آفرود چیست؟ | همه آنچه که باید در مورد آفرود سواری بدانید
- منظور از آفرود یا آفرود سواری چیست؟
- تاریخچه آفرود
- خودروهای آفرود چه ویژگیهایی دارند؟
- چراغ ماشین آفرود چه ویژگیهایی دارد؟
- انواع وسایل نقلیه آفرودی
- انواع ماشین آفرود در ایران
- انواع آفرود؛ آفرود شامل چه شاخههایی است؟
- تجهیزات آفرود شامل چه چیزهایی است؟
- بهترین مکان های آفرود در ایران
- نکاتی برای حرفهای شدن در آفرود
- تکنیکهای رانندگی آفرود
- نکات رانندگی آفرود
- گروه های آفرود
آفرود چیست و نیازمند چه تجهیزات و لوازمی است؟ آفرود اصطلاحی است که برای توصیف رانندگی در زمینهای آسفالت نشده به کار برده میشود. آفرود شامل رانندگی در دشت، بیابان، کویر، جنگل، بستر رودخانهها، باتلاقهای گل آلود، تپههای شنی، سواحل، دامنه کوهها، تخته سنگها و یا حتی جادههایی که از بین رفتهاند میشود. آفرود یکی از تفریحات و سرگرمیهای پر هیجانی است که امروزه طرفداران بسیاری در ایران پیدا کرده است.
منظور از آفرود یا آفرود سواری چیست؟
برای اکثر مردم، رانندگی در یک جاده پر از دست انداز، گل آلود و سنگلاخ، یک کابوس است. اما برای برخی، هرچه جاده ناهموارتر باشد، بهتر است. برخی از آفرودرها از مناظر طبیعی لذت میبرند، در حالی که برخی دیگر عاشق چالش فنی رانندگی در زمینهای آسفالت نشده هستند. به هر نوع آفرودی که علاقه دارید، میتواند یک سرگرمی عالی باشد به شرطی که بدانید در حال انجام چه کاری هستید.
زمین طبیعی ناهموار است و میتواند غیرقابل پیشبینی باشد، بنابراین داشتن تجهیزات مناسب برای رانندگی آفرود مهم است. در حالی که از نظر فنی میتوانید با هر وسیله نقلیهای به خارج از جاده بروید، کامیونها، SUVها و سایر وسایل نقلیه سواری به بهترین وجه برای مقابله با ضربههای موجود در مسیر مناسب هستند. همچنین ممکن است بخواهید از چهار چرخ، دوچرخههای خاکی یا وسایل نقلیه تمام زمینی (ATV) استفاده کنید که مخصوص رانندگی در خارج از جاده هستند. اگر آفرود را به عنوان یک سرگرمی انتخاب میکنید، حتماً چگونگی سفر خود را با ما در میان بگذارید.
بسته به نوع آفرود، نوع وسیله نقلیه و تجهیزات خودرو میتواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، همان لاستیکهایی که برای رانندگی روی تپههای شنی شیب دار استفاده میکنید، احتمالا برای عبور از تخته سنگ عالی نیستند.
در آفرود رانندگی با ماشینهای شاسی بلند و 4 دیفرانسیل در جادههای خاکی یا کوه و دشت و بیابان انجام میشود. به هنگام آفرود سواری شما میتوانید هیجان رانندگی در تپه و ماسه را تجربه و لذت یک روز هیجانانگیز و مفرح را برای خود ثبت نمایید. آفرود سواری با ماشینهای گوناگون و به صورت گروهی انجام میگیرد. امروزه گروهها و اشخاص مختلفی این هیجان را بر میگزینند و اکثرا در کویر و بر روی ماسههای زیبا به آفرود سواری میپردازند. البته آفرود سواری در مکانهای مختلف و به اشکال گوناگون و بیشتر در مسیرهای ناشناخته و محلهایی که ماشینها در آن کمتر یا اصلا ترددی ندارند، انجام میشود.
تاریخچه آفرود
خودروهای آفرود تاریخچه طولانی و جذابی دارند که بیش از یک قرن را در بر میگیرد. این وسایل نقلیه به طور خاص برای عبور از زمینهای ناهموار و چالش برانگیز طراحی شده و همراه با تحرک و ماجراجویی بسیاری هستند. از زمانی که از این خودروها استفاده نظامی میشد تا زمانی که به عنوان یک وسیله نقلیه تفریحی مدرن بین مردم رواج پیدا کردند، هم از نظر قابلیت و هم از نظر محبوبیت، به طور قابل توجهی تکامل یافتهاند.
منشا اولیه خودروهای آفرود
منشا وسایل نقلیه آفرود را میتوان در اوایل قرن بیستم جستجو کرد. در طول جنگ جهانی اول، کشورهای مختلف وسایل نقلیه زمینی را برای اهداف نظامی خود توسعه دادند. این وسایل نقلیه برای حرکت در سنگرهای گل آلود، زمین های سنگی و سایر محیطهای چالش برانگیز در میدانهای جنگ، طراحی شدند. در حالی که این وسایل نقلیه اولیه عمدتا برای استفاده در جنگ توسعه یافتند، اما پایه و اساس پیدایش وسایل نقلیه آفرودی را در آینده ایجاد کردند.
در دوران پس از جنگ، وسایل نقلیه آفرود در بین افراد ماجراجو محبوبیت پیدا کرد. استفاده از وسایل نقلیه نظامی باقی مانده از جنگ جهانی دوم برای اهداف غیرنظامی رایج شد و منجر به تبدیل آنها به خودروهای آفرودی تفریحی شد. این خودروها با صندلیهای راحتتر، سیستمهای تعلیق بهبودیافته و سایر بهروزرسانیها برای افزایش قابلیتهای آفرودی، دستکاری و اصلاح شدند. آنها با ساختار قوی و موتورهای قدرتمند خود، به گزینهای عالی برای کاوش در مقاصد دور دست و صعب العبور تبدیل شدند.
نقطه عطف پیدایش وسایل نقلیه آفرودی
دهه 1950 نقطه عطف بزرگی برای وسایل نقلیه آفرود بود؛ زیرا تقاضا برای سفرهای آفرودی تفریحی افزایش یافت. خودروسازان بزرگ، سوار بر این روند شدند و شروع به تولید خودروهای مخصوص آفرود کردند. یکی از نمونههای قابل توجه، معرفی لندروور سری A در سال 1948 است که به یک ماشین آفرود نمادین تبدیل شد. این خودرو به دلیل تطبیق پذیری و دوام خود شناخته میشود. تولیدکنندگان دیگر نیز از این روند پیروی و مدلهای آفرود خود را عرضه کردند. به این ترتیب تنوع گزینههای موجود افزایش یافت.
دهه 1960 با ظهور وانت های 4×4 همراه بود که بازار خودروهای آفرودی را گسترش بیشتری داد. خودروهایی مانند فورد برانکو (Bronco)، شورولت K5 بلیزر و هاروستر اسکاوت به انتخابهای محبوبی در بین علاقه مندان به آفرود تبدیل شدند. این کامیونها قابلیتهای کاربردی و حمل بار ماشین های پیکاپ را در عین حفظ قابلیتهای آفرودی ارائه میکردند. همچنین تطبیق پذیری شان، آنها را برای طیف وسیع تری از مصرف کنندگان، از جمله علاقه مندان به طبیعت، کشاورزی و ماجراجویی جذاب کرده بود.
