ورزش تیراندازی پارا چیست و انواع کلاس های ورزشی آن کدامند؟

تیراندازی (Shooting) یکی از ورزش‌هایی است با استرس و تنش همراه است. تیرانداز باید بتواند بر روی هدف اصلی خود متمرکز شده و در نهایت به سوی هدف تیراندازی و شلیک نماید. به دلیل همین موضوع ورزش تیراندازی پارا نیازمند تمرکز بالایی است و معمولا به کسانی که مشکل تمرکز دارند پیشنهاد می‌شود که به ورزش تیراندازی بپردازند. در این مقاله تلاش کرده‌ایم که در ارتباط با تیراندازی معلولین تمرکز بیشتری داشته باشیم. با ما همراه باشید تا با این ورزش سخت تیراندازی بیش از پیش آشنا گردید.

ورزش تیراندازی پارا (Shooting Para Sport) چیست؟

همانطور که می‌دانید تیراندازی آزمون دقت و کنترل است. در رشته تیراندازی پارا، ورزشکاران با اختلالات فیزیکی در هر دو مسابقه تفنگ و تپانچه رقابت می‌نمایند. در این ورزش حساس، دقت و تمرکز ورزشکاران جهت کنترل نمودن تنفس آنان، از اهمیت بالایی برخودار است. باید به خوبی بتوانند بر روی تمرکز و قدرت ذهن خود تسلط داشته باشند. این توانایی ارتباط بین ذهن و عملکرد دست، جهت تیراندازی‌های متوالی؛ به هماهنگی دقیق بین کنترل ذهن و تقویت احساس، بستگی دارد.

ورزشکاران هم آقایان و هم بانوان در بخش رقابتی مسابقات در فواصلی بین 10، 25 و 50 متر به رقابت می‌پردازند. از دوازده رویداد تیراندازی در بخش مسابقات پارالمپیک، شش نفر در مسابقات مردان و زنان شرکت می‌نمایند. به این معنا که سه نفر آن‌ها از بانوان در بخش خود و 3 نفر از مردان هم در بخش مربوط به خود رقابت می‌کنند. ورزش تیراندازی پارا توسط IPC اداره شده و همچنین توسط کمیته فنی و مدیریت ورزشی پارس جهانی مدیریت و هماهنگی می‌گردد.

ورزش پارا به موجب قوانین فدراسیون تیراندازی بین المللی (ISSF) و با قوانین و مقررات فنی پارا تور جهانی (که خود، قوانین و مقرراتی را برای ورزشکاران پارا در مسابقات تیراندازی مورد توجه قرار می‌دهد) منطبق و هماهنگ است.

ورزش تیراندازی پارا پس از بازی‌های پارا المپیک تورنتو در سال 1976 در برنامه پارالمپیک برگزار شد. امروزه در بیش از 65 کشور جهان این فعالیت انجام می‌پذیرد. در سال 2010، IPC و ISSF تفاهم نامه‌ای جهت همکاری و هماهنگی در توسعه ورزش‌های تیراندازی امضا نمودند. این توافق چندین زمینه را شامل مدیریت، ارتقاء سطح مسابقات و رویدادها، تبادل دانش و آموزش رسمی فنی را پوشش می‌دهد. در سال 2016، نام ورزش تیراندازی از Para Sport به IPC Shooting تغییر نمود و مجدد فدراسیون بین المللی نام آن را به World Shooting Para Sport تغییر داد.

طبقه بندی ورزش تیراندازی پارا

طبقه بندی ورزش تیراندازی پارا ساختاری را به منظور رقابت ایجاد می‌نماید؛ که ورزشکاران حاضر در سیستم رقابتی پارا دچار اختلاف و چالش نگردند و یک رقابت سازنده به یک رقابت تخریب شونده و زیان آور مبدل نگردد. کمیته ورزشی بر اساس مهارت، تناسب اندام، قدرت، استقامت، توانایی تاکتیکی و قدرت ذهن، دسته بندی‌هایی را، برای کاهش این تأثیر رقابت های منفی و اشتباه بر سیستم ورزشی و اطمینان از موفقیت یک ورزشکار شایسته، انجام می‌دهد.

