معرفی انواع طعمه ماهیگیری و آموزش نحوه اتصال آن‌ها به قلاب

بعد از اینکه تجهیزات و لوازم مورد نیاز خود را برای ماهیگیری تهیه نمودید، نوبت به کار عملی و صید ماهی مورد نظر شما می‌رسد. اولین کاری که در این مرحله باید انجام دهید، این است که ماهی مورد نظر را به سمت قلاب خود جذب نمایید. بنابراین نیاز به یک جاذب دارید که مورد علاقه ماهی نیز باشد! این جاذب چیزی نیست جز طعمه ماهیگیری. انواع طعمه ماهیگیری در بازار وجود دارد و توسط ماهیگیران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شما به عنوان یک ماهیگیر ورزشی باید این طعمه‌ها را بشناسید تا بتوانید در مورد انتخاب آن‌ها، متناسب با ماهی مورد نظر، تصمیم درستی بگیرید. امروز قصد داریم شما را با انواع طعمه ماهیگیری آشنا نماییم و البته نحوه اتصال تعدادی از آنان به قلاب را به شما آموزش دهیم.

انواع طعمه ماهیگیری شامل چه مواردی است؟

طعمه‌های ماهیگیری دارای انواع متفاوتی بوده و در دسته‌بندی‌های مختلفی جای می‌گیرند. اما به طور کلی این طعمه‌ها، به سه دسته طعمه ماهیگیری طبیعی (طعمه زنده)، طعمه ماهیگیری غیرطبیعی و طعمه مصنوعی تقسیم می‌شوند. تفاوت‌های کلیدی بین طعمه طبیعی و مصنوعی وجود دارد که به خصوص ماهیگیران مبتدی باید آنها را یاد بگیرند. در ادامه انواع طعمه‌های طبیعی و مصنوعی ماهیگیری را معرفی کرده‌ایم.

انواع طعمه ماهیگیری طبیعی 

در طبیعت، طعمه‌های طبیعی و زنده‌ای وجود دارند که ماهی‌ها به طور طبیعی از آن‌ها تغذیه می‌کنند. طعمه‌های طبیعی و زنده نسبت به طعمه‌های مصنوعی (طعمه‌های پلاستیکی یا لورها) بهترند، چرا که غذای واقعی ماهی‌ها به حساب می‌آیند. طعمه‌های طبیعی شامل بچه ماهی، قورباغه، خرچنگ، میگو، کرم، ملخ، پروانه، سنجاقک، پشه سیاه و جوب برک و ... می‌شوند. این طعمه‌ها غذای معمول ماهی‌ها هستند و ماهی‌ها به این طعمه‌ها عادت دارند، بنابراین برای ماهیگیری بسیار مناسب خواهند بود.  

• بچه ماهی؛ انواع طعمه ماهیگیری طبیعی 

طعمه بچه ماهی برای اکثر ماهی‌ها از جمله قزل آلا، اردک ماهی، ماهی کپور، ماهی سونگ، ماهی شیربت، ماهی زرد پر و ماهی سفید رودخانه‌ای مناسب هستند. بچه ماهی‌هایی با اندازه 3-7 سانتی متر، بهترین مورد به عنوان طعمه زنده به حساب می‌آیند. برای اینکه بچه ماهی تهیه نمایید، سه روش وجود دارد:

1. از یک توری که برای از آب در آوردن ماهی مناسب است، استفاده نمایید و توری را زیر آب ببرید.
2. به همراه فردی دیگر و با در دست داشتن پرده‌ای به طول 4 ×2 متر به ساحل بروید و با در دست گرفتن دو سر پرده در زیر آب، تعداد زیادی بچه ماهی به دست آورید.
3. با یک قلاب ریز و طعمه کوچک در کنار آب، بچه ماهی‌ها را صید نمایید.

نحوه زدن طعمه ماهیگیری بچه ماهی به قلاب ماهیگیری بسیار مهم و از حساسیت بالایی برخوردار است، زیرا این طعمه ماهیگیری طبیعی یکی از بهترین گزینه‌ها برای صید ماهی‌های بزرگ شکارچی است. یک روش زدن آن به قلاب این است که ابتدا باید سعی نمایید که نیش قلاب را در انتهای دم بچه ماهی فرو ببرید، و قسمت‌های ساقه قلاب را از فیله سفت بالای پشت بچه ماهی عبور دهید، تا اینکه قلاب از جلوی دهان آن قدری بیرون بیاید. در نهایت بچه ماهی به فرم قلابی که از بدن آن عبور داده اید یعنی حالت دایره در می‌آید.