آغاز رویدادهای ورزشی آفرود
با پیشرفت و گسترش وسایل نقلیه آفرودی، آفرود به عنوان یک فعالیت تفریحی در دهه 1970 رایج شد. باشگاهها و رویدادهای آفرودی تأسیس شدند که به علاقهمندان اجازه میداد دور هم جمع شده و زمینهای آفرودی چالش برانگیز را کاوش کنند. این دوره همچنین شاهد ظهور مسابقات آفرود بود و رویدادهایی مانند Baja 1000 نیز آغاز شد. تقاضا برای وسایل نقلیه آفرود قدرتمندتر افزایش یافت و منجر به توسعه سیستمهای تعلیق پیشرفته، پیشرانههای بهبود یافته و تایرهای بزرگتر شد.
دهههای 1980 و 1990 شاهد پیشرفتهای بیشتری در فناوری خودروهای آفرودی بودیم. سیستمهای الکترونیکی مانند کنترل کشش، سیستمهای تعلیق با کنترل الکترونیکی و سیستمهای پیچیدهتر چهار چرخ متحرک معرفی شدند. این نوآوریها قابلیتهای آفرودی را افزایش داده و فتح زمینهای چالش برانگیز را برای رانندگان آسانتر کردند. علاوه بر این، محبوبیت آفرود در سطح جهانی گسترش یافت و علاقه مندان از نقاط مختلف جهان رو به هیجان ماجراجوییهای آفرود آوردند.
در سالهای اخیر، خودروهای آفرود به تکامل خود ادامه دادهاند و فناوریهای پیشرفته و ویژگیهای تخصصی تری را در خود جای دادهاند. خودروهای آفرود با عملکرد بالا، از جمله جیپ رانگلر نمادین، پیشرفتهتر و راحتتر شدهاند. معرفی شاسی بلندهای کراس اوور با قابلیت های خارج از جاده نیز به محبوبیت روزافزون آفرود به عنوان یک فعالیت تفریحی اصلی کمک کرده است. وسایل نقلیه آفرود از زمان پیدایش نظامی خود در اوایل قرن بیستم تاکنون راه زیادی را پیموده اند.
وسایل نقلیه آفرود از وسایل نقلیه نظامی اصلاح شده گرفته تا SUV های مدرن با فناوری پیشرفته، در طول زمان همواره توجه ماجراجویان را در سرتاسر جهان به خود جلب کرده اند. توانایی آنها در فتح زمین های چالش برانگیز آنها را به بخشی جدایی ناپذیر از تفریحات و اکتشاف در فضای باز تبدیل کرده است.
خودروهای آفرود چه ویژگیهایی دارند؟
خودروهای آفرود که با نامهای چهار چرخ متحرک، 4×4 یا 4WD نیز شناخته میشوند، به طور خاص برای مقابله با زمینهای پر از مانع و چالش برانگیز و همچنین ارائه بهترین عملکرد در محیطهای ناهموار طراحی شدهاند. در ادامه برخی از ویژگیهای رایج در اتومبیلهای آفرود آورده شده است:
سیستم چهار چرخ متحرک (4WD) یا چهار چرخ متحرک اتوماتیک (AWD)
خودروهای آفرود به سیستم های 4WD یا AWD مجهز هستند تا نیرو را به هر چهار چرخ به طور همزمان وارد کنند. همچنین این سیستم کشش را افزایش داده و عملکرد خودور را در زمینهای ناهموار بهبود میبخشند.
ارتفاع از سطح زمین
معمولا از وسایل نقلیه شاسی بلند برای آفرود استفاده میشود. این وسایل ارتفاع بالاتری از زمین دارند تا بتوانند بدون گیر کردن از روی موانع عبور کنند. این ویژگی در هنگام رانندگی در زمینهای صخرهای یا ناهموار، خطر آسیب رساندن به سینی و سایر ادوات زیر ماشین را به حداقل میرساند.
صفحات محافظ
برای محافظت از اجزای حیاتی خودرو، آفرودها اغلب صفحاتی را نصب میکنند. این صفحات فلزی هستند و در زیر خودرو قرار گرفته تا از قطعات مهم مانند موتور، گیربکس و مخزن سوخت در برابر آسیبهای ناشی از سنگها، شاخهها و ... محافظت کنند.
لاستیکهای آفرود
لاستیک ماشینهای آفرود دارای آجهای عمیقتر و همچنین پوشش ضخیمتر برای ایجاد کشش بهتر در سطوح گل آلود یا پوشیده از شن هستند. این تایرها طوری طراحی شدهاند که چسبندگی را به حداکثر رسانده و گل و برف و خاک را از سطح تایر دور میکنند.
سیستم تعلیق
وسایل نقلیه آفرود معمولا با یک سیستم تعلیق تقویت شده عرضه میشوند که میتواند سختی رانندگی در زمینهای ناهموار را کمتر کند. ویژگیهایی مانند کمک فنرهای قدرتمند راحتی سواری و ثبات خودرو را در هنگام آفرود افزایش میدهند.
دفلاک یا قفل دیفرانسیل
برخی از خودروهای آفرود مجهز به سیستم دفلاک یا قفل دیفرانسیل هستند. این سیستم تضمین میکند هر دو چرخ در یک محور با سرعت یکسان میچرخند. این ویژگی با توزیع یکنواخت گشتاور و جلوگیری از چرخش چرخ به حفظ کشش به خصوص در سطوح ناهموار کمک میکند.
وینچ
بعضی آفرودرها وسیلهای به نام وینچ را روی سپر جلو یا عقب نصب میکنند. از وینچ برای کشیدن و کمک به وسایل نقلیهای که در مسیرهای ناهموار گیر کردهاند، استفاده میشود. وینچ میتواند با استفاده از کابل یا طناب، خودورها را از گل و لای یا سایر مسیرهای ناهموار بیرون بکشد.
شاسی تقویت شده
خودروهای آفرود اغلب دارای شاسی و ساختار بدنه تقویت شده برای مقاومت در برابر استرس و ضربه ناشی از زمینهای ناهموار هستند. این امر استحکام و دوام بیشتری را فراهم کرده و اطمینان میدهد که خودرو میتواند شرایط سخت آفرودی را تحمل کند.
قابلیت حرکت در آب
برخی از وسایل نقلیه آفرود با آب بندی مناطق بحرانی و بالا بردن ارتفاع ماشین، قابلیت حرکت در آب را به ماشین اضافه کردهاند. این قابلیت به آنها اجازه میدهد بدون آسیب رساندن به موتور یا سایر اجزای حیاتی از رودخانهها یا نهرها عبور کنند.
علاوه بر ویژگیهای فوق، خودروهای آفرود ممکن است به ویژگیهای تخصصی مانند قفل دیفرانسیل، کنترل سراشیبی، کمک استارت، سیستم کنترل کشش و حالتهای مختلف رانندگی آفرود مجهز شوند که برای بهینهسازی عملکرد بهتر طراحی شدهاند. مهم است که توجه داشته باشید که ویژگیهای خاص ممکن است بسته به نوع و مدل وسیله نقلیه آفرود متفاوت باشد.
چراغ ماشین آفرود چه ویژگیهایی دارد؟
بسته به بودجه و سلیقه خود میتوانید گزینههای مختلفی از چراغهای ماشین آفرود را انتخاب کنید. بسیاری از مواقع پیش میآید که در سفر آفرودی مجبورید در شب رانندگی کنید و یا اینکه در مه گیر کردهاید و چراغهای مه شکن قوی نیاز دارید. اما چراغهای ماشین آفرود از چه نوعیاند؟ در ادامه با انواع چراغ ماشین آفرود آشنا میشوید.