انواع کلاس های ورزشی در ورزش تیراندازی پارا

برای اطمینان از رقابت عادلانه و برابر، همه ورزش‌های پارالمپیک دارای سیستمی هستند که تضمین می‌کند برنده شدن بر اساس مهارت، تناسب اندام، قدرت، استقامت، توانایی تاکتیکی و تمرکز ذهنی است. اینها همان عواملی اند که باعث موفقیت در ورزش برای ورزشکاران عادی می‌شود. در زیر به انواع کلاس‌های ورزشی تیراندازی پارا اشاره می‌کنیم:

SH1  (تپانچه یا Pistol)

ورزشکاران در این کلاس ورزشی اختلالی در اندام تحتانی و یا در اندام فوقانی یعنی در بازو (بدون عملکرد تیراندازی) خود دارند. ورزشکاران SH1 Pistol قادر به حمایت از وزن کامل تپانچه بوده و در موقعیت ایستاده یا نشسته (بر روی صندلی چرخدار یا صندلی تیراندازی) رقابت می‌کنند.

SH1 (تفنگ یا Rifle)

ورزشکاران در این کلاس ورزشی دارای اختلال در اندام تحتانی هستند. ورزشکاران SH1 قادر به حمایت از وزن کامل تفنگ می باشند و در موقعیت ایستاده یا نشسته (از صندلی چرخدار یا صندلی تیراندازی) رقابت می‌کنند.

SH2 (تفنگ یا Rifle)

ورزشکاران در این رشته ورزشی اختلالی در اندام فوقانی دارند، که مانع از حمایت کامل وزن تفنگ می‌شود. ورزشکاران در این کلاس ورزشی از یک پایه حمایت کننده بهره می‌گیرند؛ که به حمایت از وزن تفنگ کمک می‌نماید؛ با این حال ورزشکار باید به طور کامل بتواند تثبیت، هدایت و کنترل تفنگ را در فرآیند، هدف قرار دهد. بسته به اختلال آن‌ها، برخی از ورزشکاران این بخش همچنین ممکن است نیاز به یک دستیار برای بارگیری اسلحه داشته باشند. بسیاری از ورزشکاران SH2 نیز در اندام تحتانی دچار اختلال می‌گردند. بنابراین در موقعیت نشسته یا از صندلی چرخدار یا صندلی تیراندازی به رقابت می‌پردازند.

رقابت در رشته تیراندازی پارا

هدف در ورزش تیراندازی پارا به این صورت است که مجموعه‌ای از عکس‌ها، داخل حلقه مرکزی (target) قرار می‌گیرند. نمره حاصل از این ده حلقه شامل نمره 1 تا 10 است. حلقه مرکزی نمره‌ای برابر با ده را دارد. مسابقات به دو رشته ورزشی تقسیم می‌گردند: تفنگ و تپانچه؛ و مسابقات در سه فاصله: 10 متر، 25 متر و 50 متر برگزار می‌گردند. نمرات برای هر گلوله در هر حلقه جمع آوری می‌گردد تا امتیاز کلی را به ورزشکار بدهند.

هشت تن از ورزشکاران در دور مقدماتی برای فینال واجد شرایط هستند، اما همه آنان به دور فینال راه پیدا نمی‌یابند. این موضوع به این معناست که هر فینالیست از صفر آغاز کرده و در یک آزمون هیجان انگیز، ورزشکار از لحاظ اعصاب، مهارت و تمرکز مورد آزمایش قرار می‌گیرد، در این رقابت ورزشکاران با پایین ترین نمره حذف می‌گردند و مرحله به مرحله به سمت فینال پیش می‌روند تا هنگامی که دوئل بین دو ورزشکار انجام شده و رقابت برای مدال طلا و نقره آغاز شود.

با وجود این که رشته تیراندازی پارا، ورزش سختی به حساب می‌آید، اما هیچ چیزی حتی اختلالات جسمانی هم نمی‌تواند بر اراده و علاقه افرادی که تصمیم به انجام آن گرفته‌اند، غلبه نماید. از این رو رشته‌ای به نام تیراندازی پارا به وجود آمده است که در آن افرادی که نواقص جسمانی یا حرکتی دارند، می‌توانند در آن به تمرین بپردازند و همان طور که گفته شد تمرکز خود را بیش از قبل بهبود ببخشند. 

به علت رواج این رشته ورزشی در سراسر دنیا، رقابت‌هایی در سطح جهانی هم برای آن تحت نظارت ISSF و IPC تدارک دیده شده است. جهت انجام رقابت‌ها به شکلی منصفانه، رشته تیراندازی پارا به انواع کلاس‌های ورزشی طبقه‌بندی شده است. بنابراین هر یک از افراد معلول می‌توانند با توجه به نقص و معلولیت خود در یکی از این کلاس‌های ورزشی به رقابت با سایر ورزشکاران هم سطح خود به رقابت بپردازند.