کلوت شهداد کجاست؟ | معرفی شگفتی‌های طبیعی زیباترین کویر ایران

شهداد یکی از شهر‌های قدیمی استان کرمان می‌باشد که در کویر لوت واقع شده است. از جاذبه‌های کویر شهداد، کلوت‌های زیبای آن است که دارای شهرت جهانی است و سالانه گردشگران زیادی برای دیدن این کویر و کلوت‌های آن به اینجا سفر می‌کنند. کلمه کلوت از دو بخش کل و لوت تشکیل شده که کل به معنی شهر و لوت هم نام این کویر است. 

منظور از کلوت چیست؟

کلوت‌ها نوعی پدیده‌های طبیعی هستند که در گذر هزاران سال در کویر لوت به وجود آمده‌اند و این عوارض بر اثر فرایند‌های بین آب، باد و فرسایش زمین و در حدود بیست هزار سال پیش به وجود آمده‌اند.  کلوت‌ها جاذبه‌های دیدنی بسیار خاصی هستند. کلوت‌ها منظره‌ای از یک شهر کلوخی را ایجاد می‌کنند که وسعت آن چیزی بالغ بر 80 کیلومتر عرض و 145 کیلومتر طول می‌باشد.

راهنمای سفر به کویر شهداد

اگر برای اولین بار به این سرزمین زیبا پا می‌گذارید فکر خواهید کرد که انسان‌ها آن را ساخته‌اند، اما در واقع این کلوت‌ها سازه‌هایی هستند که توسط طبیعت ساخته شده‌اند. در اصل ساخت این بنا‌های زیبا به این صورت بوده است که سنگ‌های بستر این منطقه به مرور زمان توسط باد‌های شنی و ماسه‌ای دچار فرسایش شده‌ است؛ قسمت‌های نرم و سست آن از بین رفته  و فقط قسمت‌های سخت آن باقی مانده و این اشکال زیبا و باور نکردنی را به وجود آورده‌اند.

وقتی از دور به این آثار طبیعی نگاه می‌کنید، این گونه به ذهن می‌رسد که به شهری بسیار بزرگ با آسمان خراش‌های عظیم و سر به فلک کشیده نگاه می‌کنید. این ذهنیت باعث شده تا بعضی از گردشگران و جهانگردان خارجی این کلوت‌ها را به شهر ارواح تشبیه کنند.

شورابه و نمک‌زارهای کویر شهداد

از دیگر مواردی که کویر شهداد را در دنیا منحصر به فرد نموده، وجود بیش از صد هکتار نمک‌زار با جوشش تخم مرغی شکل است که بسیار بی‌نظیر می‌باشد. این کلوت‌ها بسیار ناشناخته و افسانه‌ای هستند و عجیب‌تر از تپه‌های ماسه‌ای شرق کویر لوت می‌باشند. تا به امروز کسی از این کلوت‌ها عبور نکرده است و تمامی مطالب و بررسی‌هایی که انجام شده است از نظرات دانشمندان در این زمینه می‌باشد.

از جاذبه‌های دیگر و عجایب کلوت‌ها جاری بودن رودی به نام رود شور در این منطقه است که البته این رود در ابتدا شور نیست ولی بعد از گذر از دل کویر شور می‌شود. این رود باعث به وجود آمدن رطوبت در دیواره‌های کلوت‌ها می‌شود و در فرسایش آن‌ها نقش زیادی دارد. علاوه بر باد و باران، این رود نیز در معماری این شهر کلوخی تأثیر زیادی دارد.

رود شور تنها رود دائمی است که در این کویر زیبا و بزرگ در طول سال جریان دارد و پر آب است. این رود از کوه‌های بیرجند سرچشمه می‌گیرد و با طی مسافت 200 کیلومتر در نزدیکی کویر شهداد و در گود نمک آرام می‌گیرد. برای ورود به این شهر و بازدید از آن نیاز به مجوز و راهنما دارید و دلیل آن هم بزرگی و شبیه بودن ساختمان‌های این شهر کلوخی است.