انواع چراغ ماشین آفرود
انواع مختلفی از چراغ، نورافکن و پروژکتور برای خودروهای آفرود موجود است که هر کدام ویژگیهای منحصر به فرد و کاربرد خاص خود را دارند. در ادامه چند نوع رایج از چراغ ماشین آفرود را شرح دادهایم.
- چراغ لایت بار LED (LED light bars): نوارهای نور LED یک انتخاب محبوب برای ماشینهای آفرود هستند. آنها روشنایی زیاد، طول عمر بالا و مصرف کمی دارند. لایت بارهای LED در سایزهای مختلفی موجود هستند و میتوانند جلو پنجره یا سقف خودرو نصب شوند.
- نورافکن (Spotlight): یا چراغهایی با تابش نقطهای، چراغهای قدرتمندی هستند که یک پرتو باریک از نور را در یک جهت خاص میتابانند. برای مشاهده اجسام در نقاط دوردست مناسباند و کمک میکنند در تاریکی جاده مسیر را تشخیص دهید.
- نورافکن (Floodlight): نورافکنهای Floodlight پرتوهای نور گستردهتری نسبت به نورافکنهای Spotlight دارند و منطقه وسیعتری را پوشش میدهند. آنها برای روشن کردن یک منطقه بزرگ مانند یک سایت کمپینگ مناسب هستند.
- چراغهای مه شکن (Foglight): چراغهای مه شکن به طور خاص برای کمک به حرکت در مه، باران یا سایر شرایط آب و هوایی نامطلوب طراحی شدهاند. آنها یک پرتو عریض و کم ساطع میکنند که به سمت زمین هدایت شده تا تابش اذیت کننده و انعکاس نور در مه را کاهش دهند.
- چراغهای صخرهای (Rocklight): چراغهای صخرهای، LEDهای کوچک و فشردهای هستند که در زیر خودرو نصب میشوند. این چراغها برای روشن کردن اطراف لاستیکها و زیر خودرو کاربرد داشته و دید بهتری را در هنگام رانندگی در شرایط کم نور و تاریکی فراهم میکنند.
- ارتقاء چراغهای جلو: ارتقاء چراغهای جلو در خودروهای آفرود میتواند دید را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد. چراغهای جلو LED یا HID در مقایسه با لامپهای هالوژن سنتی نور روشنتر و ماندگارتری دارند.
- لایت پاد (Light pod): لایت پادها چراغهای کوچک و همه کارهای هستند که به راحتی میتوان آنها را بر روی قسمتهای مختلف خودرو نصب کرد. آنها معمولا برای روشنایی اضافی در سپر جلو، سقف یا به عنوان چراغ پشتیبان استفاده میشوند.
ویژگیهایی که در انتخاب چراغهای آفرود باید در نظر گرفت عبارتند از:
- میزان خروجی نور یا روشنایی که با لومن اندازه گیری میشود
- الگوی پرتو نور (نقطهای، عریض، ترکیبی)
- دوام و مقاومت در برابر عناصر مختلف (ضد آب، ضد گرد و غبار، ضد ضربه)
- گزینههای نصب
- سهولت در سیم کشی و نصب
- براکتهای قابل تنظیم یا با قابلیت هدف گیری
- مصرف برق و انرژی
- طول عمر و گارانتی ارائه شده
انواع وسایل نقلیه آفرودی
وسایل نقلیه آفرود که به عنوان وسایل نقلیه 4WD یا 4×4 نیز شناخته میشوند، برتریهایی برای رانندگی در زمینهای ناهموار و سخت نسبت به سایر خودروها دارند. این خودروها، انواع مختلفی دارند که هر کدام دارای قابلیتها و ویژگیهای منحصر به فرد خود هستند. در ادامه محبوبترین انواع خودروهای آفرودی در دنیا را بررسی و شرح جامعی از ویژگیها و کاربردهای آنها ارائه میکنیم.
خودروهای SUV یا (Sport Utility Vehicles)
اینها وسایل نقلیه همه کارهای هستند که هم برای رانندگی در جاده و هم برای رانندگی آفرود مناسب هستند. آنها معمولا دارای بدنههای بزرگتر، فاصله زیاد از سطح زمین و قابلیتهای چهار چرخ متحرک هستند. ساختار قوی و موتورهای قدرتمند، آنها را قادر میسازد تا در زمینهای ناهموار، از جمله شیبهای تند، مسیرهای سنگی و یا گلآلود عملکرد خوبی داشته باشند.
SUVها اغلب دارای ویژگیهای مختلف آفرود مانند قفل دیفرانسیل یا دفلاک، دندههای کمبرد و سیستمهای کنترل کشش پیشرفته هستند که توانایی آنها را برای مقابله با موقعیتهای چالشبرانگیز آفرود ارتقا میدهد.
خودروهای وانت پیکاپ
وانت پیکاپها به دلیل جادار بودن، دوام و ظرفیت حمل بار معمولا به عنوان وسیله نقلیه آفرودی استفاده میشوند. این ماشینها با موتورهای قدرتمند، فاصله زیاد از سطح زمین و سیستمهای تعلیق بادوام خود میتوانند به راحتی شرایط سخت جاده را دوام بیاورند. سازندگان اغلب ویژگیهای آفرودی یا بهروزرسانیهایی از جمله صفحات لغزنده، لاستیکهای قوی و دفلاک را برای بهینهسازی قابلیتهای آن ارائه میدهند. وانت پیکاپ همچنین دارای ظرفیت بکسل قابل توجهی است که آن را برای حمل بارهای سنگین یا یدک کشی سایر وسایل ایده آل میکند.
خودرو آفرودی جیپ
جیپها به دلیل قابلیتهای افسانهای که برای آفرود دارند معروفاند. این خودروهای کاربردی و جمع و جور که در اصل در طول جنگ جهانی دوم ساخته شدند، برای عبور از زمینهای سخت طراحی شدهاند. از جمله ویژگیهای منحصر به فرد در آن میتوان به فاصله کم بین دو محور ، فاصله زیاد از سطح زمین و قدرت موتور بالای آن اشاره کرد؛ با وجود این ویژگیها میتواند بر موانعی مانند صخرهها، کندهها و تخته سنگها غلبه کند.
سیستم چهارچرخ متحرک قوی، محورهای محکم و سیستم تعلیق قدرتمند در آن، کشش و پایداری عالی را در حین حرکت در سطوح ناهموار فراهم میکنند. علاوه بر این، درهای قابل جابجایی و رویه قابل تبدیل به مدل بدون سقف بر کارایی آن افزوده و دید سرنشینان را نیز افزایش میدهند.
خودروهای ATV یا (All-Terrain Vehicles)
وسایل نقلیه کوچک و چابکی هستند که برای کاوش در محیطهای آفرودی طراحی شدهاند. این وسایل نقلیه معمولی تک سرنشین دارای فرمان از نوع فرمان دوچرخه هستند. این خودروها به تایرهای پهن و کم فشار برای کشش بیشتر مجهز اند. ATVها قدرت مانور قابل توجهی دارند و از مسیرهای باریک و زمینهای ناهموار به راحتی عبور میکنند. از آنها اغلب برای اهداف تفریحی مانند تریل سواری، شکار یا مسابقه به دلیل اندازه جمع و جور، ساختار سبک وزن و شتاب عالیشان استفاده میشود. با این حال، توجه به این نکته مهم است که ATV ها در صورت عدم استفاده مسئولانه میتوانند خطرناک باشند و عموما برای رانندگی تک نفره طراحی شدهاند.
