بهترین راهنمای سفر به اصفهان | معرفی مکان‌های تاریخی، فرهنگی، گردشگری اصفهان

اصفهان شهری است که از نظر تاریخی پیشینه بسیار زیادی دارد، سومین شهر پرجمعیت ایران است و بعد از تهران و مشهد بیشترین جمعیت را دارا است. در زمان صفویان پایتخت ایران بوده و بناهای تاریخی و قدیمی آن اغلب متعلق به دوره صفوی است؛ بسیاری از این آثار ثبت ملی و گاها به عنوان میراث تاریخی در یونسکو ثبت شده است. هر آنچه درباره سفر به اصفهان باید بدانید در ادامه آورده شده است.

معماری زیبای شهر، مسجدها، مناره‌ها در کنار پل‌های تاریخی، این شهر را تبدیل به یکی از زیباترین شهرهای ایران کرده است. یکی از معماری‌های منحصر به فرد، میدان نقش جهان است. آثار دیگر شهر مثل منار جنبان، سی و سه پل، عالی قاپو، پل خواجو و کاخ چهل ستون نیز جزو شاهکارهای معماری است. 

تاریخچه اصفهان

اصفهان در زمان‌های گذشته نام‌هایی مثل الیهودیه، صفاهان، صفویان، جی، رشورچی، سپاهان، دارالیهود، یهودیه سپانه، شهرستان، گابا، گابیان، گابیه، گبی، اسپادانا و نصف جهان بوده است. نام‌های دیگر که بسیار قدیمی تر از این نام‌ها هستند شامل گابیان، گابیه، جی، گبی و گابا است. در گذشته و در قبل از اسلام شاید اصفهان محل جمع شدن سپاهیان بوده است که نام سپاهان را بر روی این شهر گذاشته‌اند و به مرور زمان نام اصفهان را به خود گرفته است. اگر تا به حال سفر به اصفهان را تجربه کرده باشید ممکن است این اطلاعات را از مردم بومی آن شنیده باشید.

در زمان هخامنشیان و ساسانیان این شهر در غرب قلمرو آنها بوده است. اصفهان در کنار زاینده رود قرار دارد و همین مسئله باعث شده که آبادی‌های زیادی در اطراف زاینده رود به وجود آمده باشد. بنابراین رد پای تمدن‌های زیادی در محل فعلی شهر وجود دارد. در افسانه‌هایی که مربوط به شکل گیری آن است نام کی‌قباد بیشتر از همه دیده می‌شود. در افسانه‌های قدیمی هفت شهر جی، درام، قه (کاشان)، کهنه، شادریه، مهرین و جار در دوره ساسانیان در این منطقه بوده اند. 

بنای اصلی شهر را به سومین پادشاه پیشدادیان یعنی طهمورث نسبت می‌دهند. شهر جی که نام قدیمی آن بوده محل تقاطع راه‌های ارتباطی پادشاهان هخامنشی بوده است. در زمان کوروش بزرگ بعد از حمله به بابل و فتح آن، بسیاری از یهودیان در بند اسارت به اصفهان آمدند و این منطقه به یهودیه نام گذاری شد. نام اسپهان نیز در زمان ساسانیان به شهر داده شد که به خاطر جایگاه ارتش و سپاه در آن دوران بوده است.

در منابع تاریخی از دو شهر جی و یهودیه در محل فعلی اصفهان نام برده شده است. محله جی اصفهان در حال حاضر همان شهر جی قدیم است. یهودیه نیز در گذر زمان به شهرستان جهودستان یا یهودیه تغییر پیدا کرد. در زمان دیلمیان اصفهان بعد از آزاد شدن توسط مردآویج، پایتخت شد و در زمان رکن الدین دیلمی نیز مرکز آن بود. 

اصفهان، پایتخت ایران

در زمان شاه عباس صفوی، شهر اصفهان پایتخت ایران شد و تجارت ایران بهبود زیادی یافت. ساخت انواع مسجد و آب انبار و کاروانسرا در زمان شاه عباس صفوی اتفاق افتاد. شبکه‌های ارتباطی و آبیاری نیز از ابتکارات شیخ بهایی بوده است. محله‌های چهارگانه عباس آباد، جلفا، گبرآباد و اسپهان، نمای شهر را بسیار زیبا و متمدن کرده بود. در زمان قاجار، حاکم اصفهان که پسر ناصرالدین شاه قاجار بود، نیروی نظامی زیادی با لباس و اسلحه ارتش اتریش در شهر اصفهان تشکیل داده بود و معلمان نظامی زیادی را برای تعلیم به آلمان فرستاده بود. میرزا ضل السلطان پسر ناصرالدین شاه که بر اصفهان حکومت می‌کرد بیش از پنجاه بنای تاریخی و باغ ایرانی در شهر را ویران کرد. 

آب و هوا و جغرافیای اصفهان

اصفهان از نظر جغرافیایی در وسط ایران است. از سمت شمال به خورزوق و دولت آباد، از سمت جنوب به کوه صفه، از سمت شرق به سجزی و از غرب به خمینی شهر متصل است. فاصله آن تا تهران 435 کیلومتر است. از سمت غرب و جنوب به کوه های زاگرس می‌رسد. از سمت شمال به کوهستان کرکس و در جنوب غربی به زردکوه بختیاری منتهی می‌شود. زاینده رود نیز از زردکوه بختیاری سرچشمه می‌گیرد و در اصل دلیل به وجود آمدن شهر اصفهان، زاینده رود بوده است. 

آب و هوای اصفهان معتدل و خشک است و در این شهر بارش باران و برف به صورت متوسط می‌بارد. دارای تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد است. اصفهان در دامنه کوه‌های زاگرش و در جوار زاینده رود است و به همین دلیل در برخی فصل‌ها به دلیل بارندگی خوب سال آب و هوای معتدل و خوبی دارد. زاینده رود بزرگترین رود ایران در فلات مرکزی است که از میان شهر عبور می‌کند و جنگل ناژوان نیز در حاشیه زاینده رود قرار گرفته است. 

