آفرود

ماشین‌های آفرودی امروزی از امکانات زیادی برخورداراند و ویژگی‌های آفرودی بسیار خوبی ارائه می‌دهند این ماشین‌ها به گونه‌ای ساخته شده‌اند که بتوانند شرایط سخت جاده را هندل کرده و موانع را پشت سر بگذارند. اما رانندگی با این ماشین‌ها به همین سادگی‌ها هم نیست. آفرود یک ماجراجویی واقعی است که می‌تواند هم چالش برانگیز و هم سخت و گیج کننده باشد، به خصوص اگر مبتدی باشید. در ادامه برخی از اصول اولیه آفرود را شرح داده‌ایم:

1. وسیله نقلیه خود را بشناسید

اگر ماشین آفرود دارید (به خصوص از انواع مدل‌های جدیدش) احتمالا دارای تعدادی کلید برای شرایط آفرودی است. درک آنها و کاری که انجام می‌دهند بسیار مهم است:

سیستم TCS یا سیستم کنترل کشش

اکثر وسایل نقلیه مدرن 4x4 دارای سطحی از کنترل کشش هستند. همانطور که از نامش پیدا است کشیده شدن ماشین را کنترل می‌کند. برای مثال زمان‌های پیش می‌آید که در سر پیچ‌ها موقع ترمز گرفتن شدید، ماشین به یک سمت منحرف می‌شود. سیستم کنترل کشش برای جلوگیری از این رخداد طراحی شده است. به خصوص اگر جاده لغرنده باشد از هرز گشتن چرخ‌های ماشین جلوگیری می‌کند. بسته به این که وسیله نقلیه برای رانندگی در چه شرایطی طراحی شده، می‌تواند یک تنظیم ساده (روشن/خاموش) یا یک سیستم پیچیده با تنظیمات متعدد برنامه ریزی شده برای موقعیت‌های مختلف داشته باشد.

بدون توجه به نوع سیستم، کنترل کشش یا از ترمزها و یا از سیستم 4x4 برای محدود کردن لغزش چرخ و اطمینان از انتقال گشتاور از لاستیک به زمین استفاده می‌کند. کنترل کشش به رایانه آن‌بورد دستور می‌دهد که چگونه چرخش چرخ را کنترل کند و بر این اساس ترمز می‌کند. از آنجایی که انواع بسیاری از سیستم‌های کنترل کشش وجود دارد، توصیه می‌کنیم بسیاری از تنظیمات آن را در دفترچه راهنمای خودرو مطالعه کنید.

4WD زیاد یا سبک

دکمه 4WD High و 4WD Low به میزان سرعت شما بستگی دارد. High 4WD برای سرعت‌های بالاتر است (رانندگی معمولی در روز). این سیستم اجازه می‌دهد تا خودرو، سرعت بالاتری داشته باشد اما در هنگام توقف، گشتاور کمتری به چرخ ها وارد کند. وقتی به Low 4WD می‌روید، گشتاور بیشتری در سرعت‌های پایین‌تر دارید، اما سرعت شما خیلی سریع به حداکثر می‌رسد. به طور خلاصه زمانی که در مسیر به قدرت زیاد و سرعت کم نیاز دارید، به Low 4WD بروید. زمانی که نیاز دارید سرعت را بالا ببرید از 4WD استفاده کنید.

قفل دیفرانسیل یا دفلاک

سیستم دفلاک برای زمانی است که در جایی گیر کرده‌اید و یک چرخ ماشین روی هوا می‌چرخد و با زمین اصطکاکی ندارد و به اصطلاح چرخ، هرز می‌گردد. در این موقع اگر سیستم دفلاک را روشن کنید، گشتاوری که به چرخ‌ها وارد می‌شود دیگر یکسان توزیع نمی‌شود. یعنی با روشن کردن دفلاک در این مواقع نیروی موتور دیگر به چرخ روی هوا مانده منتقل نشده و در عوض به چرخ‌هایی که با زمین اصطکاک دارند، منتقل می‌شود. به این ترتیب ماشین از مخمصه خارج می‌شود. در قدیم مجبور بودید از ماشین بیرون بیایید و هاب‌ها را به صورت دستی قفل کنید، اما اکثر 4x4های جدید به شما اجازه می‌دهند که دیفرانسیل‌ها را تنها با فشار دادن یک دکمه قفل کنید. وجود دفلاک در وسیله نقلیه آفرود، یک مزیت بزرگ برای آن است.

2. با تجهیزات آفرودی آشنا شوید

تجهیزاتی که برای آفرود در سفر نیاز دارید با تجهیزات معمولی فرق می‌کند. حتی در آفرود شاید لازم باشد که خودروی خود را از برخی لحاظ مانند ارتفاع، نوع تایرها، سیستم تعلیق، و ... ارتقا دهید. در ادامه به انواع تجهیزات ضروری آفرود اشاره کرده‌ا‌یم.