خودروهای UTV یا (Utility Task Vehicles)
این مدلها که با نام Side-by-Sides نیز شناخته میشوند، در مقایسه با ATVها، قویتر و همه کارهتر هستند. این وسایل نقلیه چند سرنشین دارای چیدمان نشیمنگاهی شبیه به خودرو بوده و دو یا چند صندلی در کنار هم قرار گرفته اند. UTVها از صفحات حفاظتی برخوردار بوده و در صورت واژگونی ایمنی بیشتری را تضمین میکنند.
UTVها با موتورهای قدرتمند، قابلیتهای چهار چرخ متحرک و سیستمهای تعلیق برتر خود میتوانند در انواع موقعیتهای آفرودی، عملکرد خوبی داشته باشند. از آنها معمولا در صنایعی مانند کشاورزی، دامداری، عملیات جستجو و نجات و ... استفاده میشود.
باگیها (Dune Buggies)
باگیهای شنی، وسایل نقلیه آفرودی سبک وزن و روبازی هستند که به طور خاص برای محیطهای تپهای و شنی طراحی شدهاند. این خودروها معمولا دارای لاستیکهای بزرگ و پهن با آجهای پارو مانند بوده تا کشش را در شرایط شنی به حداکثر برسانند. باگیها بر روی شاسی سفارشی یا فریم وسایل نقلیه اصلاح شده ساخته میشوند و اغلب دارای موتورهای قدرتمندی هستند. همچنین به دلیل ساختار سبک وزن و نسبت قدرت به وزن بالا، حرکات هیجان انگیز آفرودی را با سرعت و مانور استثنایی در زمینهای شنی ارائه میدهند.
انواع ماشین آفرود در ایران
در ایران نیز سالیان زیادی است که بازار خودروهای آفرودی پررونق شده است. سفرهای آفرودی و تورهای آن از جذابیت بالایی برخورداراند و خیل عظیمی از افراد را به خود جذب کرده اند. در ایران به دلیل قیمت بالای خودروهای جدید دو دیفرانسیل، اغلب از خودروهای قدیمی برای آفرود استفاده میشود. بسیاری از افراد این خودروها را خریده و با توجه به سلیقه و نیازهای خودرو آن را سفارشیسازی میکنند. در ادامه تعدادی از خودروهای معروفی که برای آفرود در ایران استفاده میشوند را معرفی کردهایم.
جیپ شهباز
جیپ شهباز همچنان در بین علاقه مندان به خودروهای آنتیک نام و آوازه دارد. این خودروی آمریکایی توسط فردی به نام جعفر اخوان در سال 1338 در کارخانه "شرکت بازرگانی جیپ" واقع در کیلومتر 14 جاده مخصوص کرج، مونتاژ و تولید شد. اخوان یک کارآفرین و البته یک سرمایهدار بود که در سال 1289 در تهران به دنیا آمد. مظفرالدین شاه قاجار در دوره خود و هفت سال قبل از تولد اخوان، اولین خودرو را از طریق بندر انزلی وارد ایران کرده بود.
مدلهای مختلف جیپ شهباز که اکثرا مربوط به دهه 50 هستند، همچنان بین 90 تا 200 میلیون تومان در بازار و در رنگهای مختلف از نقرهای و بژ گرفته تا زرد و آبی، خرید و فروش میشوند. اگر روی گلگیر سمت راست همه این خودروهای آمریکایی را نگاه کنید، میبینید که به فارسی نوشته شده است: "شهباز ایران" جیپ شهباز همچنان در بین علاقه مندان به خودروهای قدیمی به ویژه خودروهای آفرودی بسیار محبوب است.
اخوان در دهه 1930 کارخانه جیپ را در ایران تأسیس کرد. این کارخانه 11 سال قبل از تاسیس ذوب آهن و 59 سال پس از ورود اولین خودرو به ایران افتتاح شد. ابتدا اخوان در سال 1335 شرکت بازرگانی جیپ را در خیابان اکباتان ایران تأسیس کرد و چرخ و قطعات یدکی جیپ را از آمریکا وارد کرد. اما پس از سه سال به دغدغه تولید افتاد و در نهایت در سال 1338 در کیلومتر 14 جاده کرج یک کارخانه ساخت.
آمریکاییها نقش مهمی در تأسیس و مدیریت کارخانه او داشتند. مدیران مالی و فنی شرکت او از کارشناسان آمریکایی بودند. اخوان با روابط خود با بانکهای آمریکایی، با نرخ بهره پایینتر از بانکهای محلی وام میگرفت. برای مثال او تنها در یک مورد از بانک یونایتد کالیفرنیا با تضمین بانک ملی درخواست وام دو میلیون دلاری کرد. او حتی چند سهم از جنرال موتورز آمریکا را برای خود و همسرش خرید.
همکاری اخوان با آمریکاییها ادامه داشت تا آنجا که در اسفند 52 از جنرال موتورز بزرگترین شرکت خودروسازی جهان در آن زمان، دعوت به همکاری کرد. اخوان و جنرال موتورز هر کدام 45 درصد از سهام جیپ را در اختیار داشتند و بنیاد پهلوی نیز 10 درصد سهام آن شرکت را در اختیار داشت. پس از این جوینت ونچر به ارزش 152 میلیون تومان، شرکت جیپ به شرکت جنرال موتورز ایران تغییر نام داد.
جنرال موتورز ایران تا سال 1357 ده نوع محصول متفاوت تولید کرد که جزء اولین خودروهای لوکس ایران محسوب میشدند. آریا، شاهین، مدل جیپ کروکی و ون آهو از معروفترین مدلهای این کارخانه هستند. در سال 1355 بیوک اسکای لارک به عنوان اولین خودروی هشت سیلندر در ایران عرضه شد و یک سال بعد کادیلاک سیویل تولید شد. ون شورلت آخرین محصول این شرکت قبل از انقلاب بود.
جیپ صحرا
یکی از قدرتمندترین محصولات جیپ که بسیاری از آفرودرها آن را به یاد دارند، جیپ صحرا است. جیپ صحرا بالاترین عملکرد و قدرت موتور را در بین تمامی محصولات جیپ دارد. به همین دلیل در جادههای صعب العبور راننده را ناامید نمیکند. این ویژگیها باعث افزایش فروش جیپ صحرا و محبوبیت این خودرو در بین 4 نسل مختلف شد.
جیپ صحرا در واقع یک نمونه مونتاژ شده از خودروهای جیپ آمریکایی است. در سالهای پس از جنگ جهانی دوم، جیپها به دلیل کاربردهای فراوان و قدرت موتور بالا، با موتورها و انواع مختلف به طور گستردهای رواج یافتند. دو مدل CJ5 و CJ7 از مدلهای معروف جیپ آن زمان هستند. از این رو گروه صنعتی جیپ در ایران تصمیم به واردات و مونتاژ این محصولات پرطرفدار در ایران گرفت. جیپ صحرا نیز کپی مونتاژ شده جیپ سی جی است و طراحی آن تا حد زیادی شبیه به این خودرو است.
