گردشگری

سفر و گردشگری صنعت متنوعی است  و به روش‌های مختلفی می‌توان به سفر و گردشگری رفت. انواع مختلفی از سفر وجود دارد. مردم نیز برای اهداف گوناگونی سفر می‌کنند. در این قسمت همه چیز را در مورد انواع سفر و گردشگری شرح می‌دهیم:

اکوتوریسم یا بوم گردی

طبق تعریف انجمن بین المللی اکوتوریسم (TIES)، اکوتوریسم را می‌توان به عنوان «سفر مسئولانه به مناطق طبیعی که محیط زیست را حفظ می‌کند، رفاه مردم محلی را توسعه می‌دهد و شامل تربیت و آموزش در حین سفر است، تعریف کرد. چنین سفرهایی را می‌توان به لطف شبکه بین المللی افراد، مؤسسات و صنعت گردشگری ایجاد کرد که در آن گردشگران و متخصصان گردشگری در مورد مسائل زیست محیطی آموزش می‌بینند.

کوله گردی (Bagpacking)

امروزه روش‌های متنوعی برای گردشگری اختراع شده است. یکی از این روش‌ها، Bagpacking است. در این روش شما با صرف کمترین هزینه می‌توانید به سفر بروید. بگ پکرها یا به اصطلاح کوله گردها رهروانی مستقل هستند که تنها کوله خود را برداشته و به سفر می‌روند. این افراد معمولا برای مدت طولانی‌تری نسبت به سایر گردشگران سفر می‌کنند و تمایل دارند در طول مدت سفر  خود به چندین کشور مختلف سر بزنند. یک کوله گرد همه چیز را در کوله پشتی خود حمل می‌کند. کوله‌گرد سبک سفر می‌کند، و تنها آنچه را که نیاز دارد و قادر به حمل آن است، برمی‌دارد. 

یک کوله‌گرد کسی است که معمولا به جای هتل، در هاستل اقامت می‌کند. آنها به جای اینکه برای جابجایی، ماشین کرایه کنند، بیشتر ترجیح می‌دهند سوار وسایل نقلیه عمومی شده و یا پیاده از نقطه‌ای به نقطه دیگر بروند.

گردشگری قومی

گردشگری قومی زمانی است که مسافران تصمیم می‌گیرند تا با ریشه‌های فرهنگی نقاط دیگر و یا اقوام دیگر آشنا شوند و آنها را تجربه کنند. بازدید و تجربه نمایش‌های سنتی، مراسمات باستانی یا مذهبی که توسط جوامع بومی کوچک و اغلب منزوی به تصویر کشیده یا ارائه می‌شوند، برای برخی افراد از جذابیت بالایی برخوردار است. از جمله می‌توان به برپایی جشن نوروز در روستای تنگی سر کردستان، جشن مهرگان، جشن یلدا، جشن سده زرتشتیان و .. اشاره نمود.

ژئوتوریسم 

ژئوتوریسم روشی جدید و هیجان انگیز برای سفر است که به شما امکان می‌دهد دنیای اطراف خود را به روشی بهتر و معنادارتری کشف کنید. با تعامل با جامعه محلی و یادگیری در مورد تاریخ و فرهنگ آن منطقه، می‌توانید یک تجربه واقعا منحصر به فرد و به یاد ماندنی داشته باشید. اما، ژئوتوریسم چیست و چرا اهمیت دارد؟ ژئوتوریسم نوعی اکوتوریسم است که شامل بازدید از مکان های طبیعی یا زمین شناسی می‌شود. این مکان‌ها می‌توانند شامل هر چیزی از کوه‌ها و آتشفشان‌ها گرفته تا چشمه‌های آب گرم و غارها باشند. همچنین می‌تواند شامل فعالیت‌هایی مانند پیاده روی، صخره نوردی و بازدید از مکان‌های زمین شناسی باشد.