تایرها

در آفرود معمولا روی زمین آسفالت رانندگی نمی‌کنید بلکه با شرایط مختلفی از جمله جاده‌های سنگلاخ، صخره، شن و گل و لای مواجه خواهید بود. بنابراین از تایرهای معمولی نیز نمی‌توان استفاده کرد. اهمیت تایرها را نمی‌توان نادیده گرفت؛ مهم نیست ماشین شما چقدر قدرتمند است، اگر لاستیک‌های خوبی نداشته باشد، نمی‌توانید از پس شرایط سخت جاده بربیایید.

سیستم تعلیق

سیستم کمک فنرها و فنربندی ماشین را سیستم تعلیق می‌گویند. در ماشین‌های آفرود به دلیل اینکه ماشین در طی مسیر با ناهمواری و دست اندازهای زیادی روبرو است بسیار رایج است که این سیستم  را در ماشین‌های آفرود ارتقا دهند. برای ارتقا این سیستم می‌توان از کیت‌های آماده نیز استفاده کرد. توصیه ما این است که اشتباه رایج تهیه کیت لیفت ارزان را مرتکب نشوید. باور کنید یا نه، یک عنصر اساسی برای یک ماشین آفرود مجهز، کمک فنرهیا آن است. سیستم تعلیق را به عنوان یکی از بزرگترین عناصر اساسی برای وسیله نقلیه آفرود خود در نظر بگیرید، زیرا با افزودن تجهیزات دیگر روی ماشین، مثلا چادر یا کابین و ... بارِ سیستم تعلیق را بیشتر می‌کنید. بنابراین هرچه سیستم تعلیق شما قدرتمندتر باشد بار بیشتری را می‌تواند تحمل کند.

وینچ

وینچ یکی از اولین چیزهایی است که در آفرود مورد توجه قرار می‌گیرد. وینچ یک ابزار کِشنده است که معمولا به سپر جلوی خودرو متصل می‌شود. برای کشیدن وسیله نقلیه‌ای خود یا وسایل نقلیه دیگری که در گل و لای، برف، گودال و غیره گیر می‌کنند، استفاده می‌شود.  البته باید گفت که برای استفاده ایمن از وینچ به مهارت‌های بسیار خاصی نیاز است و برای استفاده درست از آن به آموزش نیاز دارید. هنگامی که وسیله نقلیه در موقعیت نامطمئنی قرار دارد و زمانی که نیاز دارید ماشین را به آهستگی از مخمصه بیرون بیاورید، وینچ به کمک شما می‌آید. به خاطر داشته باشید که تعداد زیادی وینچ ارزان قیمت وجود دارد. هر چقدر هم که خرید یک وینچ ارزان قیمت وسوسه انگیز باشد، آخرین چیزی که می‌خواهید این است که یک وینچ ارزان درست در زمانی که به آن نیاز دارید خراب شود. پس روی یک وینچ با کیفیت سرمایه گذاری کنید. وینچ با کیفیت، ارزش پول خرج کردن را دارد. درست است که تعداد دفعاتی که به وینچ نیاز پیدا می‌کنید محدود است، اما زمانی که به آن نیاز دارید، به شدت برایتان کارایی خواهد داشت.

3. آیا برای بدترین موقعیت‌ها در آفرود آماده‌اید؟

با توجه به اینکه آفرود اغلب در مناطق نامتعارف انجام می‌شود، پس ممکن است درگیر اتفاقات زیادی شوید. به همین دلیل، بهتر است تجهیزاتی را برای مواقع اضطراری به همراه داشته باشید. مهمترین آنها شامل موارد زیر است:

• کیت کمک‌های اولیه: به همراه داشتن جعبه کمک‌های اولیه ضروری است. اگرچه نمی‌تواند تمام نیازها را برطرف کند، اما وسایلی که برای جلوگیری از خونریزی، ضدعفونی و تمیز کردن زخم‌ها در آن وجود دارد تا رسیدن به بیمارستان یا سایر مراکز به شما کمک خواهد کرد.
• کاتر و چکش ایمنی: مواقعی وجود دارد که ممکن است لازم باشد کمربند ایمنی خود را پاره کرده، شیشه را بشکنید و از وسیله نقلیه خود خارج شوید.
• کپسول آتش نشانی: آخرین چیزی که نیاز دارید این است که وقتی در مسیر هستید، جایی از ماشین یا وسایل آن آتش بگیرد. پس نصب کپسول آتش نشانی در کابین یک راه آسان برای جلوگیری از آتش سوزی است.
• لباس گرم: شما باید لباس کافی داشته باشید تا بتوانید 24 ساعت خارج از خودرو زنده بمانید. حتی اگر ماشین شما سیستم گرمایشی داشته باشد، اگر موتور روشن نباشد یا شیشه بشکند، در معرض سرما باران یا برف قرار خواهید گرفت. به همراه داشتن حداقل دو عدد پتو نیز بسیار ضروری است.