کابین جیپ صحرا فلزی بوده و به صورت استاندارد با دو در تولید میشود. به غیر از اتاق فلزی، 2 نوع اتاق دیگر شامل شطرنجی و فایبرگلاس برای این خودرو در نظر گرفته شده است. این اتاقها در دو نسخه دو در و سه در موجود هستند. اتاق فلزی جیپ صحرا به دلیل وزن زیاد و ظاهر غیرجذابش چندان مورد استقبال قرار نگرفته است. بسیاری از خودروهای قدیمی از جمله جیپ صحرا را میتوان با نصب آپشنهای مورد علاقه سفارشی سازی کرد.
بدنه این خودرو و لاستیکهای آن به گونهای قدرتمند ساخته شده است که توانایی عبور از هر نوع مانع را در جاده دارد. به همین دلیل بسیاری از جوانان نسل جدید، خرید یک جیپ بیابانی را برای سفرهای آفرود خود به خودروهای آفرود گران قیمت فعلی ترجیح میدهند.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید چرا این خودرو جیپ صحرا نام دارد. همانطور که گفته شد بدنه این خودرو از فلز ساخته شده است. به همین دلیل در محیطهای مرطوب و جنگلی در مدت زمان بسیار کوتاهی زنگ میزند. به همین دلیل، این وسیله نقلیه در درجه اول برای تورهای بیابانی یا مسیرهای صخرهای استفاده میشد. بر همین اساس به نام جیپ صحرا شهرت یافت.
جیپ آهو
این خودرو را میتوان به عنوان یکی از اولین SUVها با امکانات راحت و لوکس معرفی کرد. تولید و فروش جیپ آهو از سال 1963 آغاز شد و تا سال 1991 ادامه داشت. از نظر رضایتمندی مشتریان و همچنین دوام و کیفیت ساخت، جیپ آهو رتبه سوم را در صنعت خودروسازی آمریکا کسب کرد و توانست به مدت 28 سال در خط تولید باقی بماند. این در حالی بود که در طول سالها تغییرات چشمگیری در طراحی آن ایجاد نشد.
طراحی بیرونی
طراحی بیرونی جیپ آهو به گونهای بود که در میان معدود خودروهای SUV و دو دیفرانسیل موجود در ایران توانست رضایت بسیاری از آفرود سواران و حتی خانوادهها را تا حد زیادی جلب کند. به همین دلیل فروش جیپ آهو نه تنها در ایران، بلکه در بازارهای جهانی نیز آمار خوبی داشت. این خودرو دارای دو مدل استیشن دودر و چهاردر بود که مدل چهاردر آن بیشتر مورد استقبال خانوادهها قرار گرفت.
طراحی داخلی
طراحی داخلی این خودرو با استفاده از مواد مرغوب مانند چوب و چرم توانسته تفاوت چشمگیری را با سایر خودروهای رقیب ایجاد کند. قبل از ورود این خودرو به صنعت خودروسازی، طراحی داخلی بخش مهمی از طراحی این دسته از خودروها به حساب نمیآمد و بازار بر قدرت و عملکرد آنها در جاده متمرکز بود. اما جیپ آهو توانست علاوه بر قدرت فوق العاده بالای خود، زیبایی را نیز در طراحی خود در نظر بگیرد. این امر منجر به ایجاد دسته جدیدی از خودروها به نام SUV شد که مخفف عبارت Sport Utility Vehicle است.
انواع آفرود؛ آفرود شامل چه شاخههایی است؟
این ورزش پرشور و پر از آدرنالین در سراسر جهان محبوبیت پیدا کرده و انواع مختلفی دارد. هر کدام از انواع آفرود، چالشها و الزامات خاص خود را دارند. در این قسمت، برخی از انواع مختلف آفرود و ویژگیهای متمایز آنها را، بررسی خواهیم کرد.
آفرود تریل سواری (Trail Riding)
آفرود تریل یکی از رایجترین شکلهای آفرود است. این رشته، شامل سواری در راهها و مسیرهایی است که به طور خاص برای وسایل نقلیه آفرود طراحی شده است. این مسیرها میتوانند از نظر سختی متفاوت باشند و شامل مراحل مختلفی برای مبتدیان و همچنین آفرودرهای با تجربه است. تریل سواری معمولا در جنگلها، بیابانها یا مناطق کوهستانی انجام میشود و به شرکتکنندگان اجازه میدهد از مناظر خیرهکننده لذت برده و در عین حال با موانعی مانند چالههای گل، سنگها، شیارها و گذرگاههای آبی مقابله کنند.
آفرود صخره (Rock Crawling)
صخره سواری یکی از رشتههای تخصصی آفرود است که بر غلبه بر صخرههای شدید و شیبهای تند تمرکز دارد. این نوع آفرود به وسایل نقلیه بسیار اصلاح شده و مجهز به سیستمهای تعلیق تخصصی، لاستیکهای قدرتمند و سیستم دفلاک خوب نیاز دارد.
آفرود کویر (Desert Racing)
آفرود در کویر شامل رانندگی با سرعت بالا در تپههای شنی و مناطق وسیع بیابانی است. شرکتکنندگان از نظر سرعت بالا با هم رقابت میکنند و مهارتهای رانندگی و قابلیتهای خودروی خود را در شرایط چالشبرانگیز به نمایش میگذارند. مسابقات صحرایی پرطرفدار شامل باجا 1000 در مکزیک و رالی داکار است. مسابقات بیابانی تاکید زیادی بر دوام وسیله نقلیه، سیستم تعلیق و استقامت خودرو در مسافتهای طولانی دارد.
آفرود در گل و لای
همان طور که از نامش پیداست، آفرود در گل و لای حول محور پیمایش در گودال های گلی عمیق می چرخد. این نوع آفرود اغلب با کامیونهای بزرگ مجهز به تایرهای قدرتمند یا خودروهای آفرودی مخصوص انجام می شود. آفرود در گل و لای معمولا شامل مسابقات زمان بندی شده ای است، که در ان رانندگان باید در سریع ترین زمان ممکن از گودال گل عبور کنند. چالش های اصلی در باتلاق گل حفظ کشش و حرکت در حین مقابله با مقاومت و مکش ایجاد شده توسط گل غلیظ است.
آفرود در تپههای شنی
آفرود در تپههای شنی در مناطق بیابانی با تپههای شنی بزرگ انجام میشود. آفرودرها از وسایل نقلیهای مانند کامیونهای اصلاح شده 4×4 برای فتح شیبهای شنی تند، انجام پرش و سر خوردن در طول مسیر استفاده میکنند. تپههای شنی به لاستیکهای خاصی نیاز دارد، مانند اغلب تایرهای پارویی، که کشش لازم را برای حرکت در شنهای نرم فراهم میکنند. این نوع آفرود ترکیبی منحصر به فرد از سرعت، مهارت فنی و لذت سر خوردن بر روی تپه های شنی است.
آفرود Overlaping
Overlanding نوعی آفرود است که بر سفرهای ماجراجویانه در مسافتهای طولانی تمرکز دارد. شرکتکنندگان معمولا سفرهای چند روزه یا چند هفتهای را آغاز میکنند و مناطق دورافتاده و چالشبرانگیز را کاوش میکنند. این نوع آفرود نیاز به وسایل نقلیه کاملا تخصصی داشته که اغلب مجهز به چادرهای روی ماشین، آشپزخانههای توکار و ذخیره سوخت و آب کمکی هستند. هدف از آن، عبور از مناظر مختلف در حین کمپینگ در طول مسیر، غوطه ور شدن در زیبایی های طبیعت و تجربه مقاصد دور از مسیر است.