گردشگری ورزشی

گردشگری ورزشی، سفر از یک منطقه، کشور، ایالت و غیره برای بازدید یا شرکت در یک فعالیت مرتبط با ورزش است. گردشگری ورزشی، اشتیاق به ورزش را با میل به تجربیات یا مقاصد جدید ترکیب می‌کند. شاید فکر کنید گردشگری ورزشی آنقدرها محبوب نیست، اما باید بدانید که در حال افزایش است. یک گزارش اخیر تخمین می‌زند که ارزش بازار جهانی گردشگری ورزشی در سال 2022 نزدیک به 587.87 میلیارد دلار بوده است. انتظار می‌رود این صنعت تا سال 2030 با نرخ 17.5 درصد رشد کند. محبوبیت رویدادهایی مانند بازی‌های المپیک، NBA و جام جهانی فوتبال به رشد آن کمک کرده است. در حالی که این رویدادها دارای مزایای اقتصادی کوتاه مدت برای یک منطقه هستند، می‌توانند کاتالیزوری برای فرصت‌های طولانی مدت توسعه گردشگری باشند.

گردشگری سلامت

توریسم پزشکی را می‌توان به عنوان فرآیند سفر به خارج از کشور محل اقامت به منظور دریافت خدمات پزشکی تعریف کرد. رشد محبوبیت گردشگری پزشکی، توجه سیاستگذاران، محققان و رسانه‌ها را به خود جلب کرده است. در اصل، این اصطلاح به سفر بیماران از کشورهای کمتر توسعه‌یافته به کشورهای توسعه‌یافته برای پیگیری درمان‌هایی که در کشورشان وجود ندارد، اطلاق می‌شود.

اما استثنائاتی نیز وجود دارد و ما امروزه شاهد آن هستیم که مردم از کشورهای ثروتمندتر به کشورهای کمتر توسعه یافته برای دسترسی به خدمات بهداشتی و پزشکی سفر می‌کنند. چنین تغییری عمدتا ناشی از هزینه‌های کم خدمات درمانی در کشورهای کمتر توسعه یافته، هزینه سفر کم و پروازهای ارزان قیمت و افزایش اطلاعات در مورد خدمات پزشکی است.

آنچه واقعا کلمه "گردشگری" را در مفهوم گردشگری پزشکی قرار می‌دهد این است که مردم اغلب پس از انجام اقدامات پزشکی در کشور خارجی می‌مانند. بنابراین مسافران می‌توانند با گشت و گذار، سفرهای یک روزه یا شرکت در سایر فعالیت به گردشگری تفریحی نیز بپردازند.

گردشگری دارک (Dark)

هر ساله میلیون‌ها گردشگر در سراسر جهان به برخی از ناخوشایندترین مکان‌های روی زمین سفر می‌کنند:، مکان‌های مزتبط با برخی فجایع، تصادفات، بلایای طبیعی یا ... از اردوگاه آشویتس گرفته تا چرنوبیل، گتیسبورگ، محل ترور کندی و یادبود 11 سپتامبر در نیویورک، بازدیدکنندگان بدترین قسمت‌های تاریخ را جزئی از تعطیلات و سفر خود می‌سازند. کارشناسان این پدیده را گردشگری تاریک می‌نامند و به گفته آنها این نوع گردشگری سنت دیرینه‌ای دارد. گردشگری تاریک به بازدید از مکان‌هایی اطلاق می‌شود که برخی از تاریک ترین رویدادهای تاریخ بشر در آنجا رخ داده است. نسل کشی، ترور، حبس، پاکسازی قومی، جنگ یا فجایع دیگر از این دست هستند. 

اکوتوریسم در ایران

اکوتوریسم یا بوم گردی، به عنوان یک شکل پایدار از گردشگری در ایران رواج یافته است. ایران با اکوسیستم‌های متنوع، میراث فرهنگی غنی و مناظر طبیعی خیره‌کننده، فرصت‌های متعددی را برای مسافران فراهم می‌کند تا در فعالیت‌های بوم گردی با تمرکز بر حفاظت، مشارکت جامعه و آموزش شرکت کنند.

