آشنایی با انواع تفنگ شکاری و مشخصات آن ها
به طور کلی انواع تفنگ شکاری شامل تفنگ گلوله زنی (Bullet gun) و تفنگ ساچمه زنی (Shotgun) است. اسلحه گلوله زنی برای پرتاب یک گلوله سربی که عمدتا روکش برنجی یا مسی دارد، به کار میرود. اسلحه ساچمهزنی نیز برای پرتاب تعدادی ساچمه سربی استفاده میگردد. به این ترتیب اسلحه گلوله زنی، دقیق و در عین حال مخربتر از انواع سلاح ساچمه زنی به شمار میرود. از طرف دیگر اسلحه ساچمه زنی احتیاجی به هدف گیری دقیق ندارد و بنابراین با این نوع سلاحها میتوان اهداف متحرک را بهتر مورد هدف قرار داد، با این وجود برد مفید این سلاحها بسیار کمتر از سلاحهای گلوله زنی است. در این مطلب انواع تفنگ شکاری را بشناسید و عمیقا با کارکرد آنها آشنا شوید.
اسلحه شکاری چیست؟؛ انواع اسلحه شکاری
در واقع اسلحه شکاری ابزاری است که به کمک آن میتوانید به شکار حیوان موردنظر خود بپردازید. حال انواع تفنگ شکاری با کاربردهای متفاوت در بازار موجود هستند که هریک کارایی متفاوتی دارند. در ادامه به انواع تفنگ شکاری و کارایی آنها اشاره میکنیم:
تفنگ ساچمه زنی
اکثر اسلحههای ساچمهای با قیمت متوسط، اگر به خوبی از آنها مراقبت شود مادام العمر، دوام خواهند داشت. متداولترین کالیبر تفنگ ساچمهای گیج 12 است (و مهمات گیج 12 با قیمت کمتری نسبت به سایر مهمات گیج) موجود هستند. هنگام انتخاب اسلحه سه جنبه وجود دارد که باید در نظر گرفت: نوع، تناسب و وزن.
کالیبر و نمره تفنگ شکاری ساچمه زنی
قطر داخلی لوله تفنگ شکاری ساچمه زنی را نمره یا مقیاس (Gauge) مینامند و واحد خاصی ندارد. لوله تفنگ شکاری ساچمه زنی در نمرههای مختلف از قبیل 10، 12، 16، 20، 28، و 410 عرضه میگردد. این مقیاس تعریف خاصی دارد.
بنابراین تعریف قطر داخلی لوله تفنگ شکاری ساچمه زنی در یک مقیاس معین برابر است با قطر همان تعداد گلوله سربی به شکلی که وزن آن تعداد گلوله سربی معادل یک پوند باشد.
تفنگ شکاری گلوله زنی
برعکس تفنگ شکاری گلوله زنی، در تفنگ شکاری ساچمه زنی تنوع زیادی از لحاظ طول فشنگ مشاهده نمیگردد. معمولا پوکه این فشنگها در سه اندازه 70 میلی متر (دو و سه چهارم اینچ)، 76 میلی متر (سه اینچ) و 89 میلی متر (سه و نیم اینچ) وجود دارد. در پوکههای 76 و 89 میلی متری مقدار وزنی بیشتری ساچمه وجود دارد که به این نوع فشنگها اصطلاحا مگنوم (Magnum) گفته میشود.
کالیبر و نمره تفنگ شکاری گلوله زنی
قطر داخلی لوله در تفنگ شکاری گلوله زنی و ساچمه زنی تنوع بسیاری دارد. قطر داخلی لوله در انواع تفنگ شکاری گلوله زنی، کالیبر (Caliber) نام دارد، که واحد آن میلیمتر یا اینچ نام دارد. تنوع کالیبر در تفنگ شکاری گلوله زنی بسیار زیاد است. البته عدد کالیبر تنها به قطر داخلی لوله سلاح اشاره نمیکند، بلکه فشنگ مورد استفاده در هر کالیبری از نظر خصوصیات و اندازههای پوکه، منحصر به فرد خواهد بود.
انواع تفنگ شکاری از لحاظ مکانیسم فشنگ گذاری و مسلح گشتن آن
- کمرشکن: سلاحهای تک لول و دولولی هستند، که برای فشنگ گذاری باید آنها را تا نمود.
- چخماقی: با باز نمودن سلاح، فشنگ گذاری میشود و برای مسلح نمودن باید چخماق عقب کشیده شود.
- کوسه: چکش (ها) در داخل اسلحه جاسازی گشته و از بیرون مشاهده نمیگردد. با باز نمودن سلاح، مسلح میگردد.
- گلنگدنی: با زدن گلنگدن یک فشنگ از خزانه داخل لوله رفته و همزمان تفنگ مسلح میشود.
- دستکش یا پمپی: با کشیدن دستهای که زیر لوله سلاح قرار دارد، یک فشنگ از خزانه داخل لوله رفته و همزمان سلاح مسلح میگردد.
- اهرمی: با کشیدن اهرمی که زیر اسلحه و نزدیک ماشه قرار دارد، یک فشنگ از خزانه داخل لوله رفته و همزمان تفنگ مسلح میگردد.