کویر شهداد و پوشش گیاهی کلوت‌ها

در این قسمت به علت آب و هوای خشک زندگی نباتی و پوشش گیاهی کاهش پیدا کرده و در کلوت‌ها می‌توان تعداد کمی درخت و بوته‌های گز که آن‌ها را نبکا مینامند را مشاهده کرد. یکی از دلایل عدم وجود پوشش گیاهی در این منطقه وسیع وجود باد‌های سهمگین است که گهگاهی می‌وزند. 

کویر شهداد و افسانه شهر لوت

در کتاب‌های تاریخی قدیمی از کلوت‌ها به نام شهر نفرین شده نام یاد شده است. در این کتاب‌ها عنوان شده که در کنار این کلوت‌ها خرابه‌های شهری وجود داشته که در کاوش‌های باستانی از آن‌ها‌ اشیای برنزی و سفالی استخراج شده است. بررسی‌های باستانی روی این‌ اشیا نشان دهنده‌ آن است که این وسایل به هزاره‌های دوم و سوم پیش از میلاد تعلق دارد.

با مشاهده‌ این وسایل و نشانه‌های حادثه‌ای بزرگ که در روی بدنه کلوت‌ها نمایانگر است متوجه می‌شویم که در این قسمت تشکل‌های انسانی وجود داشته که در طی زمان از بین رفته است. با همه‌ این تفاسیر کویر شهداد مکانی زیبا و دیدنی است که به راحتی می‌توان به آنجا سفر و از جاذبه‌های زیبای آن بازدید کرد.

دریاچه‌ کلوت شهداد

سیلابی که در فروردین سال 1398 جاری شد، باعث ایجاد یک دریاچه جدید در آن شد. ظهور همچین پدیده‌ای در دل یک بیابان خشک و بی آب و علف بسیار جالب توجه است.  ظاهر این دریاچه جوان علاوه بر اینکه منظره‌ای منحصر به فرد به این منطقه می‌بخشد، شرایط آب و هوایی آن را نیز تغییر داده است. از زمان ایجاد این دریاچه، پرندگان مهاجر زیادی جذب این منطقه شدند و گیاهان جدیدی در کنار دریاچه رشد کردند.

تفریحات کویر شهداد

شاید باورتان نشود اما تفریحات زیادی وجود دارد که انجام آنها در کویر بسیار لذت بخش است. لذت‌بخش‌ترین کار قدم زدن و پیاده روی بر روی شنزارهای نرم و خنک کویری است. همچنین با توجه به نبود آلودگی نوری در کویر، آسمان شب نیز بسیار شگفت انگیز خواهد بود و می توانید از تماشای ستارگان لذت ببرید. در ادامه به برخی از تفریحات مرسوم در کویر شهداد اشاره کرده‌ایم.

آفرود سافاری

اگر عاقه مند به گشت و گذار در کویر با وسیله نقلیه آفرودی هستید، تور سافاری کویر شهداد را پیشنهاد می‌کنیم. راهنمایان این تور آشنایی کاملی با محیط کویر دارند و شما را با خودروهای آفرود به نقاط مختلف کویر می‌برند. رانندگی بر روی شنزارهای کویر لوت و مشاهده گونه‌های گیاهی و جانوری منطقه لحظات خوشی را برای شما به ارمغان می‌آورد. لازم به ذکر است که مبلغ اجاره‌ای که برای سافاری می‌پردازید به ماشینی که انتخاب می‌کنید بستگی دارد.

موتور سواری 

در کویر شهداد علاوه بر خودروهای آفرود، امکان سوار شدن بر موتورسیکلت‌های چهار چرخ متحرک (4WD) نیز وجود دارد. این دوچرخه‌ها به دلیل چهار چرخ بودن، معمولا تعادل خوبی دارند و نیازی به مهارت بالا در رانندگی با آنها ندارید. قبل از اقدام به موتورسواری حتما کلاه ایمنی سر کنید و تمام نکات ایمنی را رعایت کنید.

