح "محیط زیست" به چه معناست؟ در کاربرد عامیانه، برای برخی افراد، اصطلاح «محیط زیست» به سادگی به معنای «طبیعت» است: در واقع تعریف محیط زیست به این صورت خواهد بود: ««منظره طبیعی همراه با تمام ویژگی‌ها و فرآیندهای غیرانسانی آن»» برای این افراد، محیط اغلب با مفاهیم بیابان و مناظر بکر مرتبط است که تحت تأثیر فعالیت‌های انسانی قرار نگرفته‌اند. با این حال، برای افراد دیگر، اصطلاح "محیط" تا حدودی شامل عناصر انسانی می‌شود. بسیاری از مردم مناظر کشاورزی و مرتعی را به عنوان بخشی از محیط زیست می‌دانند، در حالی که برخی دیگر فراگیرتر هستند و تمام عناصر سطح زمین، از جمله مناطق شهری را تشکیل دهنده محیط می‌دانند. بنابراین:

تعریف محیط زیست شامل سراسر سیاره زمین می‌شود. محیط زیست یک زنجیره به هم پیوسته است که تمامی اجزا و موجودات در این محیط با هم تعامل می‌کنند. اگر جزئی آسیب ببیند بر روی اجزاء دیگر محیط زیست نیز اثر خواهد گذاشت. مثلا قطع درختان باعث کاهش اکسیژن بر روی سطح زمین می‌شود و کاهش اکسیژن باعث افزایش آلودگی خواهد شد. افزایش آلودگی نیز باعث از بین رفتن بسیاری از موجودات که نیاز به اکسیژن دارند می‌شود.

انواع محیط زیست

همانطور که گفته شد اصطلاح "محیط" به محیط نزدیک ما اطلاق می‌شود که در آن همه اجزای زنده و غیر زنده با هم وجود دارند. می‌توان از آن برای اشاره به محیط اجتماعی، طبیعی یا ساخته شده توسط بشر استفاده کرد. محیط تأثیر بسیار زیادی بر رفتار و شعور افراد دارد. هر تغییری که در یک موجود زنده به طور مستقیم یا غیرمستقیم رخ می‌دهد، به تغییر در محیط نزدیک او مربوط می‌شود.
دو نوع مختلف محیط وجود دارد:

• محیط جغرافیایی
• محیط ساخت انسان

محیط جغرافیایی

از تمام اجزای ارائه شده توسط طبیعت تشکیل شده است و از این رو می‌توان آن را محیط طبیعی نامید. از آنجایی که به نیازهای فیزیکی زندگی مربوط می‌شود، به آن محیط فیزیکی نیز می‌گویند. این شرایط فیزیکی یا جغرافیایی به وجود انسان وابسته نیست. گاهی اوقات انسان کنترلی بر شرایط فیزیکی محیط ندارد.
این موارد شامل منابع طبیعی، سطح زمین، کوه‌ها، دشت‌ها، زمین، آب، بیابان‌ها، طوفان‌ها، آتشفشان‌ها، اقیانوس‌ها، عوامل آب و هوایی و غیره است. همچنین برای اشاره به موقعیت‌های بیولوژیکی مانند پیچیدگی‌های مرتبط با گیاهان و حیوانات استفاده می‌شود. ثابت شده است که پایداری منابع طبیعی به اقتصاد یک کشور کمک می‌کند.

محیط ساخت انسان

این محیط برای اشاره به محیطی است که توسط انسان به منظور تنظیم و نظارت بر برخی شرایط محیطی ایجاد شده است. برخی از آن به عنوان یک محیط اجتماعی-فرهنگی یاد می‌کنند. همچنین می‌توان آن را به 2 نوع محیط تقسیم کرد.

• محیط داخلی
• محیط بیرونی

محیط داخلی

این یک محیط اجتماعی است و تا زمانی که یک جامعه برپاست وجود دارد. این محیط مربوط به مقررات، سنت ها، سازمان‌ها و نهادها است. این میراث برای شکوفایی زندگی اجتماعی انسان ها ضروری است، شناخته شده است که بر زندگی افراد تأثیر می گذارد. 

