تاریخچه تیراندازی و تشکیل فدراسیون در جهان
ورزش تیراندازی دارای تاریخچه غنی و متنوعی است که پیشینه آن به قرنها پیش باز میگردد. امروزه، ورزش تیراندازی همچنان یک فعالیت محبوب و شناخته شده در سطح جهانی است که افراد برای اهداف تفریحی و رقابتی از آن لذت میبرند. تاریخچه این ورزش منعکس کننده تکامل آن از یک مهارت عملی به مجموعهای پیچیده و متنوع از قوانین و مقررات است. لازم به ذکر است که تیراندازی در قرن 19 به یک ورزش بین المللی تبدیل و در آن زمان فدراسیون این ورزش نیز تشکیل شد. در ادامه بیشتر با تاریخچه تیراندازی آشنا خواهیم شد.
تاریخچه تیراندازی در جهان
منشاء تیراندازی را می توان در فعالیتهایی مانند شکار و جنگ جستجو کرد، جایی که توانایی استفاده صحیح از سلاح برای بقا بسیار مهم بود. با توسعه تمدنها، استفاده از سلاح گرم نیز افزایش یافت. اختراع باروت در چین در قرن نهم نقش اساسی در توسعه سلاح گرم داشت. با گذشت زمان، این سلاحها از توپهای دستی ساده به سلاحهای گرم پیچیدهتر مانند تفنگ و تپانچه تبدیل شدند. با رواج سلاح گرم، برنامههای آموزشی و نظامی تیراندازی به عنوان یک مهارت اساسی در نظر گرفته شد. سربازان برای کار با انواع مختلف سلاح گرم باید آموزش لازم را میدیدند.
ظهور تیراندازی به عنوان یک ورزش و تبدیل آن از آموزشهای نظامی به ورزشی سازمان یافته در قرن نوزدهم آغاز شد. شروع مسابقات تیراندازی در بازیهای اولیه المپیک، مانند المپیک 1896 آتن، بود.
اولین مسابقات ورزشی تیراندازی در جهان
در اولین دوره برگزاری بازیهای المپیک در سال 1896 که در شهر آتن برگزار شده است، ورزش تیراندازی یکی از رشتههای اصلی آن بوده است. اولین دوره مسابقات جهانی این ورزش نیز در سال 1897 در کشور فرانسه برگزار شد و پس از آن در سال 1907 اتحادیه بین المللی فدراسیونها و انجمن ای ملی تیراندازی نیز در شهر میلان ایتالیا و با حضور 6 کشور کلید خورد. پس موقعیت ورزش تیراندازی در جهان بسیار بسیار تغییر کرد.
تأسیس اتحادیه جهانی و تعیین قوانین و مقررات آن
بعد از تأسیس این اتحادیه سریعاً تصمیماتی نیز برای تعیین قوانین و مقررات ورزش تیراندازی اتخاذ شد که از جمله این قوانین تعیین هدفها، لباسها و وضعیت تیراندازی بوده است. در این قوانین تصمیماتی نیز برای یکسان سازی تمامی مسابقات گرفته شده است که تاکنون نیز بدون تغییر در حال اجرا است. پیش نویس اولیه قوانین و مقررات فدراسیون تیراندازی توسط اتحادیه ملی جمعیت تیراندازی فرانسه تهیه شده بود که آن پیش نویس تصویب شده همچنان مورد استفاده قرار میگیرد. در نتیجه، این روزها ورزش تیراندازی در جهان بسیار محبوب شده است.
فدراسیون تیراندازی
یکی از تصمیمات آن جلسه استفاده از مخفف اتحادیه بین المللی فدراسیونها و انجمنهای ملی تیراندازی بود که به یو ای تی معروف بود. این اتحادیه در سال 1915 و در اوایل جنگ جهانی اول منحل و سپس در سال 1921 با نام اتحادیه بین المللی تیر شروع به کار کرد. این فدراسیون بار دیگر نیز در جنگ جهانی دوم به حالت تعلیق درآمد و مجدداً در سال 1947 با نام جدید اتحادیه بین المللی تیراندازی کار خود را آغاز نمود.
با استفاده از نام جدید فدراسیون به زبان انگلیسی که قرار شد از آن به بعد زبان کاری رسمی سازمان باشد، مخفف اتحادیه بین المللی تیراندازی باید ای اس یو نام میگرفت، اما این سازمان مجبور بود به استفاده از حروف عنوان فرانسوی خود ادامه دهد تا با مخفف مورد استفاده در دنیای ورزش که توسط اتحادیه بین المللی اسکیت در سال 1892 با عنوان اختصاری ای اس یو تأسیس شده بود، اشتباه نشود.