در نهایت، آفرودسواری طیف وسیعی از فعالیتهای هیجانانگیز را در بر میگیرد که هر کدام چالشها و ماجراجوییهای منحصربهفرد خود را دارند. از فتح صخرهها گرفته، تا مسابقه در میان شنهای بیابان، پیمایش در گودالهای گلآلود، سفرهای زمینی و یا پیمایش مسیرهای بکر برای افرادی که به دنبال افزایش آدرنالین و ارتباط با طبیعت هستند. قبل از شرکت در هر شکلی از آفرود، درک الزامات خاص، اقدامات احتیاطی ایمنی و ملاحظات زیست محیطی مرتبط بسیار ضروری بوده تا از تجربه مسؤولانه و لذت بخش آفرود اطمینان حاصل شود.
تجهیزات آفرود شامل چه چیزهایی است؟
نخستین و ضروریترین وسیله برای آفرود سواری، تهیه یک ماشین قدرتمند و مناسب، جهت رانندگی در جادهها و مسیرهای ناشناخته است. یک ماشین شاسی بلند و چهار دیفرانسیل گزینه بسیار خوبی برای آفرود سواری بوده و میتواند لذت و هیجان یک آفرود سواری را برای شما به بینهایت برساند. توجه داشته باشید که، ماشینی که برای آفرود سواری انتخاب میکنید سالم و از هر نظر آماده باشد. اگر مشکلی در ماشین خود میبینید، حتما پیش از اقدام به آفرودسواری در جادههای خاکی یا کویری، آن مشکل را برطرف نموده سپس سفر خود را ادامه دهید. در زیر به تجهیزات و مهمات آفرود سواری اشاره کردهایم:
- داشتن یک باک پر از بنزین و در صورت امکان بنزین اضافه، یکی دیگر از ضروریات آفرود سواری است. طناب و یا کابل مناسب یدک کشی ماشین (در صورت نیاز) هم باید همراه گروه باشد تا در صورت بروز اتفاق یا مشکلی بتوان از آن بهره برد.
- تجهیزات مورد نیاز جهت تعویض چرخها در شرایط نامناسب را به طور کامل در ماشین خود داشته باشید و طرز کار با آنها را هم بدانید.
- به همراه داشتن جعبه کمکهای اولیه و گوشی موبایل هم از دیگر ضروریات سفر آفرود سواری به حساب میآید که معمولا زیاد مورد استفاده قرار میگیرند.
- داشتن بیسیم برای ارتباط بین خودروهای گروه نیز وسیلهای مناسب و کاربردی بوده و میتوانید جهت هماهنگیهای لازم از آن استفاده نمایید. داشتن وینچ و وصل بودن آن به خودرو نیز میتواند در زمانهایی که خودرو در جایی گیر میکند به خوبی به شما کمک نماید.
- داشتن آب اضافی در خودرو نیز برای استفادههای گوناگون از جمله ریختن آن در رادیاتور پیشنهاد میشود. کپسول آتشنشانی هم ممکن است در زمانهای نادر به کار بیاید، اما حتما آن را به همراه داشته باشید تا در مواقع بحرانی از آن استفاده نمایید و از خطر آتش سوزی درامان بمانید.
بهترین مکان های آفرود در ایران
ایران کشوری دارای تنوع آب و هوایی زیادی است. از جنگل و مناطق سرسبز گرفته تا مناطق کویری و بیابانی همگی در آن وجود دارد. به همین دلیل برای انواع سفرهای آفرودی مقاصد زیادی در آن وجود دارد. در ادامه برخی از بهترین مکانهای آفرود در ایران را معرفی کردهایم.
کویر مصر
مصر واحهای است واقع در کویر مرکزی یا همان دشت کویر. مصر روستایی است که در بخش جندق واقع در شهرستان خور و بیابانک، استان اصفهان واقع شده است. جمعیت آن طبق سرشماری انجام شده در سال 1385، 183 نفر در 41 خانوار بوده است. رشتهکوههای مرکزی که از قلمرو کویری ایران میگذرند، در نزدیکی آن قرار دارند.
تنها منبع آب شهر و در نتیجه مایه حیات آن، چشمهای است که از دامنه کوههای مذکور کاملا نزدیک به قلب روستا سرچشمه میگیرد. این تنها منبع حیات باغها به ویژه باغهای خرما است که این واحه را به مکانی خاص تبدیل کرده است.
تحقیقات نشان داده تاریخ سکونت انسان در این منطقه به 4000 سال قبل بازمیگردد. داستانهای زیادی در مورد این روستا نقل میشود. با استناد به این داستانها مردی به نام یوسف روستا را تاسیس کرده است. ترکیب تپههای شنی و مناظر آن، برای هر بینندهای جذاب است. سفر به کویر مصر به معنای تجربه ماجراجویی و آرامش در آن واحد است. در نیزارهای آن آرامش خاک با ظرافت درختان سدر همراه شده و تجربهای بینظیر را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند. در ادامه مکانهای دیدنی کویر مصر را معرفی کردهایم.
-
دریاچه نمک خور
این دریاچه یکی از بزرگترین دریاچههای نمکی ایران است. از آنجایی که زمین در اینجا شور است، نمیتواند زیستگاه ایده آلی برای پوشش گیاهی و حیوانات باشد. اما باورنکردنیترین پدیده در اینجا چندضلعیهای نمکی هستند. نام این کریستالهای نمک از شکل آنها گرفته شده که در زمستان سیاه و در تابستان به رنگ سفید در می آیند!
-
تپههای شن و ماسه
درجه زیبایی تپههای شنی را به سختی میتوان با استفاده از کلمات توضیح داد. برای درک جادوی واقعی، باید آن را از نزدیک دید. تجربه قدم زدن با پای برهنه روی شنها یک خاطره لذت بخش را رقم میزند. این نقاط میتوانند مقصد خوبی برای یک سفر آفرودی تمام عیار باشند.
-
قلعه بیاضه
بیاضه روستایی باستانی در نزدیکی خور است. زیبایی روستا در ترکیب درختان نخل و معماری تاریخی آن نهفته است. یکی از دلایل سفر به کویر مصر روستای دیدنی قلعه بیاضه است که بیشتر از گل و آجر ساخته شده است. گفته میشود قدمت این بنای عظیم به دوران ساسانیان میرسد.
کویر مرنجاب
مرنجاب منطقهای در شمال شهرستان آران و بیدگل واقع در استان اصفهان است. دریاچه نمک آران و بیدگل در شمال آن، کویر مسیله و دریاچههای نمک حوض سلطان و حوض مره در غرب آن و کویر بندریگ و پارک ملی کویر در شرق آن واقع شدهاند.
تنوع جاذبههای گردشگری، گونههای جانوری و پوشش گیاهی در مناطق کویری، آن را به محل مناسبی برای آفرود و گردشگری تبدیل کرده است. مرنجاب از نظر پوشش گیاهی غنی است. پوشش گیاهی اصلی آن شامل گیاهان نمک دوست از جمله درختان گز و بوتههای تاغ و قیچ است.
کویر ورزنه
کویر ورزنه در 105 کیلومتری استان اصفهان واقع شده است. برای رسیدن به این کویر از تهران باید 5 ساعت و نیم رانندگی کنید. اگر در شهرستان ورزنه هستید باید 10 کیلومتر به سمت جنوب رانندگی کنید. مناطق کویری همیشه مقاصدی جذاب برای گردشگران طبیعت و آفرودبازها هستند. در کویر ورزنه نیز مانند دیگر کویرها میتوانید ساعتها بر روی شنهای نرم قدم زده و در سکوت دلنشین آن غرق شوید. در اینجا میتوانید شترسواری را نیز تجربه کنید. مسابقات شترسواری در فروردین یا اردیبهشت در این منطقه برگزار میشود.