فرودگاه اصفهان

فرودگاه شهید بهشتی اصفهان که فرودگاهی بین المللی است. در سال 1361 افتتاح شده است. فرودگاه بین المللی شهید بهشتی اصفهان در 18 کیلومتری اصفهان واقع شده است. روزانه در مسیرهای خارجی و داخلی 60 پرواز و به صورت هفتگی در مسیرهای داخلی و خارجی  300 پرواز انجام می‌شود که یکی از شلوغ‌ترین و پر رفت و آمدترین فرودگاه‌های ایران است. تعداد زیادی از گردشگران خارجی بصورت مستقیم به اصفهان پرواز دارند. برای سفر به اصفهان به صورت راحت و بی دغدعه می‌توانید از هواپیما استفاده کرده و سفر هوایی را تجربه کنید.

راه آهن اصفهان

ایستگاه راه آهن اصفهان در سال 1347 به بهره برداری رسیده است. اصفهان به خاطر وجود مسافران زیادی که به این شهر سفر می‌کند قطعا نیاز اساسی به ایستگاه راه آهن داشته و دارد. در حال حاضر روزانه هزاران نفر از طریق ایستگاه راه آهن به اصفهان سفر می‌کنند. پس برای سفر به اصفهان، باید بدانید که ایستگاه راه آهن اصفهان در جنوب شهر اصفهان قرار داشته و تا مرکز شهر راه زیادی ندارد. در واقع با گذشت زمانی بین 25 تا 30 دقیقه به نقاط اصلی شهر خواهید رسید. 

قطار شهری اصفهان

متروی اصفهان که در واقع یک قطار شهری و با اینکه سعی شده است به بافت تاریخی شهر اصفهان آسیب نرساند اما تاکنون به بسیاری از بافت تاریخی شهر اصفهان از جمله چهار باغ عباسی و سی و سه پل آسیب زیادی زده تا راه اندازی شود. 

معماری اصفهان

معماری اصفهان در دوران پیش از اسلام در زمان سلجوقیان و دوران صفویان نمادهای باشکوهی و برجسته‌ای از سبک معماری ایرانی دارد که در آثار تاریخی اصفهان که بجا مانده است به چشم می‌خورد. مسجد جامع اصفهان که معماری سلجوقیان در آن نمایان است و سکوت و درونگرایی در معماری آنها خودنمایی می‌کند. در دوره صفویان برعکس دوره سلجوقیان که آرامش و سکوت را نشان می‌دهد، رنگ و نور و درخشندگی جلوه می‌کند و از ویژگی‌های معماری دوره صفویان است. آرامگاه خواجه نظام الملک و سلطان سنجر و ملکشاه و مسجد جامع اصفهان از آثار تاریخی دوره سلجوقیان است. برای بازدید از این مناظر خیره‌کننده سفر به اصفهان را در اولویت برنامه‌ی سفر خود قرار دهید.

دوره صفوی در شهر اصفهان به دستور شاه عباس اول، عصر تکامل و شکوفایی اصفهان بوده است؛ که شهرسازی و معماری در اصفهان دگرگون می‌شود. زیباترین آثار معماری ایران زمین را می‌توانید در اصفهان و در دوره شاه عباس اول صفوی بیابید. میدان نقش جهان، دولتخانه و خیابان چهار باغ عباسی از بخش‌های ساخته شده در دوره صفوی است. رنگ، نور، زیبایی و درخشندگی بناهای تاریخی شهر اصفهان مربوط به دوره صفوی است. مساجد باشکوه و پل های زیبای اصفهان، بازارهای سنتی اصفهان، کاروانسراهای عباسی اصفهان، مدرسه‌های تاریخی اصفهان، از ساخته های عصر صفوی است.  از عصر قدیم به عصر جدید که گذر می‌کنیم، سبک معماری از سنگین به سبک تغییر می‌کند. بناهایی با پایه‌های ضحیم کم کم به حجم کم و سبک تغییر می‌کند. 

مردم و فرهنگ اصفهان

زبان مردم اصفهان فارسی است ولی انواع قوم‌های ایرانی در اصفهان زندگی می‌کنند. از جمله می‌توان به ارمنی، گرجی، یهودی، کولی، لر و ترک و عرب اشاره کرد. لهجه مردم اصفهان امام در سراسر ایران معروف است و کلمات را به صورت کشیده ادا می‌کنند و از حرف س در آخر کلمات خود زیاد استفاده می‌کنند. گویش لرهای اصفهان به فارسی میانه یا فارسی پهلوی نزدیک است. لرهای اصفهان از طایفه‌های بختیاری هستند و از استان چهارمحال و بختیاری و یا استان خوزستان به اصفهان مهاجرت کرده‌اند. 

دلیل مهاجرت بسیاری از قوم‌های دیگر به اصفهان، مراکز صنعتی شهر اصفهان است که ذوب آهن و فولاد مبارکه در راس آن‌ها قرار دارد. ارامنه اصفهان از زمان صفویه در این شهر هستند و از مناطقی مثل فریدونشهر به اصفهان آمده اند و کلیسای وانک از نمادهای ارامنه شهر اصفهان است که در منطقه‌ای به نام جلفا معمولا زندگی می‌کنند. بسیاری از تعمیرگاه های شهر اصفهان نیز ارامنه هستند. گرجی‌ها در زمان شاه عباس اول از قفقاز به اصفهان کوچ کرده‌اند و در شهر نجف آباد زندگی می‌کردند و به خاطر شرایط آب و هوا به فریدون شهر رفتند. در شهر فریدونشهر که گرجی‌های زیادی زندگی می‌کنند زبان و خط گرجی آموزش داده می‌شود. 