محیط بیرونی

از طریق پیشرفت در زمینه علم و فناوری، انسان‌ها سعی کرده‌اند شرایط محیط فیزیکی خود را تغییر دهند. این محیط بیرونی در نتیجه این تغییرات است که شامل زیرساخت‌های مدرن در شهرها، خانه‌های ما و امکانات رفاهی مرتبط با آن‌ها، شیوه‌های ارتباطی و حمل‌ونقل ما، استراحتگاه‌های ما به امکانات رفاهی و تجملی، انواع مختلف صنایع تولید کالاهای مجلل، لوازم الکتریکی و غیره است. که در نهایت تمدن و شهرنشینی را هدف قرار می‌دهد.محیط درونی و بیرونی با هم مرتبط هستند و از این رو غیرقابل تفکیک هستند.

اهمیت محیط زیست

تلاش برای حفظ محیط زیست در دوران معاصر ذاتاً مهم شده است. نکات زیر این نیاز حیاتی را برای نجات محیط زیست از تخریب بیشتر روشن می‌کند:

• برای کاهش آلودگی هوا، آب و زمین
•  برای تسهیل حفاظت از منابع طبیعی برای نسل‌های آینده
• برای تضمین حفاظت از تنوع زیستی
• برای اجرای توسعه پایدار
• برای بازگرداندن تعادل اکولوژیکی
• برای نجات سیاره ما از پیامدهای مضر گرمایش جهانی

اصل حفاظت از محیط زیست

اکنون که با معنی و اهمیت حفاظت از محیط زیست آشنا شدید، بیایید روش‌های اصلی را که از طریق آن می‌توان به طور مؤثر بر روی حفاظت از محیط زیست دخیل بود، درک کنیم:

حفاظت از جنگل

ما می‌دانیم که گیاهان و درختان منابع ضروری هوا، غذا و همچنین سایر محصولات روزمره مورد استفاده ما هستند. جنگل‌ها محل سکونت موجودات زنده مختلف هستند و تنها یک اختلال در اکوسیستم می‌تواند باعث اختلال در چرخه آب و همچنین زنجیره غذایی شود. از این رو، جنگل کاری یکی از محورهای حفاظت از محیط زیست است و هدف آن کاشت درختان بیشتر و همچنین نجات درختان موجود از قطع است؛ زیرا درختان نقش مهمی در حفظ تعادل اکولوژیکی دارند.

حفاظت از خاک

به عنوان یکی از روش‌های برجسته حفاظت از محیط زیست، نیاز به حفاظت از خاک برای مقابله با اثرات مضر آلودگی خاک مطرح شده است. بر روی زمین، خاک عنصر اصلی است که در فرسایش خاک، تخریب زمین و سیل نقش اساسی دارد. خاک با مواد مغذی غنی برای تولید گیاه پر شده است. حفاظت از خاک را می‌توان با اطمینان از حداقل استفاده از کودها و مواد شیمیایی سمی و همچنین از بین بردن دفع زباله‌های مضر صنعتی در خاک انجام داد.

مدیریت پسماند

به خصوص در کشورهای در حال توسعه و مکان های شلوغ، روزانه مقدار زیادی زباله در خیابان‌ها و جاده‌ها دور ریخته می‌شود. دفع نادرست زباله‌ها می‌تواند منجر به بیماری‌های وحشتناک مختلف و همچنین آلودگی خاک شود. برای اطمینان از حداقل ضایعات و همچنین تسهیل دفع زباله، می‌توانیم تکنیک‌های مختلفی مانند استفاده مجدد و بازیافت، جداسازی زباله‌های خشک و مرطوب را درنظر داشته باشیم.

آگاهی عمومی

با رونق فناوری اطلاعات و ظهور رسانه‌های دیجیتال، آگاهی عمومی در رابطه با حفاظت از محیط زیست به طور بالقوه می‌تواند نتایج امیدوارکننده‌ای به همراه داشته باشد. علاوه بر این، هر فردی باید آگاه باشد که چگونه محیط زیست را آلوده می‌کند و چه اقداماتی را می‌توان برای اجرای حفاظت از محیط زیست انجام داد، چه از طریق استفاده از منابع انرژی سبزتر تا پیروی از 3Rهای کاهش، بازیافت و استفاده مجدد.