موتورسواری و آفرود از دیگر گزینههای موجود برای احساس هیجان واقعی در کویر ورزنه است، اما به گفته دوستداران محیط زیست ایرانی، این دو فعالیت، بافت منطقه را تغییر داده است. در نتیجه اگر بخواهیم زیبایی کویر را برای نسلهای بعدی حفظ کنیم، بهتر است از این تفریحات پرهیز کنیم.
نکاتی برای حرفهای شدن در آفرود
یکی از مهمترین عوامل موفقیت در آفرود کشش یا چسبندگی لاستیکهای شما بر روی هر سطحی است که در آن رانندگی میکنید. کشش تا حد زیادی تحت تأثیر نوع تایرهایی که استفاده میکنید، اندازه و فشار هوای آنها، و همچنین اینکه آیا از سیستم چهار چرخ متحرک (4WD) استفاده میکنید، تأثیر میگذارد. به عنوان مثال، برخی از لاستیکها دارای آجهای بزرگتری هستند که میتوانند در هنگام رانندگی در گل و لای، کشش بهتری به شما بدهند. استفاده از 4WD به هر چهار لاستیک شما چسبندگی و کنترل بهتری روی زمین میدهد. کاهش فشار باد لاستیکها نیز کشش را افزایش میدهد، زیرا باعث میشود تا سطح بیشتری از تایر شما به هر چیزی که در حال رانندگی هستید، بچسبد.
- شتاب نیز در آفرود نقش دارد. قبل از رفتن به آفرود، باید با سه زاویه مختلف خودروی خود آشنا شوید: زاویه نزدیک شدن، زاویه خروج و زاویه شکست. دانستن زوایای وسیله نقلیه خود به شما کمک میکند تا از خراشیدن آن بر روی سنگها و سایر موانع یا گیر نکردن آن جلوگیری کنید.
- اگر به آفرود میروید، ابتدا باید چند اصل اساسی در مورد نحوه تعامل خودروی شما با دنیای بیرون را بدانید. کشش، حرکت و زوایای خودروی شما، هر کدام نقشی در عبور از موانع پیش روی شما یا عبور از آن دارند.
- خودتان را در حال رانندگی به سمت یک سطح شیب دار تصور کنید. اگر سطح شیب دار بیش از حد شیب داشته باشد، سپر جلوی شما مانند یک دیوار، قبل از اینکه لاستیکهای شما بتوانند به آن برسند، به سطح شیب دار برخورد میکند. حداکثر زاویه (از روی زمین) که یک تپه یا مانع میتواند داشته باشد و جلوی ماشین شما هنوز میتواند از بین برود، زاویه نزدیک شدن نامیده میشود. همین اصل در مورد سپر عقب و چرخهای اتومبیل شما نیز صدق میکند. این زاویه خروج است.
- به همین ترتیب، هنگام پایین آمدن، مثلا از یک سنگ، باید بدانید که فاصله ماشین شما تا زمین چقدر است؟ تا سنگ را خراش ندهد. زاویه بین لاستیکهای شما و وسط قسمت زیرین ماشین شما، زاویه شکست نامیده میشود.
تکنیکهای رانندگی آفرود
در زیر برخی از تکنیکهای اساسی آفرود که باید برای رانندگی ایمن و مطمئن به آنها تسلط داشته باشید، آورده شده است. چنین تکنیکهایی اساس دورههای آموزشی رانندگان 4×4 را تشکیل داده و برای همه کسانی که به سواری آفرود علاقه دارند ضروری است:
- اگر در زمان رانندگی آفرود، اتومبیل جایی گیر کرد، گاز دادن تنها وضعیت را بدتر میکند و امکان آسیب زدن به اتومبیل را افزایش میدهد. بنابراین خونسردی خود را حفظ کرده و از اتومبیل پیاده شوید. سپس شرایط را بسنجید و چارهای بیندیشید.
- اگر هنگام رانندگی آفرود، اتومبیل تان در جایی گیر کرد، در حالت ایستاده فرمان اتومبیل را نچرخانید. این کار باعث آسیب دیدن کل فرمان و جلوبندی اتومبیل شده و به لاستیک و رینگ نیز صدمه میزند.
- در تمامی لحظات رانندگی آفرود، این شمایید که بایستی اتومبیل را در اختیار خود داشته باشید و تعیین کنید که به کدام سمت برود، نه اینکه عکس این حالت صادق باشد.
- هنگام رانندگی آفرود، در تمامی لحظات فرمان را با هر دو دست، محکم نگه دارید. در صورتی که این نکته را رعایت نکنید، موقع اصابت لاستیک به سنگها و شیارهای موجود در سطح زمین، امکان دارد فرمان از دستتان در برود یا انگشتانتان در فرمان گیر بیفتند و آسیب ببیند.
- برای همراهی در زمان رانندگی آفرود، همیشه به سراغ کسانی بروید که آمادگی و اطلاعات آنها نسبت به اتومبیلهای 4WD (چهار چرخ متحرک) بیشتر از خودتان باشد تا در صورت بروز بحران خود ابتکار عمل را به دست بگیرند و از اتومبیل خارج شوند و به هدایت و هل دادن اتومبیل بپردازند؛ و در صورت لزوم با وینچ کشی به یاری تان بشتابند.
- هنگام رانندگی آفرود، هیچ وقت سعی نکنید تبحر خود را از طریق حرکات نمایشی به دیگران نشان دهید. اگر اتومبیلتان آسیبی ببیند، کل برنامهی سفر به هم میریزد.
- اگر به رانندگی آفرود میپردازید، مسیر را بی دلیل خراب نکنید تا مسیر برگشت خودتان و سایر رانندگان صعب العبور نشود.
نکات رانندگی آفرود
در هنگام رانندگی آفرود ممکن است در موقعیتهای مختلفی قرار گرفته و با موانع و چالشهای زیادی روبرو شوید. اکنون که چند اصل مهم در رانندگی آفرود را عنوان کردیم، موقعیتهای خطرساز و عکس العمل مناسب هنگام قرارگیری در هر کدام را مرور میکنیم.
بالا رفتن از مسیرهای شیبدار
هنگام رانندگی آفرود وقتی از مسیرهای شیبدار بالا میروید، بسیار مهم است که با سرعت مناسب پیش بروید. در رانندگی آفرود گاهی اوقات امکان دارد در محاسباتتان اشتباه کنید و به دلیل اینکه اتومبیل را در دنده مناسب قرار ندادهاید، اتومبیل در وسط راه گیر کند. اشخاص ناشی در موقعیتهای این چنینی به سرعت دستخوش ترس و استرس شدید شده و برای اینکه از این موقعیت خلاص شوند، بیشتر به پدال گاز فشار میآورند. هنگام رانندگی آفرود این کار موجب میشود چرخ های جلویی اتومبیل هرز شوند و بخش جلویی اتومبیل از مسیر خود منحرف گردد.
