مدیریت سبز یا مدیریت حفاظت محیط زیست در سازمان ها
هر برنامهی كاری نياز به برنامهريزی، سرپرستی و نظارت دارد تا كار به شكل مناسب خودش انجام شود. كارهای محيط زيست در ادارات و سازمانها هم از اين قاعده مستثنا نمیباشند. اگر در زمينه انجام اقداماتی برای حفاظت از محيط زيست، سلامت و ايمنی همكاران خود در اداره، مصمم هستيد، به افرادی نياز داريد كه دانش و مهارت انجام اين كارها را داشته باشند و مسئوليت ادارهی آن را بر عهده بگيرند.
تشكيل گروه محیط زیست
افراد موثر برای انجام اين كار، نيروهای داوطلبی هستند كه در كنار یکدیگر، يک گروه محیط زیست را تشكيل میدهند. امروزه سازمانهای بزرگ، نيروهایی را در قالب واحد بهداشت، ايمنی و محيط زيست یا همان HSE به خدمت میگيرند و مسئوليتهایی برای آنها تعريف میكنند كه جزو وظايف شغلی آنها میباشد و در كار خود هم موفق میشوند. برای تعيين وظايف و مسئوليتها در يک سيستم مديريت از نوع محیط زیست و نيز نحوهی استقرار آن در سازمانها و ادارات، راهنماها و استانداردهایی تدوين شده است كه از آن جمله میتوان به استاندارد ايزو 14001 و MS-HSE اشاره نمود.
اهمیت محیط زیست
بهتر است از تمامی ردههای شركت و از قسمتهای مختلف آن در تشكيل گروه محیط زیست استفاده شود. لازم است از كادر مديريت سازمان هم فردی در گروه محیط زیست حضور داشته باشد. اين كار نشان میدهد كه سازمان در راستای اهداف محيط زيست، تلاش میكند و فعاليت گروه محیط زیست از حمايت مقامات بالای شركت برخوردار است. اعضای گروه محیط زیست برای پيشبرد اهداف خود در شركت به دستورات و رهنمودهای مدير سازمان نيازمند هستند. جلسات گروه محیط زیست، بايد به طور منظم برگزار شود. برای گروه بايد يك رئيس انتخاب شود تا گروه محیط زیست برای حفاظت محيط زيست در سازمان با مشاركت كاركنان، خط مشی و اهداف معقول و دست يافتنی تدوين نماید. راز موفقيت گروه محیط زیست در اين است كه آنچه میخواهد انجام دهد، مشخص و امكان پذير باشد.
تاثیر انسان بر محیط زیست
وقتی گروه محیط زیست تشكيل و دارای ثبات لازم شد، لازم است مشاركت تمامی بخشهای شركت نيز جلب شده و گروه در تمامی سازمان گسترش يابد. برای اين كار بهتر است برای معرفی گروه محیط زیست، گردهمايی هايي در سازمان برگزار كنيد و در آن ها به افراد اجازه دهيد تا ديدگاهها و پرسشهای خود را مطرح كنند.
سپس اهداف گروه محیط زیست را برای آنها تشريح و اطمينان حاصل كنيد كه كاركنان كاملا متوجه این موضوع شدهاند كه چه انتظاراتی از آنها ميرود و چگونه میتوانند به كمك گروه محیط زیستی، به اهداف محيط زيستی اداره دست پیدا کنند. ارتباط برقرار كردن راهی است به سوی عملی كردن اهداف محيط زيست. سازمان و اعضای گروه محیط زیست حلقههای اين ارتباط هستند.
گروه محیط زیست مسئول آگاهی دادن به كاركنان، از طريق برگزاری جلسات و كارگاههای آموزشی، تهيه پوستر، بروشور، خبرنامه و... هستند. تدوين راهنما و دستورالعمل عمومی و تخصصی مورد نياز، تدوين و ارايه گزارش عملكرد محيط زيست اداره و... از دیگر وظایف این گروه است.
حسابرسی محیط زیست
تا چند سال پيش حسابرسی محیط زیست وجود نداشت و ابتدا برای كمك به سازگار كردن برنامههای شركت يا اداره با اصول و قوانين محيط زيست بوجود آمد. با حسابرسی محیط زیست، ميزان هزينهها و سود حاصل از انجام اقدامات محيط زيست در سازمان را نيز ميتوان محاسبه نمود. حسابرسی محیط زیست را هم میتوانيد خودتان در گروه محیط زیست انجام دهيد و يا از مشاوران متخصص در اين كار بهره ببريد.
حسابرسي محیط زیست شامل اين مراحل زیر است:
- اول، تصميم بگيريد كه چه چیزی میخواهيد بدانيد؟ مثلا در شركت شما چقدر دور ريختنی وجود دارد؟ شركت شما چه ميزان انرژي مصرف میكند؟
- دوم، با توجه به وسعت و گستردگی شركت برای جمع آوری اطلاعات، برنامه ريزی كنيد. نسبت به جمع آوری اطلاعات اقدام كنيد. سعی كنيد در هنگام جمع آوری اطلاعات با دقت و ريز بينی برخورد كنيد زيرا بدون اطلاعات صحيح و دقيق نمیتوان، تصميمات درستی اتخاذ كنيد. سپس اطلاعات گردآوری شده را در گزارشی كنار هم قرار دهيد. گزارش تهيه شده را در گروه محیط زیستی بررسی و پيشنهادات لازم را ارايه كنيد. نسخه نهايی گزارش حسابرسی را برای مدير سازمان ارسال كنيد و پس از تاييد و تصويب آن را برای عموم همكاران اطلاع رسانی كنيد.
فهرست محیط زیست را تهيه كنيد
فهرستی از مشكلات محيط زيست كه در سازمان با آن مواجه میشوید را تهيه نمایید سپس فهرستی از الزامات قانونی شامل ضوابط، مقررات و استانداردهای محيط زيستی مرتبط با فعاليتها، عمليات، خدمات و يا مسووليتهای اجتماعی سازمان خود را تهيه كنيد. فهرستی از اهداف كوتاه و بلند مدت و نيز اقداماتی كه در شركتتان قصد داريد برای حفاظت از محيط زيست انجام دهيد، تهيه كنيد. سپس برای اجرا كردن هر يك از اقدامات ذكر شده در اين فهرست برنامه ريزی كنيد.
فهرستی از لوازم سازگار با محيط زيست كه میتوانيد در سازمان مورد استفاده قرار دهيد، تهیه كنيد. كاغذهای بازيافتی، لوازم اداری ساخته شده از مواد بازيافتی، پاك كنندههای دوستدار محيط زيست، سطلهای مخصوص تفكيك زباله و ضايعات برای بازيافت، لامپ های كم مصرف و... میتوانند در فهرست شما قرار گيرند و در پایان نیز مشخصات كالاها و توليد كننده ها را نيز در فهرست ذكر كنيد.