کنترل آلودگی

از آنجایی که افزایش دما نگران کننده است، باید مراقب ترکیبات سمی که اتمسفر مصرف می‌کند، باشیم. ما باید روش‌های سازگار با محیط‌زیست را برای به حداقل رساندن انواع مختلفی از انتشار، مانند حذف زباله، صرفه‌جویی در مصرف برق، محدود کردن استفاده غیرضروری از کودها، حشره‌کش‌ها و آفت‌کش‌ها، و استفاده از وسایل کارآمد انرژی و غیره اتخاذ کنیم.

برای حفظ محیط زیست چه باید کرد؟

در اینجا چند راه برای حفظ محیط زیست آورده شده است:

• جنگل زدایی باید متوقف شود
• از منابع طبیعی تجدیدناپذیر باید به درستی استفاده کرد
• هر ساله تعداد زیادی از حیات جنگلی را به دلیل آتش سوزی جنگل از دست می‌دهیم. ما باید برای این موضوع راه حلی پیدا کنیم.
• جنگل کاری بهترین راه برای حفظ محیط زیست است
• ایجاد آگاهی عمومی
• کنترل آلودگی و جمعیت
• بازیافت کالا
• سبک زندگی دوستدار محیط زیست را در پیش بگیریم
• اتخاذ تکنیک‌های مدیریت زباله
• گونه‌هایی که در آستانه گسترش هستند باید ذخیره شوند.

مطالب جالب در مورد محیط زیست

برخی از حقایق جالب در مورد محیط زیست را در زیر مطالعه می‌کنید:

1. واقعیت 1: گاوها محیط زیست را "ویران می‌کنند". هر گاو می‌تواند سالانه بین 200 تا 400 پوند گاز متان را از طریق آروغ و باد شکم آزاد کند. این سطوح بسیار بالا هستند و بیست برابر قدرتمندتر از گاز دی اکسید کربن هستند. این موضوع در واقع باعث شده است که یک شرکت فرانسوی به نام Valorex SAS تلاش کند تا کشاورزان را متقاعد کند که گاوهای خود را با دانه‌های یونجه و کتان تغذیه کنند، که منجر به انتشار 25 درصد گاز متان کمتر از طریق نفخ می‌شود.
2. واقعیت 2: انسان فقط 1% از کل آب موجود را مصرف می‌کند. همانطور که قبلا ذکر شد، حدود 71٪ از زمین را آب تشکیل می‌دهد. اقیانوس ها تقریباً 96.5 درصد از کل آب روی زمین را در خود جای داده‌اند و کلاهک‌های یخی حدود 2 درصد را در خود جای می‌دهند. باقیمانده در رودخانه‌ها، برکه‌ها، یخچال‌های طبیعی، کلاهک‌های یخی، دریاچه‌ها، به‌عنوان بخار آب و شیرهای ما و سایر آب‌ها وجود دارد. جالب اینجاست که تنها 1 درصد از کل آن آب توسط انسان قابل استفاده است.
3. واقعیت 3: سالانه حدود 10 میلیون درخت برای تولید دستمال توالت قطع می‌شود. در سال 2015 بیش از 3.04 تریلیون درخت در جهان وجود داشت. متأسفانه روزانه 27000 درخت برای دستمال توالت قطع می‌شود، یعنی هر سال حدود 9.8 میلیون درخت قطع می شود تا ما دستمال توالت داشته باشیم!!!!!
4. واقعیت 4: کاغذ درختان را می‌توان 6 بار بازیافت کرد. کاغذ از درختان می‌آید و می‌تواند حداکثر 6 بار بازیافت شود، پس از آن، الیاف آن برای نگه داشتن در کنار هم ضعیف می‌شوند. این بدان معناست که اگر قرار بود روزانه مجلات یا روزنامه‌های محبوب هر کشور بازیافت شود، می توان حدود 75000 درخت را نجات داد.
5. واقعیت 5: آلومینیوم را می‌توان برای همیشه بازیافت کرد! برخلاف کاغذ که محدودیت زمانی دارد، آلومینیوم بدون محدودیت و در هر بازه زمانی قابل بازیافت است.  
6.  واقعیت 6: زمین انسان‌ها را می‌کشد. انسان مسئول هوا، آب و خاک سمی و سایر سطوح آلودگی است. به نوبه خود، سالانه بیش از نه میلیون نفر در نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم آلودگی جان خود را از دست می‌دهند. این ارقام سه برابر مجموع مرگ و میر ناشی از ایدز، مالاریا و سل است.
7. واقعیت 7: زمین حدود 1 میلیون سال قدمت دارد و بیش از 1 میلیون گونه در حال انقراض است. به این معنی که برخی از گونه‌ها در آن زمان ناپدید شده‌اند. عمدتاً به دلیل فعالیت‌های انسانی، مانند تخریب زیستگاه حیوانات، توسعه انسانی، شکار غیرقانونی و شکار، بیش از 1 میلیون گونه منقرض شده اند و هزاران گونه دیگر در آستانه انقراض هستند.
8. واقعیت 8: زمین لرزه‌ها به عنوان بخشی از جغرافیای طبیعی سیارات توضیح داده می‌شوند و باید پیش بینی شوند. زمین لرزه‌ها و لرزش‌ها بخشی طبیعی از جغرافیای سیاره زمین هستند. اگرچه امکان اندازه گیری آنها وجود دارد، اما پیش بینی آنها کمی سخت است.
9. واقعیت 9: قارچ‌ها نقش بسیار حیاتی در محیط دارند. قارچ‌ها تقریباً همه کارها را در مدیریت محیط انجام می‌دهند. آن‌ها مواد معدنی را از صخره‌ها هضم می‌کنند، نشت سوخت فسیلی را مصرف می‌کنند، و حتی یک محیط را از بین می‌برند، به عنوان مثال، تشعشعات ناشی از فاجعه هسته‌ای چرنوبیل.