نکته‌ای که نباید نادیده گرفت این است که باید از بچه ماهی تازه به عنوان طعمه استفاده نمایید، زیرا بچه ماهی تازه دیرتر از قلاب جدا می‌گردد.

روش دوم زدن طعمه بچه ماهی به قلاب هم این گونه است که باید تیزی قلاب را از سر ماهی عبور دهید و قلاب را از فیله بالای پشت ماهی امتداد داده تا در نهایت نوک قلاب از ساقه دم بچه ماهی خارج گردد. نکته بسیار مهم این است که مراقب باشید تا تیزی قلاب زیاد از بدن بچه ماهی بیرون نباشد، چون ماهی مهاجم و هدف ما ممکن است با احساس تیزی قلاب فرار کند. با بیرون ماندن کمی از تیزی قلاب هم می‌توان ماهی را صید نمود.

به هنگام زدن طعمه ماهیگیری طبیعی بچه ماهی به قلاب، حتما از قلاب پایه بلند استفاده نمایید. 

• کرم خاکی؛ انواع طعمه ماهیگیری طبیعی 

کرم خاکی غذای طبیعی بیشتر ماهی‌ها و در نتیجه طعمه بسیار مناسبی برای ماهیگیری است. در فصل بهار با بارش باران، کرم‌های خاکی از دل خاک مرطوب بیرون می‌آیند و به سمت آب می‌روند، که زمان مناسبی برای جمع آوری و به کارگیری آنان به منظور صید انواعی از ماهی‌ها محسوب می‌شود.

بهترین فصل برای جمع آوری کرم‌های خاکی، فصل بهار است چون در این فصل، زمین‌ مرطوب شده و هر کجا که زمین خیس باشد، کرم خاکی نیز موجود است. از آنجایی که کرم خاکی غذای اکثر ماهی‌ها است، استفاده از آن‌ها در فصل بهار و تابستان بسیار خوب نتیجه می‌دهد. 

جهت زدن طعمه ماهیگیری طبیعی کرم خاکی به قلاب باید نیمی از بدن کرم را از تیزی قلاب تا ساقه قلاب عبور دهید، به طوری که نیمی از کرم به قلاب وصل و نیم دیگر یعنی دم آن آویزان باشد تا به راحتی از قلاب جدا نگردد. اگر کرم‌های خاکی شما نسبتا درشت باشند، زدن تنها یک کرم خاکی به قلاب کافی خواهد بود، در غیر این صورت باید دو یا سه کرم را به قلاب وصل نمایید. 

• بچه قورباغه؛ انواع طعمه ماهیگیری طبیعی 

قورباغه طعمه خاص و منحصر به فردی برای صید ماهی است. البته بچه قورباغه مناسب‌تر خواهد بود، زیرا ماهی‌های مهاجم از قورباغه بزرگ می‌ترسند ولی بدون هیچ ترسی به بچه قورباغه نزدیک می‌گردند. قورباغه‌ها در کنار و حاشیه آب‌ها، جلبک‌ها و گیاهان روی آب یافت می‌شوند. 

ماهی‌های شکاری، علاقه خاصی به این طعمه طبیعی دارند. ماهی‌هایی که از قورباغه تغذیه می‌کنند می‌توان اسبله، ماهی سفید رودخانه و سونگ را نام برد. به منظور زدن طعمه ماهیگیری قورباغه به قلاب، باید قلاب را از دو پای قورباغه عبور دهید، ابتدا قلاب را از پای چپ عبور دهید و سپس در همان امتداد وارد پای راست آن گردانید، به صورتی که قلاب آشکار نباشد. 

به هنگام به کارگیری طعمه ماهیگیری بچه قورباغه، از روش ماهیگیری زیر آبی استفاده نمایید.

• خرچنگ؛ انواع طعمه ماهیگیری طبیعی 

یکی دیگر از طعمه‌های طبیعی که کمتر مورد استفاده ماهیگیران قرار می‌گیرد، خرچنگ است. بچه خرچنگ طعمه خوبی برای صید برخی از ماهی‌ها مثل ماهی شیربت می‌باشد. به منظور زدن طعمه ماهیگیری طبیعی خرچنگ به قلاب باید ابتدا قلاب را از بدن خرچنگ عبور دهید، به طوری که از قلاب جدا نگردد. بعد از آن، دست‌های تیز خرچنگ را قطع نمایید و به روش زیر آبی به ماهیگیری مشغول گردید.

