سیستم های روشنایی هوشمند و بهینه سازی مصرف انرژی

برای بهینه سازی مصرف انرژی راهکارهای زیادی وجود دارد. یکی از مباحث ما در بهینه سازی مصرف انرژی بخش روشنایی منازل و ساختمان ها است. مقداری برابر یک سوم انرژی مصرفی در فضاهای تجاری را روشنایی و لامپها تشكیل می‌دهند و حدود نیمی از روشنایی محیط‌های كار به دلیل استفاده از لامپ‌های نا كارآمد و كم بازده، طراحی ضعیف نور پردازی و یا نگهداری نا مناسب منابع روشنایی مانند لامپ‌ها، هدر می رود که می‌توان با تغییر در برخی از قسمت‌های ساختمان و سیستم روشنایی به بهینه سازی مصرف انرژی دست یافت. 

عوامل اصلی هدر رفت انرژی

استفاده کردن از لامپ‌ها و صفحات انعكاسی، فناوری‌های قدیمی و ناكارآمد كه اکثرا، گرما تولید می‌كنند تا نور كه باید در تابستان توسط سیستم تهویه مطبوع خنك گردد و این امر مستلزم مصرف زیادتر انرژی خواهد بود. عدم داشتن برنامه ریزی برای تامین نیاز روشنایی در زمان طراحی دفتر یا ساختمان، در اكثر شركت‌ها قرار دادن دفاتر در قسمت هایی از ساختمان كه بیشترین نور طبیعی را دریافت می‌كنند. قرار دادن دفاتر باز در حوالی ساختمان، استفاده از نور روز را به ماکزیمم مقدار خود می‌رساند اتاق‌های كار و همایش و جلسات را نزدیك مركز یا وسط ساختمان قرار دهید تا مانع نور نباشند، چراكه دفاتر سلولی از ورود نور به دیگر محدوده ها جلوگیری می‌كنند.

استفاده از رنگ‌های روشن برای دیوارها، سقف و پنجره ها، نقش مهمی در كاهش مصرف برق دارد.

نیاز به روشنایی را ارزیابی كنید و كاربرد هر دفتر و یا اتاق را تعیین كنید، سپس از طریق موارد زیر، محدوده‌ی نور دهی را مشخص كنید. نوردهی كلی، برای روشن كردن دفتر، نور دهی وظیفه‌ای برای میزهای كار و ایستگاه‌های كاری باشد. نوردهی تاكیدی، برای ایجاد حال و هوایی كه لازم به تاكید بر ویژگی خاص باشد. استفاده از نورهای موضعی همچون چراغ مطالعه، چراغ‌های دیواری و آباژور به جای افزایش روشنایی از طریق سقف و استفاده از لامپ‌های كم مصرف با بازده بالا و لامپ های بازتابی كم مصرف به جای نورافكن های معمولی برای نورپردازی محوطه بیرونی ادارات.

تعویض سرپیچ ها و لامپ ها

استفاده از صفحات براق و بازتاب کننده در قاب لامپ‌ها برای فضاهای اداری آن هم برای جلوگیری از اتلاف نیمی از روشنایی لامپ ها که حدود نیمی از نور یك لامپ فلورسنت مدادی، توسط قسمت فوقانی آن جذب می‌شود.

تمیز كردن ادوات به طور منظم

خرید لامپ‌های كم مصرف برای افزایش بازده لامپ‌های LED با صفحات منعكس كننده یا لامپ‌های فلورسنت فشرده که لامپ های كم مصرف هر چند گران تر از لامپ‌های معمولی هستند ولی یك چهارم لامپ‌های معمولی برق مصرف می‌كنند و 10برابر آن ها نیز عمر می‌كنند. در ضمن با استفاده از این لامپ‌ها علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی برق، میزان آلودگی هوای ناشی از فعالیت نیروگاه‌های تولید برق نیز كاهش می‌یابد. تعویض لامپ‌های پر نور با لامپ‌های كم توان تر و یا باز كردن آنها برخی از لامپ در محل هایی كه دارای نور زیاد است.

زمان سنج یا حسگر نصب كنید

زمان سنج‌هایی كه لامپ‌ها را پس از مدتی خاموش می‌كنند، در دفاتر باز یا اتاق‌های كنفرانس بزرگ كه موظف كردن فرد خاصی برای خاموش كردن لامپ‌ها دشوار است، یك راه حل مناسب است. نصب حسگرها نیز راه كار بسیار خوب و مناسبی است. حسگرها، هنگامی كه حركتی نباشد، لامپ ها را خاموش می‌كنند. از حسگرها، در اتاق‌هایی كه به طور مرتب مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، استفاده كنید (توالت ها، انبار ها و...).

منابع انرژی جایگزین

استفاده‌های بیشتر از انرژی‌های تجدید پذیر (همانند آب، خورشید یا باد) می تواند منابع انرژی ایمن تری را برای آینده فراهم ساخته و نقش بسیار مهمی در كاهش تغییر اقلیم داشته باشند.)

انرژی خورشید

روش‌های بسیاری برای تبدیل انرژی خورشیدی وجود دارد که یکی از این روش‌ها سلول‌های فتوولتائیك خورشیدی یا سلولهای فتو ولتائیك است، PV انرژی حاصل از نور خورشید را گرفته و به الكتریسیته تبدیل می‌كنند. اكثر آن‌ها از سیلیكون ساخته شده‌اند كه از منابع فراوان است بام و روی پشت ها ثابت می‌شوند. انواع جدید آن، در مصالح پوشاننده سقف مخلوط شده‌اند و در نتیجه نیاز به دو لایه روی پشت بام نخواهد بود.

آبگرمكن خورشیدی

یك نوع گیرنده نور خورشید بوده كه به طور معمول از یك سری لوله‌های متصل به یك صفحه سیاه جاذب گرما تشكیل شده است و در یك مكان آفتابگیر شمالی قرار می‌گیرد تا آب موجود در منبع آب گرم را گرم كند. برای محوطه‌های بیرونی و پاركینگ‌ها، از روشنایی با منبع خورشیدی استفاده كنید. به جای باتری از شارژ كننده‌های باتری خورشیدی و همچنین ماشین‌های حساب خورشیدی و سایر وسایل خورشیدی استفاده كنید.

انرژی باد

هزاران سال است كه از انرژی باد، برای به كار انداختن ماشین آلات استفاده شده است. طی قرون متمادی برای ساخت اندازه‌های مختلف از توربین‌های بادی، تعداد بسیار زیادی طراحی انجام شده تا انرژی باد را مهار كرده و برق تولید کنند.

به عنوان کلام پایانی، مصرف و هزینه‌های انرژی را محاسبه و كنترل كنید و در بخش پشتیبانی و فنی و مهندسی و یا تاسیسات سازمان، یك كارشناس واجد شرایط را مسوول كنترل و ممیزی انرژی كنید. برای هر واحد یا ساختمان، میزان مصرف و هزینه‌های پرداخت شده بابت مصارف انرژی اعم از آب، برق، گاز، سوخت و... را در مقاطع زمانی مشخص روزانه، ماهانه و سالانه محاسبه و ممیزی كرده و میزان انرژی سازمان را مشخص كنید. نتایج ممیزی انرژی را برای اطلاع كاركنان اعلام كنید و با توجه به نتایج ممیزی انرژی، واحدها و موارد اتلاف انرژی را در سازمان مشخص كنید و راهكارهای كنترل، كاهش و نیز صرفه جویی در مصرف انرژی را تبیین و به واحدها و كاركنان سازمان ابلاغ كنید.