سایر حقایقی تکان‌دهنده که خواندن آن‌ها خالی از لطف نیست

• فقط 3 درصد از آب سیاره ما قابل شرب است. 97 درصد آن آب شور است. بیش از نیمی از آب شیرین زمین را می‌توان به صورت یخ زده در یخچال‌های طبیعی یافت. بقیه زیر زمین است.
• آب موجود در دریاچه‌ها، برکه ها، نهرها، رودخانه‌ها و سایر آب‌های سطحی ما 0.3 درصد از منابع آب شیرین ما را تشکیل می‌دهد.
• 25 درصد از آب بسته بندی شده‌ای که خریداری می‌کنید واقعاً آب لوله کشی شهری است.
• بخار آب در جو از مجموع رودخانه‌های روی سیاره بیشتر است.
• آبشار نیاگارا در هر ثانیه 750000 گالن آب را پردازش می‌کند!
• بیش از 700 میلیون نفر به آب سالم دسترسی ندارند و بیش از 2 میلیارد نفر مشکل بهداشتی دارند.
• سالانه 6 تا 8 میلیون نفر بر اثر بیماری‌ها و بلایای ناشی از آب جان خود را از دست می‌دهند.
• کشاورزی 70 درصد از آب شیرین جهان را مصرف می‌کند. در کشورهای در حال توسعه سریع تا 90 درصد می‌رسد.
• ما 10 میلیارد تن آب در سراسر جهان مصرف می‌کنیم.
• "حفره" لایه اوزون که 29 میلیون کیلومتر مربع است، انتظار می‌رود تا 55 سال آینده به طور کامل بهبود یابد. این به دلیل ممنوعیت کلروفلوئوروکربن و هیدرو فلوئوروکربن در سراسر جهان است.
• در 170 سال گذشته، 2.4 تریلیون تن دی اکسید کربن به جو خود اضافه کردیم. نیمی از این در 35 تا 50 سال گذشته اضافه شده است.
• ما در حال حاضر 27٪ از صخره‌های مرجانی خود را که خانه 25٪ از زندگی دریایی ما است، نابود کرده ایم.
• ما بیشتر فضا را نسبت به اقیانوس‌های زمینی خود جستجو کرده‌ایم.
• یخ در قطب جنوب به اندازه آب اقیانوس اطلس است.
• اگر یخ کل جهان ذوب شود، سطح آب دریاهای ما 66 متر افزایش می‌یابد.
• اقیانوس‌های ما به طور متوسط 12400 فوت عمق دارند. این بدان معناست که بیشتر موجودات زنده روی سیاره ما در تاریکی مطلق زندگی می‌کنند.
• جهان در هر ثانیه از 160000 کیسه پلاستیکی استفاده می‌کند. در حال حاضر استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در سوپرمارکت ها در اکثر کشورهای در حال توسعه ممنوع است.