- نیمه خودکار: تنها یک بار گلنگدن کشیده شده و به این صورت یک فشنگ وارد لوله و همزمان سلاح مسلح می گردد. پس از هر بار شلیک، پوکه خالی به بیرون پرتاب شده و یک فشنگ دیگر در لوله قرار گرفته و همزمان سلاح مسلح شده و آماده شلیک بعدی میشود. تفاوت تفنگ شکاری نیمه خودکار با انواع خودکار (Automatic) این است که ضروری است برای هر شلیک یک مرتبه ماشه را چکاند و سلاح به صورت مسلسل عمل نمیکند.
اصولا در شکار، از سلاحهای خودکار (مسلسل) استفاده نمیشود.
انواع تفنگ شکاری از لحاظ تعداد لوله
انواع تفنگ شکاری از لحاظ تعداد لوله به سه دسته تقسیم میشود:
- تفنگهای دو لوله: در این نوع تفنگ، دو لوله برای شلیک استفاده میشود. این نوع تفنگ برای شکار پرندگان و حیوانات کوچک مناسب است.
- تفنگهای یک لوله: در این نوع تفنگ، یک لوله برای شلیک استفاده میشود. این نوع تفنگ برای شکار حیوانات بزرگ مناسب است.
- تفنگهای چند لوله: در این نوع تفنگ، بیشتر از دو لوله برای شلیک استفاده میشود. این نوع تفنگ برای شکار پرندگان و حیوانات کوچک مناسب است.
در ادامه نکات ایمنی و کاربردی را که به هنگام استفاده از انواع تفنگ شکاری باید رعایت نمایید، آورده شده است. همچنین از آن جایی که ممکن است برخی از شکارچیان قصد شلیک به اهداف پروازی یا تراپ (بشقابهای سفالی یا پرندگان) را داشته باشند، حال چه با هدف سرگرمی چه تهیه غذا، بد نیست که تعدادی از نکات مهم مربوط به تراپ زنی را نیز بیاوریم.
نکات بسیار مهم به هنگام استفاده از انواع تفنگ شکاری و تراپ زنی
1. همیشه در همه تیر اندازیها نکات ایمنی را رعایت و از عینک و محافظ گوش استفاده نمایید. همواره اسلحه خالی و باز باشد مگر آن که آماده شلیک باشید. بعد از شلیک مطمئن گردید که تفنگ خالی و باز میباشد. تفنگ را رو به پشت سر خود قرار ندهید.
2. حرکت دادن و دنبال نمودن و به شانه کشیدن سلاح را جلوی آینه تمرین نمایید. خود را بر روی سلاح خم نکنید و به آن تکیه ندهید و تفنگ را با حرکتی کوتاه به شانه بکشید. مطمئن گردید که از هر دو دست به یک میزان استفاده مینمایید. به این صورت که آنها با یک میله استیل به هم چسبیدهاند. همیشه عمل به شانه کشیدن سلاح را از یک جا و به یک نحو انجام دهید و صورت خود را از یک جا بر روی قنداق قرار دهید. این تمرین را روزی 10 مرتبه انجام دهید. افراد حرفهای این کار را به عنوان فعالیت روزانه خود تلقی مینمایند!
3. در زمان تیراندازی، وضعیت شما باید طوری باشد که پاشنه پای عقب و انگشت پای جلو و محل شکستن هدف در یک راستا قرار بگیرد.
4. خود را به این عادت دهید که نخست سلاح را در امتداد هدف حرکت دهید و سپس آن را سوار بر هدف نموده و به شانه بکشید.
5. هنگام نشانه گیری به جای لوله و مگسک، بر روی هدف تمرکز و به آن شلیک نمایید.
6. سایز قنداق و تفنگ مهم است، در صورتی که امکان دارد، اسلحه مناسبی را از این لحاظ برگزینید.
7 به هنگام هدف گیری هدفهای پروازی (تراپ زنی)، از ابتدا تصمیم بگیرید به کدام یک از اهداف (دسته ای از پرندگان) ابتدا شلیک نمایید و نخست به پایینی و دورتر شلیک نمایید.
8. در زمان تمرین نمودن اگر به هدف نمیزنید باید ژست ایستادن، میزان پیشروی از هدف و یا زمان به شانه کشیدن را تغییر دهید.
9. در تمرینات تراپ زنی از فشنگهای با لگد کمتری استفاده نمایید. فشنگ شماره 7 و یا 8 با 1 اونس ساچمه مناسب است. باروت بیشتر با ساچمه کمتر سرعت بیشتری به ساچمهها میدهد و لگد کمتری ایجاد مینماید. بسیاری از تیراندازان تراپ حرفهای، حتی در مسابقات هم از فشنگهای کم تر پر شده استفاده میکنند.
10. تمرین مداوم در شکار یا تراپ زنی با تفنگ شکاری مهارت های شما را افزایش میدهد، اگر می بینید که پیشرفت زیادی ندارید، از یک استاد یا شکارچی ماهر راهنمایی بگیرید.
شما تجربه استفاده از کدام یک از انواع تفنگ شکاری را داشته اید؟ به نظر شما تفنگ شکاری ساچمه زنی یا گلوله زنی برای شکار حیوانات مناسب است؟ پیشنهاد شما استفاده از کدام یک از انواع تفنگ شکاری می باشد؟