خطر انقراض جانوران و گیاهان ایران | حفاظت از حیوانات در حال انقراض

روزانه سه گونه‌ی مختلف جانوری و گیاهی از اکوسیستم زمین نابود می‌شود. پیش بینی می‌شود که در دهه آینده، این رقم به سه گونه در ساعت برسد و تا سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۱۰ تا ۲۰ درصد گونه‌های گیاهی و حیوانی که در حدود ده میلیون گونه تخمین زده شده است، منقرض می‌شوند. این رقم از مجموعه گونه‌های نسل دایناسورها تا این زمان یعنی در طول ۶۵ میلیون سال منقرض شده، بیشتر است این قبیل خسارت‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت چون که خسارت‌های جبران ناپذیری دارند و گونه‌ای که منقرض می‌شود برای همیشه از بین می‌رود. خطر انقراض جانوران و گیاهان را نادیده نگیریم.

دلایل انقراض حیوانات؛ خطر انقراض جانوران و گیاهان

در انقراض گونه‌های زیستی اگرچه دو دسته عوامل طبیعی و دست ساز بشر دخالت دارند اما همه امور مربوط به عوامل مصنوعی ناشی از توسعه جمعیت و فعالیت‌های انسانی است. انسان به هر صورتی که توانسته است تنوع زیستی را مورد دگرگونی قرار داده است. به این معنی که از تعداد گونه‌ها کاسته شده، سرعت انقراض گونه‌ها را افزایش داده و ژن گونگی بسیاری از گونه‌ها را کاهش داده است. پیشرفت‌های تکنولوژیک در ۲۰۰ سال گذشته نشانگر آن است که انسان‌ها بیشتر از هر زمان دیگری در تاریخ در طی این مدت کوتاه، ویرانی‌های زیست محیطی به بار آورده‌اند به نحوی که بسیاری از گونه‌ها را به کلی نابود کرده و تعداد زیادی را نیز در معرض خطر انقراض کامل قرار داده‌اند. خطر انقراض جانوران و گیاهان ما را به شدت نگران کرده است.

تاثیر انقراض جانوران و گیاهان بر محیط زیست

زمانی که انسان موجب ایجاد تغییر در بخشی از محیط خود می‌شود، آن تغییر در همان جا متوقف نمی‌‌شود بلکه عمدتا باعث به حرکت درآمدن زنجیره‌ای از علت‌ها و معلول‌ها می‌شود. افراد بشر همیشه بر زیست بومی که خود بخشی از آن هستند تاثیراتی داشته‌اند توسعه علوم و فناوری تاثیر اعمال انسانی را بر زیست بوم عمیق تر کرده است. با توسعه کشاورزی تغییر عمده زیست بوم زمین توسط انسان‌ها آغاز شد. زمانی که بشر غذای غذای خود را از طریق شکار حیوانات، جمع آوری دانه‌ها و میوه‌های وحشی تهیه می‌کرد اثر ناچیزی بر محیط زیست خود داشت. با ظهور کشاورزی به دلیل از بین بردن گیاهان طبیعی توسط انسان و کشت گیاهان غذایی تاثیر بر محیط توسعه یافت. منابع عظیم غذایی که از طریق کشت و زرع تامین شد، باعث افزایش جمعیت شده و ازدیاد جمعیت باعث این می‌شود که  زمین بیشتر پر شود و باعث افزایش تاثیر انسان بر محیط شده است. با گسترش کشاورزی ،تجارت و بازرگانی آغاز و منجر به آمد و شد افراد بین آبادی‌ها شده است و شیوه زندگی بشر پیچیده تر شد که منجر به نیاز بیشتر برای انرژی و مواد گشته است. خطر انقراض جانوران و گیاهان تاثیر بسزایی در محیط زیست ما خواهد داشت.

تاثیر انسان بر محیط زیست؛ خطر انقراض جانوران و گیاهان

فعالیت‌های انسان برای داشتن زندگی بهتر برخی از ویژگی‌های سطح کره زمین را تغییر داده است میزان انرژی موجود در قسمتی از چرخه طبیعی افزوده و کم شده است. مقدار مواد موجود نیز در بخشی از چرخه طبیعی زیاد یا کمتر شده است. انسان با فعالیت‌های خود مقدار زیادی از مواد مثل ازت و گاز کربنیک را به چرخه‌ی حیات وارد کرده است و باعث آلودگی محیط زیست شده است. با پیدایش انسان، روند انقراض گونه های مختلف جانوری به طور تعجب آوری سرعت بیشتری پیدا کرد. امروزه گونه های بیشتر در معرض انقراض قرار دارند زیرا بشر به هر کدام به علت خاصی توجه ویژه دارد. خطر انقراض جانوران و گیاهان روز به روز بیشتر می‌شود.

حفاظت از حیوانات در حال انقراض

به عنوان مثال تمساح ها موجوداتی برجسته و مهم با گسترش جهانی در زیستگاه‌های آبی مناطق حاره هستند که برای محافظت آنها اقدامات زیادی انجام شده است. تمساح‌ها نقش موثر در حفظ بقا و ساختار زیست بوم خود دارند. تمساح‌ها با شکار انتخابی گونه های ماهی موجب چرخه مجدد مواد غذایی و از بین رفتن موجودات بیمار می‌شوند. به دلیل هم نوع خواری در تعداد جمعیت گونه خود نیز تعادل ایجاد می‌‌کنند. این جانوران علاوه بر نقشه اکولوژیکی منبع درآمد و تجارت جهانی به ارزش بیش از دویست میلیون دلار در سال هستند.

لیست گونه های گیاهی و جانوری در حال انقراض ایران

در حال حاضر ۲۳ گونه از انسان‌ها در جهان باقی مانده‌اند. پرورش این جانوران برای بهره برداری از گوشت و پوست آنها رواج یافته است. پوست این جانور بسیار زیبا و تجملی است که برای ساختن کیف و کفش چرم مورد استفاده قرار می‌گیرد. وال آبی رنگ، بزرگترین موجود بر روی کره زمین است که هنوز انقراض نیافته است. کشتار دسته جمعی و صید بی رویه وال آبی در فاصله سال‌های ۱۹۳۸ تا ۱۹۸۲ به ۲۶ هزار عدد در سال رسید. کاهش جمعیت فیل های آفریقایی نگران کننده شده است. تقاضای جهانی برای مصنوعات از قبیله کنده کاری ها، مهر و نشانه های شخصی و مبلمان و ... موجب ادامه کشتار فیلهای آفریقایی شده است که شاید باعث انقراض آن ها در آینده ای نه چندان دور باشد.

نکته پایانی این که نیمی از جنگل ها در اواخر دوره یخبندان از بین رفتند. توسعه جمعیت و نیاز به سوخت و وسایل چوبی از علل عمده جنگل زدایی است. با نابودی جنگلها انواع حیواناتی که در جنگل زندگی می کنند نیز نابود شده و خطر انقراض جانوران و گیاهان صد چندان خواهد شد.