ارتباط محیط زیست و سلامتی

در یک دهه اخیر با رشد چشم گیر بیماری‌ها در بین مردم مواجه شده‌ایم، ولی علت این همه بیماری چیست و از کجا به وجود می‌آید؟ با بررسی شکل گیری انواع بیماری‌ها مشاهده می‌شود که اکثر این بیماری‌ها نقطه مشترکی دارند و آن هم مکان بوجود آمدن این بیماری‌ها است. این بیماری‌ها اکثرا در مناطق شهر نشین شایع هستند ولی در مناطق روستانشین و مناطقی که نزدیک به طبیعت هستند کمتر به چشم می‌خورند. پس از بررسی‌های به عمل آمده مشخص می‌شود که اکثر بیماری‌های روانی و افسردگی به دلیل دور بودن از طبیعت و محیط زیست است. متخصصان ژاپنی از مدت‌‌ها قبل به بررسی و تحقیق روی جنگل درمانی برای مقابله با ناراحتی‌های جسمی و روحی پرداخته‌اند و کارکرد مغز افرادی  که در معرض طبیعت هستند را بررسی می‌کنند.

افسردگی دور ماندن از طبیعت! نوع خطرناک افسردگی

این بررسی ها و مطالعات علمی نشان دهنده‌ی آن است که میزان افسردگی در افرادی که ارتباط کمتری با طبیعت دارند بسیار بالاتر نسبت به کسانی است که در محیط‌هایی که با محیط زیست ارتباط ندارد. با توجه به این تحقیقات مشخص می‌شود که طبیعت را می‌توان به عنوان یکی از بهترین درمان‌های طبیعی معرفی کرد. همچنین طبیعت به دلیل وجود فضاهای کاملا آرام، زیبا، پاک بودن هوا از آلودگی می‌تواند فضای مناسب برای دوری از شلوغی و گذراندن وقت خود با خانواده و همچنین درمان افسردگی و ناراحتی های قلبی و عروقی شود.

رابطه انسان و محیط زیست؛ چگونه از محیط زیست محافظت کنیم؟

در طول سه دهه گذشته، شکوفایی نوشتار در مورد روابط انسان و محیط در داخل شهر از داخل و خارج جغرافیا وجود داشته است. محققان تاریخ محیط زیست از جمله ویلیام کرونون، الکساندر ویلسون، جنیفر پرایس، و دیگران آنچه را که ما از «طبیعت» می‌فهمیم به چالش کشیده‌اند و با انجام این کار، دیدگاه‌های شهر را اصلاح کرده‌اند. آنها با بررسی تغییرات در ایده‌های طبیعت، نشان می‌دهند که چگونه شهرسازی روابط متقابل جدیدی بین جامعه و طبیعت ایجاد کرده است. در جغرافیا، محققانی مانند یی فو توان، دنیس کاسگروو و وال پلوموود درک مفاهیمی مانند منظر، پدرسالاری و تفاوت و ارتباط آنها با طبیعت را دوباره پیکربندی کرده‌اند. و جغرافیدانان بر دگرگونی‌های مقیاس تمرکز کرده‌اند .برای مثال: چگونه پرورش خوک در کارولینای شمالی با صنعتی شدن کشاورزی و ظهور شرکت‌های صنعتی کشاورزی جهانی تغییر کرده است. این‌ها پدیده‌های شهری هستند، زیرا زنجیره‌های تامین کالا این اشکال جدید کشاورزی صنعتی متمرکز بر حیوانات را به بازارهای شهری وسیع پیوند می‌دهند. پس «انسان» یکی از تاثیرگذارترین افراد در محیط زیست و طبیعت است. بیایید تغیر و فرهنگ را از خود آغاز کرده و از این بیشتر قلب مادر طبیعت را نیازاریم.

تارگتینو؛ حامی و دوستدار محیط زیست

در وب سایت مقالات تارگتینو، مقالات متعددی در ابعاد و جوانب مختلف محیط زیست ارائه شده است و در آینده نیز مباحث مربوطه با تنوع و تعداد بیشتری گردآوری و تقدیم علاقندان خواهد شد.