• میگو؛ انواع طعمه ماهیگیری طبیعی 

میگو یک نوع طعمه طبیعی خوب به شمار می‌رود. برای به دست آوردن میگو باید گیاهان ریشه‌دار موجود در حاشیه رودخانه‌ها و آبگیرها را از ریشه درآورده و روی زمین تکان دهید، با این عمل میگوهای ریزی که درون این ریشه‌ها وجود دارند، به بیرون می‌افتند. می‌توانید از این میگوها به عنوان یک طعمه ماهیگیری طبیعی استفاده نمایید و به نتیجه دلخواه خود دست یابید.

• حشرات؛ انواع طعمه ماهیگیری طبیعی 

گاهی که ملخ‌ها در کنار رودخانه‌ها و دریاچه‌ها در حال پریدن هستند، در آب می‌افتند و مورد هجوم ماهی‌ها قرار می‌گیرند و خورده می‌شوند. بنابراین ملخ هم طعمه مناسبی برای ماهی‌هایی از جمله عروس ماهی و ماهی سفید رودخانه است. هنگام ماهیگیری با طعمه طبیعی ملخ استفاده از روش رو آبی با شناور نتیجه بهتر می‌شود. علاوه بر ملخ، حشره‌هایی مثل پشه سیاه و سنجاقک هم گزینه های مناسبی به عنوان طعمه طبیعی به حساب می‌آیند. ماهی‌ها بیشتر در فصل بهار و تابستان از این حشرات تغذیه می‌کنند.

جوبرک (آبدزدک) هم نوعی حشره اما از نوع بزرگ و بد شکل است که به عنوان طعمه طبیعی خوبی برای صید ماهی‌هایی همچون ماهی سفید رودخانه و برخی ماهی‌های دیگر به کار می‌رود. جوبرک در زمین های مرطوب زندگی می کند و همیشه زمین را شخم می زند. هنگامی که زمین یا باغچه دارای گل و گیاه را آبیاری نمایید، شاهد بیرون آمدن و سوراخ کردن زمین توسط این حشره خواهید بود.

• طعمه‌های سنگین؛ انواع طعمه ماهیگیری طبیعی 

بسیاری از ماهیگیران حرفه‌ای که می‌خواهند ماهی‌های سنگین وزن و شکاری و با دهان گشاد همچون ماهی اسبله یا سونگ را صید نمایند، از طعمه‌های سنگینی همچون موش آبی و یا حتی جوجه اردک استفاده می‌نمایند. این طعمه‌های سنگین برای صید ماهی‌های بسیار بزرگ و به طور معمول با وزنی بالاتر از 30 کیلوگرم مناسب هستند و به کار می‌روند.

صید ماهی‌های سنگین وزن با استفاده از طعمه‌های سنگین‌تر نیاز به مهارت و دقت بالایی دارد.

انواع طعمه ماهیگیری غیرطبیعی

طعمه‌های غیرطبیعی در طبیعت و زیستگاه ماهی‌ها وجود ندارند و در واقع مکمل انواع طعمه طبیعی و زنده می‌باشند. این طعمه‌ها از مواد طبیعی ساخته می‌شوند اما شامل جانوران زنده نمی‌شوند. ماهیگیران با تجربه از این طعمه‌ها برای صید ماهی‌های خاصی که این نوع طعمه را می‌پسندند، استفاده می‌کنند. خمیر، ذرت پخته، انگور، نان، انجیر، ته خیار، دل مرغ، روده مرغ، طحال گوسفند و سبزیجات می‌توانند به عنوان انواع طعمه ماهگیری غیر طبیعی به کار روند.

• خمیر نان و نان؛ انواع طعمه ماهیگیری غیرطبیعی

یک از معروف‌ترین، بهترین و ساده‌ترین انواع طعمه ماهیگیری غیرطبیعی، خمیر نان می‌باشد. زیرا بیشتر ماهی‌ها به خمیر نان علاقه دارند و شما می‌توانید با استفاده از آن به نتیجه خوبی برسید. برای تهیه خمیر می‌توانید هم از آرد و هم از نان‌هایی مانند لواش، سنگک یا ماشینی استفاده نمایید. خمیر تهیه شده از نان بهتر است و ماهی‌ها با علاقه بیشتری به سمت آن جذب می‌شوند. خمیر تهیه شده از نان تازه بوی خوبی دارد و بهتر عمل می‌کند.