محله های معروف اصفهان

اصفهان شهری تاریخی است و در گذر زمان میدان توجه بسیاری از سلسله‌ها و حکومت‌ها بوده است. محله‌های اصفهان بسیار متنوع است و بسیاری از محله‌های اصفهان بر اساس قومیت یا مذهب مردمانی که در آنجا زندگی می‌کنند یا می‌کرده‌اند نام گذاری شده است. پشت نام هر محله، داستانی وجود دارد که شنیدنی است. محله‌های معروف اصفهان شامل جروکان، چرخاب، شهشهان، پاچنار، بید آباد، محله نو، جوزدان، مارنان، عاشق آباد، خواجو، هفتون، لادان، رهنان، شیخ یوسف، گورتان، ابر، هزار جریب، کوله پارچه، آفاران، خوراسگان، لنبان، پل بلند، ملک شهر، کوجان، حسین آباد، دارک، حصه، زینبیه، سرلت، کساره، احمد آباد، محله دهنو، فینارت، ردون، نصر آباد، تل باسکون، دردشت، قائمیه، تخت فولاد و ... است.

خانه های قدیمی اصفهان

خانه‌های قدیمی زیادی در بافت تاریخی شهر اصفهان با معماری بسیار زیبا و اصیل ایرانی وجود دارد که امروزه میراث فرهنگی آنها را ثبت آثار ملی کرده و بازسازی می‌کند. از جمله سراها و خانه‌های قدیمی اصفهان می‌توان به تالار تیموری که موزه تاریخی ملی شده است اشاره کرد. 

خانقاه های اصفهان

خانقاه‌های زیادی از گذشته در شهر اصفهان وجود دارد که متعلق به درویش‌ها از فرقه‌های مختلف بوده است و در حال حاضر آنها را تعطیل کرده‌اند. از جمله خانقاه دریشان گنابادی بوده است که در تخت فولاد قرار داشته و حکومت آن را تخریب کرده است. خانقاه علی بن سهل در حال حاضر فعال است و روی آرامگاه علی بن سهل واقع شده است. 

معرفی کلیساهای اصفهان

کلیساهای زیادی در اصفهان وجود دارد و بخاطر ارامنه‌ای که در شهر اصفهان زندگی می‌کنند بعضی از آنها همچنان فعال هستند. بخش زیادی از کنیسه‌ها و کلیساها در منطقه جلفا اصفهان واقع شده است که از قرن هفده میلادی باقی مانده‌اند. معروف ترین کلیساهای شهر اصفهان کلیسای وانک، کلیسای مریم مقدس، کلیسای گئورک، کلیسای هاکوپ، کلیسای سرکیس، کلیسای نرسس، کلیسای حضرت لوقا هستند. 

معرفی کنیسه‌های اصفهان

کنیسه‌های اصفهان که در منطقه‌های یهودی نشین اصفهان است در محله جویباره قرار دارد. قدیمی‌ترین کنیسه اصفهان کنیسه عمو شعیا است. بسیاری از کنیسه‌های شهر اصفهان بخاطر کم توجهی با به دستور دولت از بین رفته و تخریب شده است. در دهه 1350 معاصر بیش از بیست کنیسه در شهر اصفهان وجود داشته است که در حال حاضر بسیاری از آنها دیگر وجود ندارند. 

موزه‌های اصفهان

موزه صنایع دستی و هنرهای سنتی در دستور کار است و بخاطر هنری بودن شهر اصفهان و به نمایش گذاشتن آثار هنری مردم هنرمند اصفهان در حال راه اندازی است. اصفهان به عنوانی دومین شهر جهانی صنایع دستی یکی از گزینه‌های مناسب برای راه اندازی چنین موزه‌ایی است. اصفهان از طریق موزه صنایع دستی و هنرهای سنتی آن می‌تواند آثار فاخر و ارزشمند مردم هنرمند خود را به جهان بشناساند. 

موزه علوم و فنون آموزش و پرورش

موزه علوم و فنون آموزش و پرورش اصفهان دارای وسایل و امکانات علمی است که در زمینه‌های مختلف شیمی، فیزیک، زیست، زمین شناسی و اکوسیستم‌ها بوده که برای دانش آموزان و دانشجویان و فهم بهتر درس‌های مدرسه و دانشگاه راه اندازی شده است. در موزه شیمی انواع شیمیدان‌های معروف ایرانی که در قرن‌های مختلف می‌زیسته اند از جمله جابر ابن حیان، محمد زکریای رازی را معرفی می‌کند. در بخش فیزیک نیز همین طور و علاوه بر معرفی دانشمندان به شناسایی ابزار آلات همان رشته نیز می‌پردازد. موزه علوم و فنون آموزش و پرورش در خیابان مصلی واقع شده است. 

موزه فرش 

موزه فرش در شهری که مهد هنر و صنایع دستی است از معروف ترین موزه‌های ایران است. مردم اصفهان که علاقه خاصی به هنرهای دستی دارند در صنعت فرش و قالی بافی نیز پیشکسوت هستند و انواع نقشه‌های قالی نفیس ایرانی را دارند. فرش‌های اصفهان با طرح‌های ظریف و بافتی زیبا در بازارهای جهانی نیز شهرت دارد. 

موزه حمام علی قلی آقا

موزه حمام علی قلی آقا که در بیدآباد واقع شده است از دوره صفوی است که شخصی به نام علی قلی آقا، بانی آن بوده است. حمام علی قلی آقا در سال 1125 قمری ساخته شده است و معماری آن دارای سبکی از دوره صفوی است و دارای حمام بزرگ و کوچک و چال حوض است. در این حمام دو بخش مجزا برای مردان و زنان وجود دارد . طراحی حمام علی قلی آقا به شکل هشت ضلعی منتظم است که تزئیات سقف آن بسیار زیبا و به صورت رسم بندی شده است. 