ایران مجموعه ای از اکوسیستم‌های منحصر به فرد و متنوع از جمله بیابان‌ها، جنگل‌ها، کوه‌ها و تالاب‌ها را در خود جای داده است. هر اکوسیستم، فرصت‌های متفاوتی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند تا در طبیعت غوطه ور شوند و در عین حال در حفظ آن نیز بکوشند. به عنوان مثال، دشت کویر و لوت فرصتی را برای تجربه زیبایی مناظر شنی وسیع فراهم می‌کند، در حالی که جنگل‌های هیرکانی در شمال کشور که جزو میراث جهانی یونسکو نیز هستند، به دلیل تنوع زیستی استثنایی خود شناخته شده‌اند.

یکی از اصول کلیدی اکوتوریسم، به حداقل رساندن اثرات منفی بر محیط زیست و به حداکثر رساندن کمک‌های مثبت به جوامع محلی است. در ایران اقامتگاه‌های بوم گردی متعددی وجود دارد که گزینه‌های اقامتی خوبی را برای مسافران فراهم می‌کند. این موسسات با استفاده از مواد محلی و سازگار با محیط زیست ساخته شده‌اند و توسط اعضای جوامع محلی مدیریت می‌شوند. گردشگران با اقامت در این مکان‌های سازگار با محیط زیست، مستقیما به اقتصاد محلی کمک کرده و از حفظ شیوه‌ها و فرهنگ‌های سنتی نیز حمایت می‌کنند.

یکی دیگر از جنبه‌های اکوتوریسم در ایران مشارکت جامعه است. بسیاری از ابتکارات اکوتوریسم در کشورمان به طور فعال جوامع محلی را درگیر کرده و فرصت‌های شغلی و آموزشی را برای آنها فراهم می‌کنند. این امر باعث تقویت احساس غرور در مردمان این نواحی نسبت به میراث فرهنگی و محیط زیست خود می‌شود. به عنوان مثال، در مناطق روستایی، اغلب از راهنماهای محلی برای هدایت در طبیعت و آموزش بازدیدکنندگان در مورد اکوسیستم‌های محلی و شیوه‌های سنتی استفاده می‌شود. این نه تنها تجربه بازدیدکنندگان را افزایش می‌دهد، بلکه تلاش‌های حفاظتی را ارتقا داده و ساکنان محلی را نیز توانمند می‌سازد.

آموزش یکی دیگر از مؤلفه‌های مهم اکوتوریسم در ایران است. اپراتورها و سازمان‌های اکوتوریسم تلاش می‌کنند تا آگاهی بازدیدکنندگان را در مورد مسائل زیست محیطی و اقدامات حفاظتی افزایش دهند. آنها برنامه های آموزشی، کارگاه‌ها و تورهای راهنما ارائه می‌دهند که بر اهمیت حفظ منابع طبیعی و حفاظت از تنوع زیستی تمرکز دارد. از طریق این طرح‌های آموزشی، اکوتوریسم به درک بیشتری از اکوسیستم‌های متنوع و میراث فرهنگی ایران کمک می‌کند.

علیرغم تمام کمبودهای بیشمار نقاطی برای ترویج اکوتوریسم، مناطق حفاظت شده و پارک‌های ملی ایجاد شده است که به عنوان پناهگاه حیات وحش و اکوسیستم‌ها عمل می‌کنند. این مناطق مانند پارک ملی گلستان و پارک ملی کویر بازدیدکنندگانی را به کشف شگفتی‌های طبیعی خود و شرکت در فعالیت‌هایی مانند پیاده روی، پرنده نگری و تماشای حیات وحش دعوت می‌کنند. مقررات سختگیرانه‌ای برای تضمین حفظ این مناطق و حفاظت از اکوسیستم‌های شکننده آنها وضع شده است.

در پایان، اکوتوریسم در ایران راهی منحصر به فرد و پایدار برای کشف اکوسیستم‌ها و حفظ میراث فرهنگی متنوع کشور به مسافران ارائه می‌دهد. اکوتوریسم از طریق تلاش‌های حفاظتی، مشارکت جامعه و آموزش، حفظ درازمدت منابع طبیعی و در عین حال حمایت از جوامع محلی را ارتقا می‌دهد. با پذیرش اصول اکوتوریسم، بازدیدکنندگان می‌توانند تجربیات معنادار و غنی‌ای داشته باشند و در عین حال به توسعه گردشگری کشور نیز کمک کنند.