به منظور تهیه خمیر کافی است یک یا چند نان را به مدت چند ثانیه در ظرفی پر از آب قرار دهید تا خیس گردد، سپس نان خیس را خارج نمایید و با دست ورز و مالش دهید تا خمیری نه آنقدر شل که به دست بچسبد و نه آنقدر سفت که پودر شود، به دست آید. خمیر طعمه‌ای مناسب برای ماهی‌هایی همچون کپور، زردپر، زردک، عروس ماهی و برخی دیگر می‌باشد. به منظور زدن خمیر به قلاب، باید خمیر را مانند تیله، گرد کرده و قلاب را در آن فرو نمایید، به نحوی که نوک قلاب تا نخ، درون خمیر قرار گیرد و حتی تیزی قلاب هم بیرون نباشد.

قلاب‌های پایه کوتاه برای اتصال به طعمه غیر طبیعی خمیر نان مناسب هستند. 

از نان هم می‌توان به عنوان طعمه ماهیگیری غیر طبیعی استفاده نمود. برای مثال نان پیچک برای صید ماهی‌هایی مثل سونگ، کپور، آمور و زردپر که رشد یافته و سنگین وزن هستند، استفاده می‌شود. برای زدن نان پیچک به قلاب، معمولا ماهیگیران سه قلاب را با هم و در کنار هم در بین نان قرار می‌دهند و نان را محکم به دور قلاب می‌پیچند. برای اینکه نان باز نشود، می‌توانید دور نان را با نخ چرخ خیاطی بپیچید.

از دو روش زیر آبی و رو آبی هم می‌توانید استفاده نمایید. نکته‌ای که گفتن آن خالی از لطف نیست این است که معمولا برای صید ماهی‌هایی همچون ماهی آمور باید ابتدا مقداری از سبزی‌هایی همچون یونجه، شبدر یا گشنیز کنار سه قلاب قرار دهید، و دور این سبزی‌ها را با نان و بعد با نخ چرخ خیاطی بپیچید. حتما باید مقداری از این سبزی‌ها به حالت آویزان از نان بیرون زده باشد تا بهترین شانس را برای صید این ماهی داشته باشید. 

• ذرت پخته؛ انواع طعمه ماهیگیری غیرطبیعی

ذرت پخته یکی دیگر از انواع طعمه ماهیگیری غیر طبیعی می باشد که به منظور صید ماهی به کار می رود. این ذرت باید در حدی پخته و نرم باشد که قلاب از آن عبور نماید. زدن طعمه ماهیگیری ذرت پخته به قلاب بسیار راحت می باشد. برای این کار شما می توانید همانند سایر ماهیگیران چند ذرت را به صورتی که قلاب را بپوشاند از قلاب عبور دهید و به صید ماهی هایی همچون کپور مشغول گردید. 

• میوه و سبزیجات؛ انواع طعمه ماهیگیری غیرطبیعی

میوه‌هایی همچون انجیر، انگور، ته خیار برای صید ماهی‌های گیاهخواری مثل ماهی آمور بسیار مناسب می‌باشند. برای صید ماهی آمور از گیاهان و سبزیجاتی مانند یونجه، گشنیز و جعفری هم استفاده می‌گردد. شما برای زدن طعمه ماهیگیری غیر طبیعی میوه و سبزیجات به قلاب ماهیگیری باید میوه یا سبزیجاتی را که در اختیار دارید، بین نان قرار دهید، سپس نخ را به دور نان بپیچید، به صورتی که این میوه و سبزیجات از آن آویزان گردند.

طعمه‌های غیر طبیعی میوه و سبزیجات معمولا در صید ماهی آمور به روش‌های رو آبی و زیر آبی به کار می‌رود. 

• طعمه‌های گوشتی؛ انواع طعمه ماهیگیری غیرطبیعی

یکی از بهترین انواع طعمه ماهیگیری غیر طبیعی که بوی نافذی دارد و به موجب آن ماهی‌ها را به سوی آن جذب می‌شوند، روده مرغ است. روده مرغ گزینه بسیار مناسبی برای صید بسیاری از ماهی‌ها همچون سفید رودخانه، سونگ، شیربت، اسبله، سوف، زنگول و برخی ماهی‌های دیگر است. دل مرغ بودار هم طعمه بسیار مناسبی است.