موزه حمام تاریخی رهنان

موزه حمام تاریخی رهنان که در زمان گذشته برای افراد سرشناس زندیان بوده است در کنار بازارچه و مسجد ذوقبلتین واقع شده است. گرمابه رهنان یا حمام رهنان دارای دو حمام بزرگ و کوچک است که برای استفاده مردان و زنان بوده و به حمام دوقلو نامگذاری شده است. در داخل گرمابه بزرگ رهنان دو شاه‌نشین وجود داشته است که برای استفاده رجال سلسله زندیه به کار می‌رفته است. حمام رهنان در میان محله‌های زاگان، چهارشاه، طاحونه و ماشاده واقع شده که محلیان آنجا از آن حمام استفاده می‌کرده‌اند. موزه حمام تاریخی رهناندر میدان امام حسین قرار دارد. 

موزه هنرهای تزئینی ایران

موزه هنرهای تزئینی ایران یا رکیب خانه که در یک عمارت قدیمی و تاریخی به نام رکیب خانه قرار دارد، انواع منسوجات و بافت‌ها و ترمه و ملیله دوزی در کنار آثار خطی و خط ثلث و آثار خطی میرداماد در آن به نمایش گذاشته شده است. در موزه هنرهای تزئینی ایران، یک کتابخانه تخصصی در حوزه هنر با 1500 جلد کتاب وجود دارد. 

موزه آب 

موزه آب در خیابان مشتاق واقع شده است و آثار مربوط به آب که در قدیم مورد استفاده گذشتگان قرار می گرفته است جمع آوری شده است. ابزار پیدا کردن آب و ابزار انتقال آب و توزیع آب و بهره برداری از آب که مردم در طول سالیان متمادی آن‌ها را اختراع کرده‌اند گرد هم آورده شده است.

دفترهای محاسبه میراب‌ها، لوح‌های محاسبه قنات، ساعت‌های آبی، پیمانه‌ها و فنجان‌های آب، کوزه‌های سفالی و وسایل حفر چاه، ابزار مهندسی آب، وسایل اندازه گیری آب مثل چارچوب رقم در این موزه به نمایش گذاشته شده است تا نسل جدید این فرایند سخت و طاقت فرسا برای یافت گنجی مثل آب را بهتر و بیشتر درک کنند. انواع کاریزها و آب انبارها که در شهرهای ایران بخصوص شهرهای مناطق خشک وجود داشته است را در این موزه می‌توانید ببینید. 

موزه شهدای 

موزه شهدا که در سال 1381 برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت ساخته شده دارای چند تالار است. یک تالار که شهدای انقلاب را که مربوط به سالهای 1342 شمسی است نشان می‌دهد. تالار بعدی نیز شهدای شاخص استان را که از جمله شهید دکتر بهشتی و شهید اشرف اصفهانی هستند را معرفی می‌کند. تالار دیگری که به شهدای جنگ و قشرهای مختلف مردم که در جنگ شهید شده‌اند را نشان می‌دهد نیز وجود دارد. موزه شهدا که در خیابان شمس آبادی واقع شده است وظیفه جمع آوری آثار و اسناد مربوط به شهدا را دارد. 

پارک های اصفهان

فضای سبز و پارک‌های شهر بالغ بر سه هزار و هفتصد هکتار بوده که بالاترین رتبه را در کل شهرهای ایران دارد. بوستان‌ها و پارک‌های زیادی در اطراف زاینده رود وجود دارد که مردم و مسافران از این‌ها استفاده می‌کنند. بوستان جنگلی ناژوان از جمله زیباترین بوستان‌های شهر است. 

جاذبه های تاریخی اصفهان

میدان نقش جهان مرکز شهر یا قلب شهر است. بناهای تاریخی مثل عالی قاپو، مسجد شاه یا مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و سر در قیصریه در چهار طرف میدان نقش جهان قرار دارد. در اطراف میدان نقش جهان غرفه‌های زیادی برای عرضه صنایع دستی وجود دارد که در دو طبقه ساخته شده است. قبل از صفویان در این میدان، باغی وجود داشته است که بخاطر شلوغی آن در اطراف بازار، شاه عباس دوم تصمیم می‌گیرد که میدان دیگری علاوه بر میدان عتیق که از قبل در آنجا بوده است بسازد. 

مسجد شاه 

مسجد شاه که مهمترین مسجد اصفهان است که از دوره صفویان باقی مانده است. این مسجد توسط معمار استاد علی اکبر اصفهانی ساخته شده است. مسجد شاه نام‌های دیگری مثل مسجد سلطانی، مسجد شاهی، مسجد جامع کبیر عباسی، مسجد جامع یا مسجد مهدی نیز  داشته است. کتیبه‌های زیادی در این مسجد هست که با خط علیرضا عباسی، عبدالباقی تبریزی و محمدرضا امامی بوده است. در مسجد شاه کاشی کاری‌های بی نظیر و هنرمندانه‌ای وجود دارد. بازتاب صدا در زیر گنبد مسجد شاه از ویژگی‌های منحصر به فرد معماری آن زمان است. 

سی و سه پل 

سی و سه پل یا پل الله وردی خان که 33 دهانه دارد و زیر نظر الله وردی خان اوندیلادزه گرجی ساخته شده است. معمار سی و سه پل استاد حسین بنا اصفهانی بوده است که در زمان شاه عباس صفوی بر روی زاینده رود ساخته شده است. در زمان قدیم برای برگزاری مراسم جشن آب پاشان در 13 تیر هر سال و مراسم خاج شویان ارامنه اصفهان استفاده می‌شده است. سی و سه پل یکی از پل‌های جهان است که معماری آن بسیار شگفت انگیز بوده و جزو بهترین آثار معماری منحصر به فرد ایران به حساب می‌آید. 