در چنین موقعیتی اگر ترمز کنید اتومبیل بلافاصله معلق خواهد شد. در موارد بسیاری دیده شده که اتومبیل با سرعت بالا به سمت عقب رفته است. در رانندگی آفرود بعد از گرفتن ترمز، امکان بالا رفتن بخش جلویی اتومبیل، واژگون شدن و معلق زدن آن زیاد است. اگر در چنین موقعیتی گیر افتادید، در همان لحظه دنده را روی عقب گذاشته و بی آنکه ترمز بگیرید به سمت پایین برگردید. کنترل ماشینهای آفرود آنقدرها هم سخت نیست
انحراف از مسیر
اگر هنگام رانندگی آفرود، اتومبیل از مسیر خود منحرف شد، گاز بدهید و فرمان را در جهتی که اتومبیل در آن منحرف شده بچرخانید تا اتومبیل دوباره تعادل خود را به دست آورد و بتوانید آن را کنترل کنید. رانندگی با آفرود در مقایسه با رانندگی با اتومبیلهای سواری به طور کامل متفاوت است؛ زیرا در اتومبیل های 4WD وجود دنده عقب سنگین و دنده عقب گیربکس در کنار دنده کمکی سنگین و قفل دیفرانسیل، مانع از این میشود که بتوانید سرعت را بلافاصله از 5 کیلومتر بر ساعت به 12 کیلومتر برسانید.
در نظر داشته باشید که هنگام رانندگی آفرود داشتن تهور و سرعت عمل میتواند کمک کند از این موقعیت خطرناک جان سالم به در ببرید، در عین حال وحشت و استرس قطعا مانع از رهایی شما خواهند شد.
افتادن داخل سراشیبی
هنگام رانندگی آفرود ممکن است شما هم جزو آن دست مبتدیانی باشید که اگر به دلیل عدم انتخاب مسیر مناسب، مواجهه ناگهانی یا قرار ندادن دنده در حالت مناسب، داخل مسیر سراشیبی بیفتید، بلافاصله پا را از روی پدال گاز بردارید و ترمز بگیرید. در زمان رانندگی آفرود اگر چنین کاری انجام دهید مقاومت گیربکس و جعبه دنده به هنگام بالا بردن سرعت و همچنین افتادن تمام وزن اتومبیل بر روی محور چرخ های جلو، باعث میشوند بخش عقبی اتومبیل از مسیر خود منحرف شود.
در چنین شرایطی سرعت عمل میتواند مجددا مشکل را حل کند. در زمان رانندگی آفرود در این گونه موارد صبر نکنید تا حادثهای رخ بدهد. در همان لحظه، بی آنکه ترمز بگیرید، دنده را روی سنگینترین حالت بگذارید و گاز بدهید. همچنین فرمان را در جهتی که اتومبیل به آن منحرف شده بچرخانید تا در نهایت اتومبیل تعادل خود را بازیابد و وضعیتی باثبات پیدا کند. تا در رانندگی آفرود در ادامه ی مسیر، فرمان و پدال گاز را کنترل کنید تا انحراف از مسیر تکرار نشود.
از دست دادن تعادل اتومبیل در شیب های کناری هنگام رانندگی آفرود
در رانندگی آفرود اگر مسیری برگزیدهاید که دارای شیبهای کناری است، پیش از این که وارد مسیر شوید به شیوهای عمل کنید که در مسابقات بین المللی رانندگی آفرود با نام «کمل تروفی» (Camel Trophy) ابداع شد. در این شیوه، اتومبیلهای هر گروه با وینچ به یکدیگر متصل میشوند تا اگر یکی از اتومبیلها داخل سراشیبی سر خورد، سنگینی سایر اتومبیلها مانع از سقوط آن بشود. اما اگر در رانندگی آفرود شرایط مناسب برای به کار گرفتن این شیوه وجود نداشت، از دنده سبک استفاده کنید و با سرعت کم و ثابت مسیر خود را ادامه دهید و از تغییر میزان گاز پرهیز کنید.
از دست دادن تعادل اتومبیل در زمان پرش هنگام رانندگی آفرود
هنگام رانندگی آفرود پرش اتومبیل یکی از لذتبخشترین حرکاتی است که میتواند برای سرنشینان و حاضرینی که شاهد رانندگی آفرود و تصاویر آن هستند به یکی از زیباترین حرکات کل مسیر تبدیل شود. در صورتی که پرش به خواسته راننده در رانندگی آفرود اتفاق بیفتد، مهارپذیر است. اما اگر ناخواسته و در اثر آگاهی نداشتن از ناهمواریهای مسیر و در مسیرهای ناشناخته اتفاق بیفتد، میتواند رانندگی آفرود را پرخطر و تهدید آمیز و در عین حال مهارناپذیر کند. وظیفه عمده شما زمانی شروع می شود که اتومبیل به زمین میرسد.
بعد از رسیدن اتومبیل به زمین، فرمان را محکم و به صورتی نگه دارید که اتومبیل مسیر مستقیم را طی کند و تا زمانی که تعادل اتومبیل کاملاً برقرار نشده، همین وضعیت را حفظ کنید. در رانندگی آفرود در نظر داشته باشید که اگر کمربند ایمنی خود را نبندید و خود را پشت فرمان اتومبیل نگه ندارید، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که با سقف اتومبیل، ستونها، یا رل کیج و فرمان برخورد کنید که این مسئله در رانندگی آفرود خود ممکن است باعث رخ دادن سوانح متعاقب شود.
گروه های آفرود
آفرود یکی از تفریحاتی است که بیشتر در مناطق کویری ایران انجام شده و گروههای بسیاری هم برای آفرود سواری تشکیل شده است. تیمهای آفرود با برنامهریزی و رزرو برنامه از قبل، افراد علاقمند به این تفریح را با خود همراه میکند. زمینهای شنی کویر، مکانهایی بسیار مناسب برای آفرود سواری بوده و شما میتوانید به همراه گروههای حرفهای که در این زمینه فعالیت دارند، این تجربه را داشته باشید و از آن لذت ببرید. البته آفرود سواری در مسیرها و مناطق گوناگونی انجام میشود که در مقالههای بعدی به آنها هم خواهیم پرداخت.
داشتن یک تیم خوب که علاوه بر آفرود سواری دارای تجربه رانندگی در مسیرهای خطرناک و دشوار هم باشند، میتواند علاوه بر کمک به شما برای لذت بیشتر از این هیجان، امنیت بیشتری را هم برای گروه ایجاد نماید. پس حتماً از این تفریح استفاده کنید و از هیجان آن لذت ببرید.
آنقدر سطح هیجان در آفرود سواری زیاد است که کمتر کسی پیدا میشود علاقه به آفرود سواری نداشته باشد. اما نکتهی مهم این است که رانندگی آفرود و اصول مهم آن باید مرکز توجه هر آفرود بازی باشد. در این مطلب به برخی از نکات آفرود سواری اشاره کردیم. خوشحال میشویم شما نیز از تجارب آفرود سواری خودتان و اتفاقات حین برای ما تعریف کنید. به نظر شما چه نکات دیگری وجود دارد که بتوان به بهبود کیفیت آفرودسواری کمک کرد؟
آفرود سواری یا رانندگی خارج از جاده و معمولاً در مسیرهای ناشناخته، یکی از تفریحات بسیار مهیج و لذت بخش است. بعد از اینکه ماشین مناسب آن را انتخاب کردید، باید تجهیزات و لوازم موردنیاز و ضروری را نیز تهیه و با خود به همراه داشته باشید؛ تا با استفاده از آنها در مواقع ضروری، سفری به دور از خطر و ایمن داشته باشید.