ماهی‌های شکاری نظیر اسبله، سونگ، زردپر و سوف به دل مرغ علاقه بسیار شدیدی نشان می‌دهند. نوع دیگر طعمه ماهیگیری گوشتی که توسط ماهیگیران به کار گرفته می‌شود، طحال گوسفند است. طحال گوسفند به خاطر خون و بویی که دارد، جهت صید ماهی‌های شکاری از جمله سونگ و اسبله به کار گرفته می‌شود.

به منظور زدن انواع طعمه ماهیگیری گوشتی به قلاب کافی است روده یا دل مرغ و طحال گوسفندی را که به عنوان انواع طعمه ماهیگیری غیر طبیعی نام بردیم را به تکه‌های کوچک و بزرگ تقسیم و به قلاب وصل نمایید. با استفاده از چنین طعمه هایی برای صید ماهی‌های ذکر شده در بالا، باید روش ماهیگیری زیر آبی را به کار گیرید.  

انواع طعمه ماهیگیری مصنوعی 

طعمه‌های مصنوعی، وسایلی هستند که ساخته دست بشر بوده و به عنوان جایگزینی برای طعمه‌های طبیعی به کار می‌روند. مثال‌هایی از این طعمه‌های مصنوعی می‌توان به قاشقک، لور، سافت فیش، سافت بیت و ... اشاره نمود. لانسه (Lance) یکی از این طعمه‌های مصنوعی پر کاربرد است و از پلاک پره‌ای و متحرک ساخته می‌شود و با حرکت در آب به دور قلاب می‌چرخد.

جهت اتصال لانسه به قلاب حتما باید بین سیم و لانسه یک هرزگرد قرار دهید، زیرا اگر هرزگرد نباشد، نخ هم می‌چرخد و سیم تاب برمی‌دارد و آسیب می‌بیند. باید قلاب را به بدنه لانسه وصل نمایید تا پلاک متحرک بتواند حول قلاب بچرخد. با پرتاب قلاب در آب، و به هنگام جمع کردن آن، پره متحرک دور قلاب شبیه یک ماهی می‌گردد که در آب در حال حرکت است. ماهی مهاجم با دیدن این صحنه به سمت لانسه هجوم می‌آورد و فریب می‌خورد.

ماهیگیری با استفاده از طعمه ماهیگیری مصنوعی لانسه، لانسه کشی نام دارد. برای موفقیت در انجام لانسه کشی نیاز است، نکاتی را رعایت نمایید تا موفق به صید ماهی مورد نظر خود گردید، این نکات شامل موارد زیر می‌گردد:

• لانسه کشی اکثرا برای صید ماهی‌هایی همچون اردک‌ماهی و قزل آلا به کار می‌رود.
• دقت داشته باشید که لانسه را در قسمت‌های بدون مانع پرتاب کنید، زیرا با وجود موانع با پرتاب و جمع کردن قلاب، ممکن است قلاب به مانع گیر کند.
• لانسه کشی را نباید در یک محل تکرار و باید آن را در مکان‌های گوناگون تکرار کنید.
• به هنگام جمع کردن قلاب و لانسه باید تعادل را حفظ نمایید.
• جمع کردن لانسه باید نه خیلی سریع باشد که به سطح آب بیاید و نه خیلی آرام که به کف آب ساییده شود.
• لانسه کشی با چوب و چرخ اسپینینگ، ساده تر انجام می‌گردد.

بسیاری از ماهیگیران، اوایل پاییز با استفاده از روش لانسه کشی، به صید اردک ماهی می‌پردازند. 

انتخاب طعمه ماهیگیری و روش زدن آن به قلاب از اساسی‌ترین نکات ماهیگیری است. روش‌های زدن طعمه به قلاب در بین ماهیگیران بسیار متنوع و متفاوت بوده و هر ماهیگیر، ایده‌های زیادی در مورد طعمه‌زنی برای خود دارد. در مقاله فوق از سری مقالات آموزش ماهیگیری وبسایت تارگتینو، تعدادی از انواع طعمه ماهیگیری و روش‌های معمول و متداول زدن آنان به قلاب را به شما معرفی نمودیم.

حال که اطلاعات اولیه برای انتخاب و زدن انواع طعمه ماهیگیری به قلاب را دارید، یکی از انواع قلاب را که از لحاظ اندازه نیز مناسب هستند را انتخاب نمایید و به صید ماهی دلخواه خود بپردازید. امیدواریم که با به کارگیری نکات فوق یک روز و تجربه عالی را برای خود و همراهانتان رقم بزنید.