سر در قیصریه

سر در قیصریه که بنایی در ابتدای ورودی اصلی بازار بزرگ است، دارای سه طبقه بوده و در حال حاضر دو طبقه دارد و طبقه سوم آن تخریب شده است. در این بنای تاریخی نقاره‌هایی وجود داشته است که با صدای موسیقی زمان را در طول روز اعلام می‌کرده است. نام سر در قیصریه را از روی شباهت این بنا با یکی از بناهای شهر قیصریه بر داشته‌اند. بعد از فتح جزیره هرمز، ناقوس دیر هرمز و ساعت قلعه پرتغالی‌ها به این سر در آورده شده است و بالای آن نصب می‌شود. در سر در قیصریه، چهار در فرعی، یک در اصلی و یک حوض وجود دارد. 

پل خواجو 

پل خواجو یا پل شاه یا پل بابا رکن الدین یا پل حسن بیگ بر روی رودخانه زاینده رود و در شرق سی و سه پل واقع شده است. نقاشی‌های زیبایی بر روی پل خواجو وجود دارد که در کنار کاشی کاری‌های آن، پل خواجو را بسیار زیبا کرده است. پل خواجو به پل زاینده رود نیز معروف است. 

پل مارنان 

پل مارنان که در میان پل فلزی و پل وحید ساخته شده، در اصل پل ماربین نام دارد. پل مارنان قدیمی‌تر از پل جی و پل شهرستان است و واسطه اتصال شمالی‌ترین ساحل زاینده رود در اصفهان به جنوبی ترین قسمت آن بوده است. پل مارنان دارای 17 دهانه است. پل سرفزار نیز نام دیگر پل ماربین بوده که در زمان شاه عباس نام یکی از ارامنه ثروتمند بوده و بانی ساخت این پل بوده است. 

پل الله وردی خان

پل الله وردی خان در زمان شاه عباس اول توسط الله وردی خان گرجی ساخته شده است. پل الله وردی خان همان سی و سه پل است که بخاطر سازنده آن که الله وردی خان بوده و نقش بسزایی در شکوفایی و آبادانی شهر داشته به پل الله وردی خان شهرت یافته است. پل الله وردی خان بر روی زاینده رود قرار دارد و معماری آن بی نظیر است. 

مسجد جامع 

مسجد جامع اصفهان که مسجد عتیق یا مسجد جمعه نیز نام دارد، از بناهای تاریخی مربوط به قرن دوم قمری است. مسجد جامع اصفهان به دستور خلیفه معتصم عباسی ساخته شد و در دوران سلجوقیان تعمیرات اساسی بر روی آن انجام شد. مسجد جامع بر اساس معماری مسجد عربی و دارای چهار ایوان غربی و شرقی و شملی و جنوبی است که سبک مسجد ایرانی را گرفته است. مسجد جامع اصفهان در دوازده قرن تغییرات اساسی زیادی داشته و در ابتدای کار از خشت خام ساخته شده است. 

مسجد سید 

مسجد سید از مسجدهای دوره قاجار است که توسط محمدباقر شفتی ساخته شد. مسجد سید دارای چهار در اصلی و دو ستون و یک گنبد و سه ایوان و 45 حجره است و مناره ندارد. شبستان‌های مسجد سید کاشی کاری نشده است. کتبیه‌هایی در این مسجد وجود دارد که با خط خطاطان معروف از جمله محمدباقر شریف و اسدالله رجالی نوشته شده است. کاشی کاری مسجد نیز توسط استاد حسن بنا و بسیاری از کاشی کاران معروف انجام شده است. 

مسجد شیخ لطف الله 

مسجد شیخ لطف الله، مسجد اختصاصی شاه عباس بوده و به دستور او ساخته شده است. این بنا دور میدان نقش جهان قرار دارد. مسجد شیخ لطف الله از زیباترین مسجدها و بناهای مذهبی دنیا به حساب می‌آید. مسجد شیخ لطف الله در زمان قاجار تخریب شد و رضا شاه آن را بازسازی کرد. مسجد شیخ لطف الله مناره و صحن ندارد. 

منار جنبان 

منار جنبان از بناهای تاریخی معروف اصفهان در سال 716 قمری ساخته شده است. حرکت دادن هر مناره باعث تکان خوردن مناره‌های دیگر می‌شود. بخاطر تکان خوردن برخی از مناره‌ها به آن نام منارجنبان داده‌اند. هر کدام از مناره ها 9 متر دارد. کاشی‌های لاجوردی منار جنبان به شکل ستاره چهار پر و کاشی‌های فیروزه ای کثیر الاضلاع است. در گذشته منار جنبان از شهر جدا بود و در کارلادان که دهکده کوچکی بود واقع شده بود ولی در حال حاضر جزو شهر اصفهان شده است و در نزدیکی محله‌ای از اصفهان به نام نصر آباد قرار دارد. 

برج کبوتر خانه 

برج کبوتر خانه از جاذبه‌های تاریخی اصفهان است. 3 هزار کبوترخانه در اطراف اصفهان وجود دارد که کبوتر ها به راحتی بتوانند در آن‌ها زندگی و از خود محافظت کنند. معماری برج کبوتر خانه به صورتی است که هیچ پرنده دیگری غیر از کبوتر به آن راه پیدا نمی‌کند. برج کبوتر خانه از کاهگل ساخته شده و در زمستان گرم و در تابستان خنک است. برج کبوتر خانه در اصفهان با هدف حفاظت از کبوترها و جمع کردن فضولات حیوانی از سطح شهر بوده که به شکل استوانه نهادینه شده است. برج کبوتر خانه را به اشتباه با برج‌های نظامی اشتباه می‌گیرند. برج کبوتر گورت، برج کبوتر ردان، برج‌های هزار جریب از جمله برج‌های کبوتر خانه اصفهان هستند. 

چهار باغ عباسی 

گذر چهار باغ عباسی از خیابان‌های تاریخی اصفهان است. چهار باغ عباسی و چهار باغ بالا در زمان شاه عباس اول ساخته شده اند. چهار باغ عباسی در حال حاضر از میدان شهدا عبور کرده و از زاینده رود و دروازه شیراز عبور می‌کند و نهایتا به کوه صفه ختم می‌شود.