امروزه اتحادیه بین المللی ورزش تیراندازی که توسط کمیته جهانی المپیک تایید شده است به عنوان تنها مسئول و سرپرست ورزش تیراندازی بین المللی برای تمامی فعالیتهای این رشته ورزشی معرفی شده است. پس میتوان گفت ورش تیراندازی در جهان به یک ورزش همه پسند تبدیل شده است.
اعضا اتحادیه جهانی ورزش تیراندازی در جهان
در حال حاضر، این اتحادیه شامل 157 فدراسیون ملی از 137 کشور عضو است. اهداف اصلی اتحادیه بین المللی تیراندازی، ارتقاء و پیشرفت ورزش تیراندازی آماتور در جهان و سازماندهی و حمایت از مسابقات تیراندازی و کنترل تمام تجهیزات فنی در بازیهای المپیک، در همکاری با کمیته بین المللی المپیک ثبت شده است. برای رسیدن به این اهداف، اتحادیه، قوانین تکنیکی یکنواختی در رشتههای مختلف ورزشی تیراندازی تصویب کرده است که رعایت آنها به وسیله داوران مجاز کنترل میشود. به این ترتیب، این تضمین به وجود میآید که تمام تیراندازهای ورزشی کل دنیا بتوانند توانشان را در مسابقات، تحت شرایط یکسان در تمام قهرمانی های سازمان یافته به وسیله یو ای تی محک بزنند.
تصمیمات و اهداف اتحادیه جهانی ورزش تیراندازی
ورزش تیراندازی در جهان اهداف خاصی را دنبال میکند. آموزش ابتدایی و پیشرفته مربیان و بررسی علمی، اصول آموزشی و پزشکی در ورزش تیراندازی بوده و کار به وسیله مجمع عمومی، هیئت اداری، کمیته اجرائی و کمیته های اختصاصی رشتههای مختلف ورزش تیراندازی اجرا میشود. کمیته اجرائی شامل: رئیس، چهار نائب رئیس، دبیر کل، رئیس کمیته فنی و سه عضو دیگر هستند.علاوه بر مجمع عمومی که هر 2 سال، یک بار برگزار میشود، اکثر تصمیمات مهم به وسیله هیئت اداری که علاوه بر اعضاء کمیته اجرائی، شامل نمایندگان کنفدراسیونهای قاره ای و رئیس کمیتههای اختصاصی رشتهها و هفت عضو دیگر است، اتخاذ میشوند.
فینال جام جهانی ورزش تیراندازی در جهان
در سال 1986 در مسابقات فینال جام جهانی برای رشتههای المپیکی سیستم احراز صلاحیت المپیک را معرفی کردند که طبق آن، ورزشکاران از تمامی نقاط دنیا میتوانستند به بازیهای المپیک راه یابند. علاوه بر قهرمانیهای جهان و قهرمانیهای قارهای، مسابقات بین المللی برای این سیستم احراز صلاحیت اختصاص مییافتند. بدین ترتیب جام جهانی متولد شد که فینال همین جام جهانیها مهم ترین قسمت هر فصل جام جهانی است. این فینال برای اولین بار در سال 1988 اجرا شد.
در سال 1989، سیستم امتیازدهی الکترونیکی برای نمایش امتیازات معرفی شد که به استفاده از هدفهای کاغذی سنتی، در فینال مسابقات رویدادهای ورزشی بزرگ پایان داد. در واقع مسابقات ورزش تیراندازی میتوانستند به وسیله تماشاچیان مشاهده شوند و برندگان بلافاصله مشخص میشدند. با این پیشرفت، ورزش تیراندازی برای اولین بار در بازیهای المپیک بارسلون در سال 1992 از تلویزیون پخش شد که عصر جدیدی در ورزش تیراندازی آغاز کرد. ورزش تیراندازی در جهان، تقاضاهای مورد نیاز یک ورزش مدرن و معاصر، متناسب با درخواست تماشاچی را بر آورده کرده بود. لازم به ذکر است که امروزه، مسلماً ورزش تیراندازی در جهان میتواند به عنوان ستون مهم جنبش المپیک محسوب شود که مطمئنا در برنامه بازی های المپیک مورد حمایت قرار خواهد گرفت.