شترسواری 

یکی دیگر از تجربه‌های بی‌نظیر در شهداد، شتر سواری است. می‌توانید با کمک یک راهنما سوار شتر شوید و از میان کلوت‌ها، نمکزارها یا بوته‌های بیابانی حرکت کنید. همچنین در حین سواری می‌توانید از نزدیک این حیوان خارق العاده را ببینید و با آن ارتباط خوبی برقرار کنید.

اقامت در کویر شهداد

با توجه به دمای بالا در کویر شهداد، بهترین زمان برای سفر آذر تا نهایتا اردیبهشت ماه است. سفر به کویر شهداد در تابستان توصیه نمی‌شود. همچنین مدت اقامت در کویر شهداد بسته به برنامه ریزی سفر متفاوت است. برخی تنها سفر یک روزه دارند و برخی ممکن است دوست داشته باشند سفرشان چند روزه باشد. در این سفر گزینه‌های مختلفی برای استراحت و اقامت دارید که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

کمپینگ 

می‌توانید در کویر کمپ بزنید و با استفاده از تجهیزات مناسب شب را در دل کویر بگذرانید. البته این روش به ویژه برای افراد مبتدی توصیه نمی‌شود زیرا حیوانات بیابانی در شب از پناهگاه خود خارج می‌شوند و این می‌تواند برای شما خطرناک باشد.

اقامت در اتاقک‌های چوبی 

در کویر شهداد، اتاقک‌های چوبی ساخته شده که می‌توانید شب را در آن سپری کنید. استفاده از این اتاقک‌های ایمنی بیشتری نسبت به ماندن در چادر دارد. با اینکه این کمپ‌ها امکانات رفاهی محدودی دارند، اما اگر می‌خواهید شب را در بیابان بگذرانید، گزینه مناسب‌تری هستند.

شهر شهداد با کویر شهداد حدود 40 کیلومتر فاصله دارد. در این شهر اقامتگاه‌هایی وجود دارد که می‌توانید اجاره کنید. این اقامتگاه‌ها هم به صورت آپارتمان، هم کلبه و هم اقامتگاه بوم گردی هستند. در ساخت این مکان‌ها سعی شده تا به طبیعت آسیب نرسیده و کاملا سازگار با محیط زیست باشند.

دسترسی به کویر شهداد

پس از اینکه به کرمان رسیدید، ابتدا باید به سمت شهر نهبندان حرکت کنید و سپس وارد جاده کرمان-بم شوید. 35 کیلومتر ادامه دهید تا به سیرچ برسید و سپس وارد جاده شهداد شوید. پس از طی چند کیلومتر در این جاده به دوراهی شهداد-گلباف می‌رسید. از مسیری که تابلو شهداد را نشان می‌دهد بروید تا به منطقه کویری برسید. تا سیرچ مسیر به صورت بزرگراه است اما بعد از آن کوهستانی می‌شود.

در پایان برای جلوگیری از وقوع مشکلات و خطرات احتمالی، بهتر است با گروه‌هایی از مسافران و افرادی که راه را بلد هستند به این سفر بروید. پوشیدن لباس و کفش مناسب و به هراه داشتن لوازم مورد نیاز توصیه می‌شود. بهتر است قبل از رفتن محل اقامت خود را رزرو کنید. حتما به نکات گفته شده توسط راهنمای تور توجه کنید؛ برخی از مناطق کویر شهداد خطرناک هستند و رفتن به آنجا به تنهایی می‌تواند برای شما دردسرساز شود. به خاطر داشته باشید که ماهیت سفر در بیابان، سفر ماجراجویی با امکانات رفاهی محدود و لذت بردن از زمان حال است. اگر از آن دسته افرادی هستید که به دنبال سفرهای لوکس و اقامت شبانه در هتل‌های چند ستاره هستید، این سفر برای شما مناسب نیست و ممکن است از سفر لذت نبرید.