میدان عتیق 

میدان عتیق یا میدان کهنه که در حال حاضر میدان امام علی نام گذاری شده در مرکز شهر اصفهان واقع شده است.در واقع میدان عتیق زمانی مهمترین میدان اصفهان بوده است. بعد از اینکه میدان نقش جهان ایجاد شد، مردم جذب آن شدند و میدان عتیق را، میدان کهنه نامیدند. کهنه میدان یا سبزه میدان نامی است که برخی از مردم به جای میدان عتیق می‌گویند. میدان عتیق در زمان سلجوقیان و قبل از صفویان میدان اصلی اصفهان بوده است و در زمان شاه عباس که نقش جهان ساخته شد کاسبان اطراف به آن سمت کشیده شدند. 

کاخ چهل ستون 

کاخ چهل ستون در زمان شاه عباس اول ساخته شده است. کوشکی که شاه عباس در وسط باغ بنا کرد، هسته اولیه کاخ چهل ستون است که در زمان شاه عباس دوم تکمیل شد. تالار 20 ستون و تالار آئینه و سالن پادشاهی و حوض بزرگ جلوی تالار با نقاشی‌های زیبا و کاشی کاری‌های منحصر به فرد در کنار آئینه کاری تالار، هر گردشگری را به سمت خود جذب می‌کند. تصویری از شاه عباس اول در اتاق گنجینه کاخ چهلستون واقع شده است. سنگ شیر‌ها و مجسمه‌های سنگی، تندیس‌های چهار‌گانه و آثار پراکنده دیگری از زمان صفویان مثل سر در مسجد قطبیه و سردر زاویه درب کوشک از مسجد درب جوباره و مسجد آقاسی و پیر پینه دوز در این کاخ وجود دارد.  

آتشگاه 

آتشگاه اصفهان که از ایران باستان به جا مانده یکی دیگر از آثار تاریخی اصفهان است که نام باستانی آن مهربین یا دژ مهربین بوده که در حال حاضر به آن قلعه ماربین یا آتشگاه می‌گویند. آتشگاه اصفهان در 8 کیلومتری مرکز شهر است. آتشگاه از جنس سنگ‌های رسوبی است که زمین‌شناسان معتقدند در دوره کرتاسه تشکیل شده است. بنای آتشکده از لایه‌های خشتی دارای هشت گوشه است؛ در هر گوشه یک پنجره تعبیه شده است. آتشگاه اصفهان را در زمان پهلوی بازسازی کرده‌اند.

کاخ عالی قاپو

کاخ عالی قاپو که در شش طبقه و مساحت 1800 متر مربع ساخته شده است در ضلع غربی میدان نقش جهان قرار دارد. برای اذان گفتن از پله‌های مارپیچی این بنا بالا می‌رفته‌اند؛ ولی در حال حاضر دیوار‌های آن با کمک تیر‌ها و ستون‌های چوبی استوار مانده است. گویا کاخ عالی قاپو به دوره تیموری بر می‌گردد که شاه عباس آن را احیا کرده است.  

کاخ هشت بهشت 

کاخ هشت بهشت که در سال 1080 در زمان صفویان ساخته شده دارای دو طبقه و یک باغ بزرگ است. کاخ هشت بهشت بخشی از باغ بزرگ نقش جهان بوده و در زمان شاه صفی بخشی از باغ جدا شده و باغ هشت بهشت ساخته شده است. تزئینات عمارت کاخ هشت بهشت بسیار باشکوه و هنرمندانه است که از آلت‌های شیشه‌ای رنگارنگ ظریف، قاب‌ها و جام‌های بلور و نرده‌های چوب زرنگار که در زمان قاجار به کلی از بین رفته تشکیل شده است. 

مکان های تفریحی اصفهان

شهربازی رویا‌ها یا شهر رویا‌ها که بزرگترین شهربازی خاورمیانه است، در شهر اصفهان قرار دارد. دستگاه‌های الکترونیکی و مکانیکی بسیاری و تجهیزات به روز و پیشرفته در این شهربازی، ساعت‌های شاد و مفرحی را برای مردم و مسافرانی که این شهر را انتخاب کرده‌اند رقم می‌زند. شهر رویا‌ها در مرکز تجاری سیتی سنتر تعبیه شده است که در زمینی به مساحت 170 هکتار جای گرفته است. شهر بازی رویا‌ها در سال 1388 آغاز به ساخت کرد، در سال 1393 به بهره‌برداری رسید.

شهر رویا‌ها دو بخش سرپوشیده و روباز دارد که وسایل و تجهیزات کاملا استاندارد برای بازی و تفریح کودکان و بزرگسالان را ارائه می‌دهد. سالن بازی‌های کامپیوتری، سالن جلوه‌های ویژه، سفر به فضا، دنیای زیر آب، شهر واژگون و انواع ترن هوایی و زمینی و وسایل بازی دیگر در این پارک خواهید دید. شهر رویا‌ها در بزرگراه کمربندی شرق قرار دارد.  

سیتی سنتر 

سیتی سنتر یک مجتمع تجاری و تفریحی و توریستی است که در هفت طبقه ساخته شده است. شامل هایپر استار، سینما، فود کورت، فروشگاه زنجیره‌ای، غرفه‌های تجاری و... است. این مرکز در نزدیکی شهر سپاهان و بهارستان واقع شده و از نظر دسترسی نیز راحت بوده و در نزدیکی‌ ایستگاه قطار شهری قرار دارد.

پارک جنگلی صفه

پارک جنگلی صفه یا کوه صفه که در جنوب شهر اصفهان قرار دارد، از سلسله کوه‌های زاگرس منشا می گیرد. کوه صفه دارای فضای سبزی به وسعت 100 هکتار بوده که با پوشش گیاهی متنوع، زیستگاه حیوانات زیادی مثل شغال و خرگوش و مار و عقرب و کبک و تیهو و ... است. گیاهان خودروی زیادی در این پارک جنگلی رشد می‌کنند که شامل انجیر وحشی و درختچه‌های متنوعی است. از نظر گردشگری کوه صفه مورد توجه بسیاری از اصفهانی‌ها و مسافران است. در این پارک جنگلی تلکه کابین صفه و آبشار مصنوعی و سالن بولینگ ساخته شده که برای بازدیدکنندگان از این مجموعه گردشگری بسیار جذاب است.  

هتل های اصفهان

اصفهان شهری توریستی است که هتل‌های و اقامتگاه‌های زیادی از قدیم تا الان در این شهر بوده و هنوز هم ساخته می‌شود. ظرفیت گردشگری و توریستی شهر به گونه‌ای است که تعداد، تنوع هتل، اقامتگاه و مهمانسرا در این شهر زیاد است. از هتل‌های پنج ستاره تا هتل‌های یک ستاره و هتل آپارتمان‌های ارزان قیمت تا اقامتگاه‌های سنتی در روستا‌های تاریخی در شهر اصفهان وجود دارد.  

هتل‌های پنج ستاره اصفهان شامل:

• هتل عباسی
•  هتل کوثر
•  هتل عطار

 هتل‌های چهار ستاره اصفهان شامل:

• هتل عالی قاپو
•  هتل خواجو
•  هتل آسمان
• هتل سفیر
• هتل پیروزی

هتل‌های سه ستاره اصفهان نیز از جمله:

• هتل آوین
•  هتل زهره
•  هتل سوئیت
•  هتل آپارتمان چهل پنجره
•  هتل زنده رود
•  هتل شیخ بهایی
•  هتل سنتی طلوع خورشید
•  هتل باران
•  هتل ونوس
•  هتل آپارتمان هخامنشیان
•  هتل سنتی
•  هتل
•  هتل سپاهان
•  هتل اسپادانا
• هتل آزادی
• هتل عتیق
•  هتل پارت
•  هتل ستاره
•  هتل آپارتمان قصر  

هتل‌های ارزان‌تر که هتل‌های دو ستاره یا یک ستاره هستند نیز در اصفهان مشتریان خاص خود را دارند. هتل‌های دو ستاره شامل هتل صفوی، هتل همام، هتل توریست، هتل جمشید، هتل نگین جی، هتل جلفا، هتل ماهان، هتل طوطیا، هتل ملک، هتل صبا هستند. هتل‌های تک ستاره اصفهان نیز شامل هتل سرای اردیبهشت، هتل جام فیروزه، هتل ایران، هتل ویانا، هتل آپارتمان پارتیکان، هتل آپارتمان شروین، هتل آپارتمان هشت، هتل مروارید، هتل حکیم، هتل پارس، هتل کارون، هتل آپارتمان طوبی، هتل پرشیا، هتل سما، هتل آرام، هتل سعدی و هتل آفتاب است.  برای سفر به اصفهان باید هتل‌های آن را بشناسید. با شناخت بهترین هتل‌های اصفهان اقامت امن و راحت‌تری خواهید داشت.

اقامتگاه های بومگردی اصفهان

اقامتگاه‌های بومگردی اصفهان و شهر‌های اطراف آن  نیز بسیار متنوع و زیاد است و با سلیقه بسیاری از ایرانیان و خارجی‌ها متناسب بوده و شب‌های اقامت خود را در این اقامتگاه‌ها می‌گذرانند.

• خانه سنتی باغ شهر خوانسار
•  اقامتگاه بوم گردی پهلوی
•  اقامتگاه سنتی هاتف
•  اقامتگاه بومگردی شجاع نظام گلپایگان
•  اقامتگاه سنتی قائلی
•  اقامتگاه سنتی آمیرزا کاشان
•  اقامتگاه بوم گردی هماتاج سمیرم
• خانه باغ کیهان قمصر
•  اقامتگاه بوم گردی سرای سوشید برزک
•  اقامتگاه بوم گردی توسلیان نطنز
•  اقامتگاه بوم گردی سرای صالح کاشان
•  اقامتگاه سنتی صد طاقچه
•  اقامتگاه بوم گردی بابا ابراهیم سمیرم
•  اقامتگاه بوم گردی موزه اسباب بازی و عروسک کاشان
•  اقامتگاه بوم گردی سرای جواهر
•  اقامتگاه بوم گردی سرای سایه کاشان
•  اقامتگاه بوم گردی دلنشین شهرضا
•  اقامتگاه بوم گردی آلمن
•  اقامتگاه سنتی عمو حسین نیاسر
•  اقامتگاه بوم گردی پلاسجان 
• اقامتگاه بوم گردی دیرا خوانسار

رستوران های معروف اصفهان

وقتی به اصفهان سفر می‌کنید حتما گوش فیل با دوغ و بریانی آن را امتحان کنید. این دو از خوراکی‌های معروف اصفهانی هاست. از این دو خوراکی حتما نوش جان کنید تا یادگاری غذای اصفهان را همیشه به خاطر داشته باشید.  

رستوران بریانی اعظم

رستوران بریانی اعظم که یکی از محبوبترین بریانی‌های اصفهان است و در آن غذای معروف اصفهان یعنی بریان طبخ می‌شود. غذایی گوشتی و چرب که از گوشت چرخ کرده گوسفند تهیه می‌شود. سبزی خوردن و دوغ و نان تافتون تازه در کنار بریان سرو می‌شود. شعبه‌های مختلف بریانی اعظم در ابتدای چهار باغ عباسی و در دروازه دولت و در خیابان مسجد سید و خیابان کمال اسماعیل قرار دارد. با سفر به اصفهان می‌توانید به این رستوران محبوب و مشهور سر بزنید و از غذاهای لذیذ آن لذت ببرید.

رستوران هرمس 

رستوران هرمس اصفهان که در کوچه میدان جلفا یا کوچه کلیسای وانک است نیز از رستوران‌های معروف آن است که استیک‌های خوشمزه و بی‌نظیری دارد. مبلمان و فضای شیک مدرن رستوران هرمس برای بسیاری از مسافران و گردشگران و مردم اصفهان که به فضای مدرن علاقمند هستند بسیار مناسب است و مورد استقبال زیادی واقع شده است. سفر به اصفهان همیشه جذابیت دارد! چه با رستوران‌های بی نظیرش! چه با مناظر خیره‌کننده‌ای که ارائه می‌دهد.

کافه رستوران سنتی آزادگان چاه حاج میرزا

کافه رستوران سنتی آزادگان یکی از رستوران‌های خوب اصفهان است که وقتی وارد آن می‌شوید احساس می‌کنید تابلوی آن اشتباه است و انگار وارد عتیقه‌فروشی یا موزه شده‌اید. اما وقتی به محیط و تجهیزات عادت کردید متوجه می‌شوید که آنها بخشی از دکوراسیون رستوران سنتی هستند. صاحب این لوازم آنها را در طول زمان جمع آوری و در دکوراسیون استفاده کرده است.

باید بدانید که این کافه اولین بار در زمان صفویه ساخته شد و خسته خانه نام داشت؛ چون مردم برای رفع خستگی به آنجا می‌آمدند. اما کم کم این خانه به طوطی خانه، چایخانه و قهوه خانه تغییر نام داد. اما مردم محلی هنوز این مکان را به نام سرای حاج میرزا می‌شناسند. اگر می‌بینید که گردشگران زیادی به دنبال کافه رستوران آزادگان هستند یا زودتر از شما آن را پیدا کرده‌اند و سفارش‌های خود را داده‌اند، تعجب نکنید زیرا نام کافه رستوران آزادگان در کتاب لونلی پلنت در بین رستوران‌های خوب اصفهان آمده و باعث جذب گردشگران به آنجا شده است.

این رستوران هر سه وعده صبحانه، ناهار و شام را سرو می‌کند. اگر می‌خواهید پس از بازدید از دیدنی‌های اصفهان در حال و هوای دوران صفویه بمانید، حتما به این رستوران سر بزنید. دوغ و گوش فیل معمولا جزو سفارشات پر درخواست رستوران آزادگان است.

• آدرس: میدان امام، به سمت سر در قیصریه، سرای حاج میرزا، قهوه خانه حاج میرزا
• تلفن: 03132211225

رستوران شهرزاد اصفهان

شهرزاد یک رستوران‌ خوب در اصفهان و رستورانی لوکس و قدیمی با تزئینات نقاشی و آینه‌کاری‌های سنتی و شیک است که در خور نام نصف جهان است. شلوغی‌ همیشگی‌اش، کیفیت و طعم خوب غذاهایش را نشان می‌دهد. در این رستوران، انواع غذاهای ایرانی و فرنگی سرو می‌شود و شما می‌توانید از موسیقی زنده هم در کنار غذایتان لذت ببرید. در ضمن، اینجا سالادبار و سالن مجزا برای برگزاری مراسم هم دارد. چون رستوران شهرزاد از بهترین رستوران‌‌های اصفهان محسوب می‌شود، بهتر است از قبل با آن تماس گرفته و رزرو کنید.

• آدرس: خیابان چهارباغ عباسی، خیابان عباس آباد
• تلفن: 03132204490

شربت خانه فیروز 

شربت خانه فیروز در فهرست بهترین رستوران‌های اصفهان، کافه‌ای نوستالژیک و عتیقه است که دکوراسیون قدیمی آن گرمای عجیبی به این مکان بخشیده است. علاوه بر این وجود منوهای قدیمی با غذاهای خاص که نامشان قدیمی و ناشناخته است و گلدان‌هایی که همیشه روی میز با گل های طبیعی خودنمایی می‌کنند، جذابیت شربت خانه فیروز را چند برابر می‌کند. بستنی‌های اینجا به قدری خوشمزه اند که جزو پیشنهاد ویژه محسوب می‌شوند. یکی از ویژگی‌های مثبت آن، قرار گرفتن در مجاورت جاذبه‌های گردشگری تاریخی مانند کلیسای وانک است.

• آدرس: جلفا، خیابان حکیم نظامی، کوی کلیسای وانک، روبروی هتل جلفا
• شماره تلفن: 03136268009

رستوران حاج اسماعیل چلویی

رستوران حاج اسماعیل چلویی با بیش از 60 سال سابقه همواره تخصص خود را در آشپزی ثابت کرده است. ورودی چوبی با شیشه‌های رنگی بسیار زیبا و نورپردازی آرامش بخش یکی از جذابیت‌های این رستوران سنتی است. اما تنها فضای کلاسیک و زیبای این رستوران دلیل موفقیت آن نیست؛ بلکه مشتری مداری پرسنل و سرو غذاهای بسیار مرغوب مانند کباب کوبیده، فسنجان و ته چین باعث محبوبیت روزافزون این رستوران شده است. مشتریان این رستوران می‌توانند به صورت تلفنی صندلی خود را رزرو کنند.

• آدرس: شیخ بهایی بین نشاط انگیز و اردیبهشت
• تلفن: 03132371818

انتخاب رستوران و غذاخوری و کافه‌های مناسب در سفر بسیار مهم است. مراکز دیدنی اصفهان اکثرا به صورت پرداخت ورودی بوده و نرخ‌های آن برای مسافران ایرانی و خارجی متفاوت خواهد بود. شهر اصفهان برای گشت و‌گذار نیاز به لیدر دارد و حتما از لیدر تور استفاده کنید تا بتوانید به تمام مکان‌های دیدنی آن سر بزنید. در پایان پیشنهاد می‌کنیم که خوردن گوش فیل با دوغ و بریانی را فراموش نکنید.